Pastoors van Maren, 16e eeuw-1952, en van Maren-Kessel, 1952-nu

Luc Buyens is volgens mij inmiddels pastoor te Reusel?
De parochie van Maren-Kessel wordt intussen bediend door kapelaan Sipko van der Vinne.

Dag Mechtilde,
Dank voor je aanvulling. Weet je misschien ook sinds wanneer Buyens de parochie verlaten heeft? Dan kunnen we "nu" vervangen door een jaartal. :-)
We gaan op zoek naar wie het pastoorschap dan nu bekleedt. Wellicht komt daar ook dat jaartal al uit.

In ORA Veghel wordt genoemd dd. 8.10.1541 Gielis van Erpe, priester en persoen/pastoor tot Maren.

Bedankt Jan, ik zet het jaartal erbij in het lijstje.

Ik zie, dat ik de opmerking over pastoor Rutger Everts bij de verkeerde parochie geplaatst heb en het was dus reeds bekend.
Wel vind ik in ORA Veghel Hr. Gielis(se) van Erp als pastoor van Maren in de periode 1530-1545.

Gielis van Erpe, pastoor van Maren 1518-1545

Gielis van Erpe, priester, pastoor tot Maren, is de natuurlijke zoon van heer Robbrechts van Erpe, priester, kanunnik van Sint Lambert in Luik en pastoor in Veghel, en van Katherijn, dochter van Danelt Goertsoen uit Veghel. Hij wordt in 1516 genoemd als priester en heilige geestmeester in Veghel en in 1518 wordt hij vermeld als pastoor van Maren (investitus ecclesie parochialis in Maren) en heilige geestmeester in Veghel. Dat Gielis pastoor van Maren wordt genoemd, en zijn vader Robbrecht pastoor van Veghel, wil niet zeggen dat zij ook zelf die parochies bedienen. Wel dat zij de inkomsten die daarbij hoorden incasseren. De zorg voor de parochianen werd in die tijd meestal uitbesteed aan een vicarius, een plaatsvervanger; pastoor Gielis woonde waarschijnlijk in Veghel.
In 1532 schenkt heer Gielis van Erpe, priester, pastoor te Maren, aan zijn neef Jan Danelss zoon wijlen Danelt Goerts ter gelegenheid van diens huwelijk enen hooicamp, groot twee bunders, gelegen in Veghel in die Gemeyn Buenres; in 1533 schenkt hij een erfpacht van 4 mud rogge, Erpse maat, aan de Armentafel van Veghel; in 1535 koopt hij een erfcijns van 4 Bossche ponden payment ten behoeve van de Armentafel, de heilige geestmeesters moeten met dat bedrag de armen bedelen, ‘anders sullen die erfgen(amen) Danelt Goerts die renthe dat jair boeren’; in 1539 schenkt hij aan de Armentafel van Veghel een erfpacht van 5 vaten rogge, Veghelse maat, en bevestigt hij de eerder geschonken erfpacht van 4 mud rogge, Erpse maat. In datzelfde jaar 1539 krijgt heer Gielis van Erpe, priester, van zijn moeder Katheryn dochter wylen Danelt Goertssoen een camer mit haren gront en toebehoren gelegen in die stadt van Shertogenbosch opten Cleynen Begynhoff in dat huys geheyten dat Nederhuys, een erfcijns van 5 Bossche ponden payment en een erfpacht van 1 mud rogge, Veghelse maat.
In 1545 verkoopt heer Gielis van Erpe, pastoer inder kercken tot Maren, 'syn auw ende nyew huyzen mitten boemgaert, hoevinge ende erffenissen d(air) toebehoirende, gelegen in Veghel aent Dorhout, waar h(eer) Gielis gewoond heeft'. De schepenen certificeren dat h(eer) Gielis voor de duur van zijn leven buiten de verkoop gehouden heeft 'dat woenhuys mitten kelder ende hoechcamere vanden cleynen woenhuyze, off die groete camer vanden auwen woenhuyze mit enen moeshoeffken in dyen hem gelieffden te wonen in tyde van pestilencie off andere noetsaecken. Noch vyff sack appelen alle jair vuyten boemgaert vanden voirs(eyt) erffenissen te ontfangen als die appelen scudbaer ende ryp syn’.

[Bron: BHIC 7697 Dorpsbestuur Veghel inv nr 882, 1085 en 1101; BHIC 7700 Schepenprotocol Veghel inv nr 23 fol 107v; 115r; 143v-144r; 199r; 277rv; inv nr 24 fol 64-66; 192-195; inv nr 25 fol 51-55; 61-62].
.

Hartelijk dank voor deze inhoudelijke toevoeging, Theo. In het overzicht is hiernaar een verwijzing gemaakt.

Ik vond nog een lezenswaardige aanvulling op heer Gielissen van Erpe. Op 13 juli 1539 treedt hij in een zoenzaak in Veghel op als bemiddelaar voor de misdadigers Marten en Aert, zonen van Jan Marten Jan Delisse, die Goert Gerit Janssen hadden gedood. In deze zaak wordt overeengekomen dat de twee misdadige broers om te beginnen een ootmoedige voetval moeten doen zoals door de bemiddelaars nader bepaald zal worden. Daarna zullen zij ieder afzonderlijk te voet op bedevaart gaan naar Trier, een bedevaart maken naar het Heilige kruis van Cranenborch en blootvoets een bedevaart maken naar het ‘heilige bloet van mirakel’ te Boextel.
Zij moeten ieder 1 ½ Carolus gulden geven ‘voer die dortichsten’, een kaars met een gewicht van 1 pond zetten voor het Heilige Sacrament in de Veghelse kerk, 1 ½ gulden ‘voer die tortysen’ en 2 ½ gulden voor het houten kruis.
Zij zullen een half jaar uit Veghel verbannen worden en een jaar blijven aan de zijde van de Aa waar hun vader woont. Zij mogen twee jaar lang niet in Erpe en Uden komen. Na die periode mogen de misdadigers in geen herberg komen, waar vrienden en verwanten van de dode als eerste vertoeven, maar als zij de eersten zijn mogen ze blijven zitten en mag de andere partij ‘by hon gaen’. Overigens zullen de misdadigers de andere partij zoveel mogelijk vermijden. Op de zoendag moeten zij 12 gulden geven aan de vrienden en verwanten van de overledene en zij moeten de kosten van de uitvaart betalen. Tenslotte moeten zij samen 26 gulden geven, zijnde 24 gulden voor als het jongste kind van de dode meerderjarig wordt en de andere 2 gulden voor zoenrecht.

De zonen van Jan Marten Jan Dielisse waren beslist geen lieverdjes. De genoemde zoon Aert Jan Martens had eerder, op 21 juli 1536 samen met zijn andere broer Peter, Jan Jacop Jan Delisse, een neef van hun vader, gedood. De daders moesten toen 48 gulden betalen aan de vrienden en familieleden als zoen.

[Bron: BHIC 7700 Schepenprotocol Veghel inv nr 024 fol 79-82 en fol 490-491]
.

Bedankt ook voor deze toevoeging, Theo. Mooi om te lezen hoe Gielissen van Erpe optrad als bemiddelaar in deze zaak.

In 1556-57 is aan de OLV Broederschap te Den Bosch de doodschuld van heer Gielis van Erp uit Maren betaald.

Bedankt voor deze inhoudelijke toevoeging, Jan!

Even een correctie wat betreft de data bij Gerardus van Hurwen: Hij wordt in 1747 voor het eerst bij een doopgetuigenis genoemd als pastoor van Maren en Kessel (de vorige pastoor was in 1746 overleden) en hij is in december 1761 begraven in Lith. De jaartallen moeten dus zijn 1747-1761.

[Bronnen: Lith DTB RK D: 09-09-1747 z: Gerardus v: Lambertus van Hurwen m: Henrica Wilhelmi Evers g: Aldegunda Gerardi van Uden, rd Gerardus van Hurwe, pastor in Maeren en Kessel / DTB Lith RK: tekst 29-12-1761 Sepultus est Reverendus Admodum Dominus Gerardus van Hurwen, Pastor in Maeren et Kessel]

Veel dank voor je oplettendheid en je correctie, Hans. De lijst is aangepast!

De eerste pastoor heet: Bosch Protocol: 1414 heer Henrick, investiet van Maren (leeft 1414), zoon van wijlen Henrick de Rode van Bucstel.

Dank Jan, 1414! Meer dan 600 jaar terug in de tijd, wat een indrukwekkende aanvulling.