Het gebied waar Heesch ligt was al omstreeks 2000 v.Chr. bewoond (Vorstengraf (Oss).
De oudste schriftelijke vermelding van Heesch stamt uit 1191. Hierin wordt melding gemaakt van de tienden van Heesch. Vóór 1298 was er al sprake van een gemeynt en op 18 oktober 1329 gaf Hertog Jan III van Brabant nog een groot complex gemeenschappelijke gronden uit. In 1364 was er sprake van een schepenbank.

Vanouds was Heesch een agrarische gemeente met overwegend schrale zandgronden. Maar een beperkt gedeelte was geschikt voor het verbouwen van rogge, haver en boekweit. Naast de landbouw was zeer bepalend voor de geschiedenis van Heesch dat het dorp halverwege ’s-Hertogenbosch en Grave ligt. Voetgangers, ruiters en rijtuigen gebruikten het dorp als pleisterplaats. Ook de paardenposterij had er een station.

Heesch werd omstreeks het midden van de 13e eeuw een zelfstandige parochie. Vanaf de 15e eeuw is de Sint-Petrus'-Bandenkerk bekend. Deze lag op de hoek van de huidige Osseweg en Goorstraat. Het gebouw stamde wellicht uit 1400 en de toren bevatte nog Romaanse elementen. Na 1648 werd het een hervormde kerk en de katholieken bouwden na 1672 een aan de Heilige Dionysus gewijde schuurkerk in de buurtschap Heelwijk, ten zuiden van het dorp. De kerk werd in 1798 teruggegeven maar pas in 1811 weer door de katholieken in gebruik genomen.

Bronnen: Wikipedia en Website BHIC, Heesch.

Brabants Historisch Informatie Centrum

Heesch beslaat een oppervlakte van 2637 H.A., waaronder 2543 ruim belastbaar land. De bodem bestaat geheel uit schrale zandgrond en is over het algemeen onvruchtbaar. Rogge, haver en boekweit worden veel geteeld, waarvan de haver voor de beste uit de omstreken gehouden wordt. Vol¬gens een haardtelling uit 1433 waren er in Heesch 146 hui¬zen. Cuvelier, J. Les denombrements des foyers en Brabant,480- 481. (2) wat gerekend wordt op 730 inwoners. Hiervan waren 38 woningen van armen of onvermogenden. In 1464 was het getal woningen 149. Toen ging het getal achteruit, wat trouwens in geheel Brabant waar te nemen was. In 1472 vin¬den wij 132 huizen (660 inwoners), in slechts 1480 slechts 93 huizen en 465 inwoners en in 1496 nog maar 59 woningen en 295 inwoners. De vooruitgang in Brabant na dit jaar had ook nog op het inwonerstal van Heesch zijn invloed. In 1526 vinden wij weer 136 huizen en 630 inwoners, waaronder slechts 18 armenwoningen. Bij de gehouden telling van het aantal in-woners in 1795 bedroeg dit aantal 1277 en in 1805, 1283 zielen. Tot vergelijking geven wij hier het aantal huizen in 1433 van enkele plaatsen uit het kwartier van Maasland: Oss, 361; Nistelrode, 166: Geffen, 163; Lith, 161; Megen, 86; Macharen, 31; Haren, 25; Teeffelen, 13; Alem, 46; Lithoyen, 78; Kessel, 48; Maren, 71; Heeswijk, 115. (3)

De oudst bekende vorm van bestuur is die van schepenen, welke in Heesch werden aangesteld door de kwartierschout van Maasland, namens de hertog van Brabant. Er waren er 7 in totaal, doch zelden was dit getal schepenen compleet. De schepenen hadden als voornaamste taak de rechtspraak, zowel in zaken van contentieuze als volontaire aard. De contentieuze rechtspraak beperkt zich tot civiele gedingen, welke door de schepenen collegiaal. d.w.z. in schepenbank vergaderd, berecht werden. De aantekeningen hiervan werden door de secretaris geschreven in de z.g. "dingrol" (zie de nos 118-126 van de inventaris). De zittingen van de schepenbank duurden formeel van "Bamis" tot "Bamis" (10ct.) wanneer nieuwe schepenen werden aangesteld. De
vrijwillige rechtspraak omvatte de eerste plaats boedelzaken, d.w.z. alle zaken van beheer en verantwoording van goed van weduwen, wezen en insolventen. (zie de nos 127-130) van de inventaris). Daarnaast stond het geloofwaardig maken van burgelijke rechtshandelingen, als acten van transport, gelofte, erfdeling, overdracht en het bezwaren van onroerende goederen, waarvoor men naar de schepenen ging als geloofwaardige personen. Schepenen deden dit niet als college, doch als individuele personen. Van deze handelingen, door de schepenen verricht, werden door de secretaris acten geschreven die aan de geinterresseerden werden uitgereikt, tegen vergoeding van legesrechten. (Servaes van de Graaf: Hist. Stat. beschreven van het koninkrijk Holland, 1,342.) [bron: inleiding inventaris J. Cunen, 1932]