skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Sint Anthonis in vogelvlucht

Rien Wols
Rien Wols Bhic
vertelde op 24 november 2008
bijgewerkt op 5 april 2022
Sint Anthonis kende als gemeente een korte geschiedenis. Per 1 januari 1994 werden de gemeenten Oploo c.a. en Wanroij samengevoegd. Die nieuwe gemeente bestond tot en met 31 december 2021.

De Gemeente Sint Anrthonis 1994-2021Sint Anthonis telde op 1 januari 2008 11.789 inwoners en had een grondoppervlakte van 9.951 ha. In 2021 was het bevolkingscijfer licht opgelopen tot 11.800. De gemeente bestond uit zeven kerkdorpen: Sint Anthonis, Wanroij, Oploo, Landhorst, Ledeacker, Stevensbeek en Westerbeek. Daarnaast behoort de buurtschap Rijkevoort-De Walsert op uitdrukkelijk verzoek van de inwoners bij de gemeente Sint Anthonis. Rondom het dorp Sint Anthonis liggen de kleine buurtschapjes Rondveld, Peelkant, Vlagberg, Noordkant en Zandkant.

Gemeentewapen

Het gemeentewapen is door de Hoge Raad van Adel in 1994 aan de nieuwe gemeente Sint Anthonis verleend. Gezien de gemeentenaam, is het niet verwonderlijk dat de Heilige Antonius Abt in het nieuwe gemeentewapen kwam te staan. Hij kwam tenslotte ook al in het wapen van de gemeente Oploo c.a. voor.

Gemeentewapen van Sint Anthonis (bron: Wikimedia Commons)
Gemeentewapen van Sint Anthonis (bron: Wikimedia Commons)

Het nieuwe wapen is ontworpen door de heraldicus en kunstenaar De Laat uit ’s-Hertogenbosch (†). De kleur groen is de traditionele kleur van de Antonieten die ook bij veel van de verschillende Antoniusgilden voorkomt. De beschrijving van het wapen is: “In goud Sint Anthonius Abt in pij met kap en scapulier, houdende in de rechterhand een evangelieboek en in de linkerhand een tau-vormige kruk. Achter hem een huisvarken naar links gewend. Dit alles op een veld van sinopel [=groen].” De heilige Antonius Abt is daarmee in dit wapen voorzien van al zijn symbolen

Middelen van bestaan

Sint Anthonis is in hoofdzaak een agrarisch dorp, met een voorzienende functie voor de omliggende dorpen. Naast de landbouw werken veel inwoners in Sint Tunnis of daarbuiten in het midden- en kleinbedrijf. Sint Tunnis heeft veruit de meeste winkels van alle omliggende dorpen. Ook zijn er in het dorp veel dienstverlenende instellingen te vinden, die werkgelegenheid bieden.

Onlangs is hier de Brede School Sint Anthonis geopend. In het nieuwe complex dat tegen het wat oudere multifunctionele centrum Oelbroec aan ligt, zijn de plaatselijke basisschool, een sporthal en de openbare bibliotheek ondergebracht.

Leven in Sint Tunnis

Sint Anthonis herbergt relatief veel horeca, van exclusief eten tot het uitgaan voor de jeugd. Uitgaanscentrum Bos was lange tijd een begrip onder de jongeren uit de regio. Maar de rust en ruimte zijn ook een aantrekkelijk element van de gemeente uit recreatieve en landschappelijk oogpunt bezien.

Vele wandel- en fietsroutes doorkruisen de gemeente. Goed onderhouden ruiterpaden staan de bewoners en de vele toeristen die de plaatselijke campings bevolken ter beschikking. De gemeente is bovendien rijk aan waardevolle en prachtige natuurgebieden die zeldzame plantengroei en vogels herbergen (o.a. de Staatsbossen).

Er worden tal van activiteiten en evenementen georganiseerd, zoals de jaarlijks terugkerende fokpaardendag op de Brink in Sint Anthonis, het oogstfeest in Westerbeek, Tontjedag in Oploo en “Wanroijs gedoe”.

Op het gebied van kunst heeft Sint Anthonis een reputatie hoog te houden: in het verre verleden trok het stille, verlaten landschap van Sint Anthonis kunstenaars aan die zich hier vestigden. Ook nu nog wonen en werken er opvallend veel schilders en beeldhouwers binnen de gemeentegrenzen.

Die kunstreputatie wordt levend gehouden door exposities in het gemeentehuis, de open galerieroute, het boekje "Dicht bij kunst", waarin alle buitenkunst in de gemeente is verzameld, en kunstactiviteiten voor specifieke doelgroepen in de gemeente.

Gemeentelijke herindeling 2022

De herindeling in het Land van Cuijk verliep wat chaotisch. Cuijk, Boxmeer en Sint Anthonis spraken zich in de herfst van 2017 al uit voor een fusie. In december 2018 stelden deze gemeenten een plan vast om tot een fusie te komen, in oktober 2019 het herindelingsontwerp.

De Brink in Sint Anthonis
De Brink in Sint Anthonis

Aanvankelijk verzetten zowel Mill en Sint Hubert als Grave zich tegen aansluiting bij een nieuwe gemeente in het Land van Cuijk. Mill en Sint Hubert haakte, na aanvankelijk tegen te zijn, alsnog aan op 30 januari 2020, nadat de inwoners de kans hadden gekregen zich over de fusieplannen uit te spreken.

In de gemeente Grave daarentegen, werd al jaren fel verzet gepleegd tegen aansluiting bij de nieuw te vormen gemeente, vooral door de Lokale Partij Grave (LPG). Liever nog wilde men aansluiten bij Oss, maar die gemeente voelde daar weinig voor. De bestuurscoalitie van Grave viel zelfs in januari 2021, omdat het CDA besloot alsnog voor het Land van Cuijk te kiezen. Maar nadat ook hier een inwonersraadpleging was gehouden besloot de gemeenteraad op 6 april 2021 vrijwel unaniem om alsnog aan te sluiten bij de gemeente Land van Cuijk. Daags daarna gaven de andere fusiepartners groen licht om Grave ook per 1 januari 2022 aan te laten sluiten.

Intussen was de herindelingswet al op 11 februari vastgesteld door de Tweede Kamer. Door middel van een zogenaamde novelle kon de Eerste Kamer op 13 juli 2021 akkoord gaan met een herindeling inclusief de gemeente Grave per 1 januari 2022.

Gemeente Land van Cuijk

Reacties (12)

Geert Schrijen zei op 8 januari 2009 om 19:14
Graag had ik gezien dat het jaarlijkse volleybal-toernooi van Activia vernoemd werd.Dit is nl.het open NK op gras.Zeker het vermelden waard want het bestaat al ruim 50 jaar.
En Sint Tunnis is van vroeger zeer bekend van de Motorcros der Azen!!
Mariët Bruggeman, namens BHIC bhic zei op 9 januari 2009 om 10:30
Beste Geert, ik begrijp dat je veel weet van deze activiteiten binnen Sint Anthonis. Graag nodigen wij je daarom uit om je verhalen zélf op onze website te zetten. Dan kunnen ook andere mensen hierop reageren. Het zou natuurlijk helemaal leuk zijn als je ook foto's hebt. Ik ben benieuwd.
Mariët Bruggeman, namens BHIC bhic zei op 19 januari 2009 om 14:14
Beste Geert, we hebben ondertussen in jouw reactie een link gemaakt naar de website van TSL Activia. Hartelijk dank voor het doorsturen van deze website.
Ing. Gerard W. Ch. Lemmens zei op 17 februari 2011 om 13:14
Als St. Teunis een Kerkdorp is zou je dan niet iets (de naam van de Kerk ?) over de geschiedenis van de kerk b.v. kunnen vermelden ??

Met dank,

Gerard Lemmens
Gerard Lemmens zei op 29 april 2011 om 17:09
Ik vroeg voor de geschiedenis van het dorp St. Anthonis en heb dat op Wikipedia gevonden , voor geinteresseerden :
Geschiedenis - In een testament van rond 1312 wordt het dorp vermeld als Oelbroec. "Oele" betekent hoogstwaarschijnlijk een bosje op hoge zandgrond, zoals ook het geval is bij de buurtschap Oele in Overijssel; met het begrip "broeck" werd het omliggende drassige laagland bedoeld. In genoemd document was reeds sprake van een kapel, die aanvankelijk onderhorig was aan de parochie van Boxmeer. Het dorp maakte deel uit van de onafhankelijke vrije Heerlijkheid Boxmeer. De heren van Boxmeer regeerden over Sint Anthonis door middel van een drost.

In 1477 werd de kapel verheven tot parochiekerk, gewijd aan de Heilige Antonius Abt; Naast deze kerk bestond de parochie nog uit Oploo en Ledeacker, die elk een kapel hadden. Het patronaatsrecht bleef vooralsnog in handen van de heer van Boxmeer. Pas in 1730 werd ook Oploo een zelfstandige parochie. De huidige parochiekerk stamt uit 1477, maar deze is in de 19e en 20e eeuw sterk verbouwd en uitgebreid. Men ging naar het dorp verwijzen als Sint Anthonis in Oelbroeck. In 1576, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd ook het St. Antoniusgilde opgericht, waarvan de volledige naam luidt: Gilde van het Heilig Sacrament des Altaars en Sint Antonius Abt. Het is een kerkelijke broederschap ter bescherming van de parochie en huis en haard tegen allerlei gespuis.

Rond 1590 verdween de naam Oelbroeck helemaal uit de administratie van de overheid, maar de kerk bleef nog tot het midden van de negentiende eeuw spreken van de pastoor of de parochie van Sint-Antonius in Oelbroeck. Vanouds was Sint Anthonis met twee schepenen vertegenwoordigd in de Boxmeerse schepenbank. In 1627 kreeg Sint Anthonis ook een eigen schepenbank. In de heerlijkheid Boxmeer was de katholieke godsdienst na 1648 niet verboden. Katholieken uit omringende gebieden, zoals Ledeacker en Sambeekse Hoek, tegenwoordig De Hoek geheten, konden er terecht voor de vervulling van hun godsdienstige plichten.

De vrije heerlijkheid Boxmeer hield in 1794 op te bestaan.

Na de Franse tijd werd Sint-Anthonis van Boxmeer gescheiden en in de gemeente Oploo, St. Anthonis en Ledeacker opgenomen. In 1913 had deze gemeente 1769 inwoners, waarvan 906 mannelijke en 863 vrouwelijke, en waarvan 965 in de kom van Sint Anthonis. De oppervlakte was 3818 ha (bevolkingsdichtheid 46,33 inwoners per km²).

Indertijd liepen smalle stroken van de gemeenten Beugen, Sambeek en Vierlingsbeek heel ver de Peel in; deze werden in 1942 bij de gemeente Oploo, Sint Anthonis en Ledeacker gevoegd.

Nadat op 1 januari 1994 de gemeente Oploo, Sint Anthonis en Ledeacker met Wanroij samengevoegd werd tot de fusiegemeente Sint Anthonis, werd op 4 juli van dat jaar ook de naam van het dorp hieraan aangepast: St. Anthonis werd Sint Anthonis.

Groeten van iemand wiens familie uit St. Tunnis van begin 1500 of eerder ??) stamt,

Gerard Lemmens
Annemarie van Geloven namens BHIC bhic zei op 1 mei 2011 om 22:10
Gerard, hartelijk dank voor de vogelvlucht over het oude Sint Tunnis via Wikipedia.
Een mooie aanvulling op de korte geschiedenis van de 'nieuwe' gemeente Sint-Anthonis in het verhaal.
Gerard Lemmens zei op 1 mei 2011 om 23:27
Dag Annemarie,

Graag gedaan ! Ik heb nog een ander verhaal geschreven voor de Heerlyckheyt St. Tunnis maar daarvoor geduld !

Groeten,

Gerard
Annemarie van Geloven namens BHIC bhic zei op 2 mei 2011 om 10:55
Wij wachten rustig af, Gerard!
J.Bekx zei op 23 februari 2015 om 21:54
Oelbroec=Oetel(kikker)broec?
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 24 februari 2015 om 13:32
Goeie vraag, J. Bekx! Er moeten vast mensen zijn die dat kunnen bevestigen of ontkennen... Aan hen de oproep: laat maar van je horen!

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.