Afstamming familie van Hoof uit Mierlo uit de heren van Deurne

De Van den Eijnde’s (Eynde, Eijndt) kom ik tegen in het gebied Asten, Lierop, Helmond en Mierlo. Gisteren heb ik in het Rechterlijk Archief van Helmond zitten neuzen en daar komen aardig wat vermeldingen in voor.

Jan Cornelissen van den Eijnde en zijn nageslacht hebben inderdaad meermalen raakpunten met de Deurnese familie Pegs (Pecx, Peecx). Dat lijkt wel goed te zitten. Jan Cornelissen van den Eijnde vestigde zich in Helmond als hoevenaar van Binderen. In 1598 wordt hij 40 jaar genoemd (helaas zonder bronvermelding). Zijn zoon Cornelis Janssen van den Eijnde en kleinzoon Gevart Cornelissen van den Eijnde (Eijndt, later) volgden hem op als hoevenaar van het klooster Binderen voor de hoeve Ter Kemenade (1636). Helmond R.267 akte 540 8-12-1636; Helmond R.271 akte 776 maart/april 1657.

Jan Cornelissen van den Eijnde, + voor 9-2-1654 (Helmond R.271 akte 461)
X voor 10-12-1588 (vermoedelijk; Helmond R.241 akte 1135)
Lijsken Gevert Jan Pegs (alias Heyligen), + na 10-3-1601 (Helmond R.244 akte 742).

Kinderen:
1. Cornelis Janssen van den Eijnde, + voor 9-2-1654 (Helmond R.271 akte 461)
Huwde voor 1614 Elisabeth (Lijske) Henrick Aerts van Croij, weduwe; hieruit kinderen.
2. Sophia (Feijken/Feijcken/Fijke) van den Eijnde.
Huwde (1) Goort Albert Aben; hieruit kinderen.
Huwde (2) 1633 Hm Anthonij Wilberts.
Huwde (3) 1637 Hm Henrick Aert Deckers (weduwnaar Wilhelma Henrick Aerts van Croij)
3. Anna (Anneken) van den Eijnde.
Huwde (1) 1616 Hm Jan Henrick Aerts van Croij; hieruit kinderen.
Huwde (2) 1625 Hm mr. Goort Jan Smyts; hieruit een dochter. Hij hertrouwde voor 1637.
4. Maria (Meriken) van den Eijnde.
Huwde (1) ot.RK. dec.1621, tr.RK. jan.1622 Hm Peter Hanssen Vermeulen, + na 17-12-1629.
Huwde (2) 1631 Mierlo Cornelis Aerts van Hooff; hieruit kinderen.
5. Petronella (Perina) van den Eijnde.
Huwde 1625 Hm Jan Baeckermans alias van der Boomen (Lierop); hieruit een zoon.

Correctie:
>> Jan Cornelissen van den Eijnde, + voor 9-2-1654 (Helmond R.271 akte 461) <<
Jan Cornelissen van den Eijnde, + voor 3-11-1637

Willem@

Het artikel in het Jaarboek van het CBG moet voor wat betreft de oudste generatie kritisch bekeken worden. Als je dus iets ziet wat afwijkt van het hiernavolgende dan kun je daar al meteen vraagtekens bij zetten. Ik heb jouw (en ook die van mij en vele anderen) stamreeks aangevuld met wat me bekend is. Ludo Boeije uit Deurne en ik zijn al even bezig om de stamboom van de "adellijke" van Doernes betrouwbaar op de kaart te zetten. Werk in uitvoering dus. Het volgende kan ik al wel kwijt. Het sluit evenwel niet uit dat een en ander nog qua datering aangescherpt en verder aangevuld gaat worden.

Gevard van Doerne (1306)
Het kan zijn dat de vermelding uit 1306 betrekking heeft op de volgende generatie.

Gevard van Doerne, + voor … 1334, x ca.1300 N.N. [van Rode]
Een eerdere identificatie uit 1999 dat de vrouw van Gevard een Katharina van Rode, dochter van Rutger (Rogier) van Rode die we tegenkomen met de benaming Van Hout en Van den Bogaard (verwijzingen naar zijn bezittingen in Sint-Oedenrode) moet genuanceerd worden! Er zijn naar alle waarschijnlijkheid twee personen Rutger van Rode. De oudste wordt in 1283 vermeld en bezat het goed Ten Houte in Sint-Oedenrode dat via het huwelijk van een dochter [Elsbeen?] aan Jan van Baerle kwam. Wellicht was Rutger van den Hout die in 1341 borg stond voor Everard van Doerne hun zoon. Een andere Rutger [Gooswijn Moedelszoon] van Rode zien we in 1311 nog vermeld worden als Rogier van den Bogharde. Hij bezat in Sint Oedenrode de leengoederen Ten Bogarde, Ten Nuwenhuis en Ten Scoere. Zijn kleinzoon Rutger Gooswijn Moedelszoon van Rode stond in 1341 eveneens borg. Een van deze twee Rutgers zal de schoonvader zijn geweest.

Complicerende factor is het gegeven dat in Deurne ook een goed Ten Bogaard aanwezig was waarvoor in 1340 een Katherina de Pomeria (Bogaard) cijnsbetaler was voor diverse percelen. In een ervan wordt ze voor 1380 opgevolgd door Jan heer Gevart van Doerne. Het Deurnese goed is de naamgever geweest van de Deurnese familie Van den Bogaard. Hoe nu precies de vork aan de steel zit is onderwerp van studie.

Heer Gevard van Doerne [Gevardszn], ridder in 1339, + voor 1350, huwde ca.1330 Margriet, zij wordt als zijn weduwe aangeduid. Haar herkomst is onbekend. In een ver verleden is eens gesuggereerd dat Margriet een dochter was van een [Willem] om de naam van haar oudste (in leven gebleven) gebleven zoon te verklaren. Anno heden zijn we nog niet verder.

Willem heer Gevardszn van Doerne, + voor 25-5-1381, huwde ca.1360 Joffr. Jut Aertsdr van Kygloe (Mierlo).

Gevard van Doerne Willemszn, geb.ca.1361, + voor … 1428, huwde ca.1395 Joffr. Jut Jansdr. Van Bruheze, + na 20-5-1446.

Jan Gevardszn van Doerne, + na … 1486, verkocht de heerlijkheid Deurne in 1455. Hij had uit zijn huwelijk geen wettige kinderen. Wel had hij enkele natuurlijke kinderen. Bij Yda Amelisdr sClusen had hij een zon Willem.

Willem natuurlijke zoon Jan van Doerne, geb.1425/30, + voor 9-2-1502, was custer in Deurne. Ook hij had verschillende natuurlijke kinderen. Hij huwde ca. 1470 Margriet Jansdr Roymans, + na 7-6-1518, weduwe.

Gevard van Doerne Willemszn, koster en secretaris, geb.ca.1476, + voor 3-5-1527. Hij en zijn nageslacht staan ook bekend onder de bijnaam Custers. Huwde voor 25-4-1501 Elisabeth Aertsdr Colen, + na 31-5-1536.

Maria Gevardsdr van Doerne alias Custers, + voor 15-4-1587, huwde ca.1520/25 Jan Willemszn Pegs/Pecx uit Asten, + voor 15-3-1589. Hij bracht de bijnaam ‘Heyligen’ in de familie.

Gevard Janszn Pegs/Pecx, + voor 15-3-1589, huwde ca.1550 Anna Jansdr van den Ravenecker, + na 15-3-1589, weduwe.

Lijsken Gevard Pegsdr, huwde ca.1588 Jan Cornelissen van den Eijnde, + voor 3-11-1637.

Hans, uiteraard wederom dank.

Ik heb nog wel even een detailvraag over generatie 2 uit de door mij geschetste reeks: Maria Joannis van der EYNDE

Jij geeft:
4. Maria (Meriken) van den Eijnde.
Huwde (1) ot.RK. dec.1621, tr.RK. jan.1622 Hm Peter Hanssen Vermeulen, + na 17-12-1629.
Huwde (2) 1631 Mierlo Cornelis Aerts van Hooff; hieruit kinderen.

Op de eerder aangehaalde GenealogieOnline stamboom was ik echter het volgende regest tegengekomen:
Op 8 februari 1676 waren Joannes Cornelis van Hooff en Petrus Cornelis van Hooff erfgenamen van Peter Hans Vermeulen gehuwd met Meriken Janssen van den Eijnde (Schepenprotocollen Helmond, fol. 148v-150v

Ik was er van uitgegaan dat Peter de tweede echtgenote van Marie was en dat na zijn overlijden zijn stiefzonen uit het eerste huwelijk van Marie zijn erfgenamen waren. Ik zie nu echter dat hij al rond 1631 overleden moet zijn. Ik weet niet goed hoe ik die akte uit 1676 dan moet interpreteren, mede uit gebrek aan de letterlijke tekst. Ken jij de bewuste akte en weet jij in welk verband Cornelis en Peter in 1676 als erfgenamen werden genoemd van de ruim 40 jaar eerder overleden eerste echtgenoot van hun moeder, die zij zelf nooit gekend kunnen hebben?

Inmiddels zelf al deels een antwoord gevonden op de vraag. Op de site van het RHC Eindhoven vind ik:

NTI-15240-3848 Index Schepenbank Helmond, fol. 150
Overdracht van onroerend goed te Helmond door de erfgenamen van Peter Hans Vermeulen en zijn vrouw Aneliken Janssen van den Eijnde aan Jacob Janssen van Oeckelen ., 8-2-1676

NTI-15240-3848 Index Schepenbank Helmond, fol. 148v
Overdracht van onroerende goederen te Helmond door de erfgenamen van Peter Hans Vermeulen en zijn echtgenote Meriken Janssen van den Eijnde aan Jan Willems van den Grootenacker., 8-2-1676

De broers Peter en Jan van Hoof waren kennelijk dus niet de enige erfgenamen en het ging niet alleen om de erfenis van Peter Hans Vermeulen maar ook de erfenis van zijn echtgenote. Peter en Jan zullen dus erfgenamen zijn geweest op grond van hun moeder Meriken en niet op grond van een relatie met haar eerste echtgenoot Peter Vermeulen

Hans, toch nog een vraag, nu over de voorzaten van Elisabeth Aertsdr Colen. Ik lees op Van Deursen 8000 een stukje tekst dat naar jou verwijst maar waar ik geen chocola van kan maken.

Onderstaande tekst gaat kennelijk over Daniel Noy van Doerne:
<begin quote>
bezat een huis, erf, hof en aangelag, groot 9 lopens, Velthoevel en 2/3 deel in de helft van tient van Dorne.
Hij woonde te Deurne voor 1446 1450 1456.
Gehuwd na 1403 met Margaretha vrouw Wilhelmus van der Aa, geboren voor 1370, overleden 1424-1477,

03-04-1424 [Bossche Protocollen, Gem. Arch. 's-Hertogenbosch m.b.t. Deurne R 1194, fol 92vo/93]:
Willem van DOERNEN, zn. van Daniel Noey van DORNEN; aan Margriet zijn moeder, een lijfrente;
Johanna dr. van Volkaertsz., aanstaande echtgenote van Willem.
[R 1246? Bossche prot. 1477 1478 fol 187vo]: Willem en Art Vrient van DOERNE en Floris van DOERNE zoons van wijlen Daniel Noij van DOERNE en Margriet.
"Haar achternaam en ouders zijn niet geheel zeker" [Hans Vogels Helmond 1998] Zij is eerder getrouwd geweest met Gerards van Randerode van der Aa, Ridder Willem, en eerder getrouwd geweest met (Aert) Noij van DOERNE (de DOIRNE, de Eusele, die Scauen), (Dus Arnoldus zv Noij van DOERNE die van het eusel op de (Bakelse) Schouw kwam) Daniel (Danielis), en eerder getrouwd geweest met wijlen natuurlijke zoon Daniel Noijen van DOERNE van Daniel.
Zij woonde te Deurne 1424 voor 1477/78.
<einde quote>

Interpreteer ik dit nu goed en was de moeder van Willem Daniel Noyen van Doerne een Margriet, die eerst gehuwd was met ridder Willem Gerards van Randerode van der Aa en later met Daniel Noyen van Doerne? Zo ja, welke Willem Gerards van Randerode van der Aa is dat dan geweest?

Ik ben inmiddels op de "Parenteel van Nicolaas Gruter" van Nico van Dinther gestuit, waarin de familie Van der Aa uitvoerig wordt beschreven. Ik vind daarin wel twee Willem Gerards van der Aa, waarvan de jongste, ridder, schepen van Den Bosch, heer van Heeswijk, Dinther en Nieuw-Herlaer, laatst vermeld in 1402, overleden in 1409, de op Van Deursen 8000 bedoelde Ridder Willem lijkt te zijn. Maar bij hem wordt alleen echtgenote Beatrijs van Duffel genoemd. En chronologisch lijkt het ook problematisch, als zijn vrouw Margriet na 1403 hertrouwt en dan in 1424 al weer een zoon heeft die zelf in het huwelijk treedt (en in 1423 twee zoons die schuldig worden bevonden van doodslag). Al zou zo'n eerste echtgenoot wel de voornaam Willem verklaren. Maar ik ben toch genegen dat eerste huwelijk vooralsnog als "fabeltje" te beschouwen en de geboorte van Willem Daniel Noyen al rond 1395 te plaatsen. Terecht?

Allereerst is de associatie Randerode Van der Aa is een misvatting gebaseerd op een overeenkomstig wapenbeeld dat ooit zo rond 1600 is geconstateerd en gepubliceerd. Later is dit herontdekt en via voorouderverzamelaars – beter bekend met oude literatuur dan met recent [eigen] onderzoek - heeft deze misvatting een nieuw leven gekregen op het internet.

In de 12e-13e eeuw heb je het Duitse geslacht Van Randerode dat een tijdlang heer is geweest van de heerlijkheid Boxtel. Boxtel is medio 13e eeuw middels erfdochter overgegaan aan de Van Kuycs. Het heeft het geslacht Van Kuyc een zijtak Boxtel opgeleverd.

Eind 13e eeuw zien we een familie Van der Aa opduiken dat mogelijk via een bastaard aan te haken valt aan de Van Randerodes. Hoe valt (nog) niet te zeggen. De stamvader van de Van der Aa’s is een Nicolaas de Gruyter, poorter van Den Bosch en diverse malen schepen aldaar in de periode 1258-1276. De Van der Aa’s hebben zich opgewerkt tot een riddermatig geslacht van lagere adel met leengoederen en allodiale bezittingen o.a. in Boxtel en Bakel en Milheze. Een familie die in de 3e kwart van de 14e eeuw middels ridder Willem van der Aa in Deurne het goed te Velthovel verwerft van een Arnt Stamelart van Bruheze. Ridder Willem van der Aa huwde voor … 1374 met een jkvr. Beatrijs van der Dussen waardoor de voornaam Floris in de familie komt. Geen Belgische Van Duffel dus!

Zie ook: https://www.nicovandinther.nl/kwartierstaten/Parenteel-van-Nicolaas-Gruter.PDF
Ik verschil met Nico van mening over diverse huwelijkspartners en het trekken van zogenaamde overeenkomsten; b.v. het voorkomen van de naam Gooswijn in de familie Van Randerode in de 12e-begin 13e eeuw zegt niets over een ridder Gooswijn in de familie Van der Aa eind 14e eeuw. Zeker niet als je weet dat de moeder van ridder Gooswijn uit een familie Van Sceepstal komt waar de naam Gooswijn [Moedel] populair was. Naast Noord-Brabant had je In België ook een adellijk geslacht Van der Aa. Kortom, Nico is te vlug met het leggen van verbanden en met het te stellig presenteren van zijn bevindingen.

Eenvoudig gezegd heb je het Duitse geslacht van de heren van Randerodes en de Bossche/Boxtelse familie Van der Aa die met een geschaakt wapenschild rondlopen. De Van der Aa’s hebben in een vrijkwartier één vogel. Het geschaakt wapen is niet uniek want je ziet dit wapenbeeld ook bij een andere 14e eeuwse Bossche familie ‘Dirks van Megen’ (mijn etiketje). Die hebben een geschaakt wapen met in het schildhoofd 1 of 3 vogels. Bij de Bosche familie Monic zie je zelfs het Van der Aa-wapen als vrijkwartier terug in een veld met twee koeken met hermelijnstaartjes (Coptiten-elementen).

In Deurne had je naast de Van Doerne’s, heren van Deurne, ook nog een familie van groot grondbezitters die sporadisch ook als Van Doerne werden aangeduid. In het midden van de 14e eeuw heb je een schildknaap Arnt Vrient die incidenteel als Arnt gend. Vrient van Velthovel , + voor 1380, wordt aangeduid. Hij en zijn nakomelingen zijn gegoed op de Veldheuvel. Zijn zoon Daniel gend. Noij ‘van Doerne’, + voor 1413, huwde omstreeks 1395 met een Margriet, + voor 1436, van onbekende herkomst. Daniel en Margriet krijgen drie zonen: Willem, Arnt Vrient en Floris.

De namen Willem en Floris zijn ‘nieuw’ in de familie ‘van Doerne’. Ze waren op de Veldheuvel buren van de Van der Aa’s in de tijd dat die dat goed exploiteerden. Bij de Van der Aa’s heb je in dezelfde tijd een gezin waarbij de voornamen Willem en Floris samen komen. Zodoende kom je dan op de suggestie dat Daniel Noij ‘van Doerne’ (zoon van een schildknaap) gehuwd kan zijn geweest met een dochter van ridder Willem van der Aa.

Let wel, er is nog geen hard bewijs van een daadwerkelijk huwelijk gevonden! Dat was in 1998 zo en is nog steeds zo. Dat zie je bij Nico van Dinther ook niet! Voor mij heeft geen prioriteit want de mensen zijn toch al lang dood maar we blijven alert als we weer eens een keer in het Stadsarchief van Den Bosch aan het speuren zijn.

Hans, helemaal helder. Klinkt plausibel, dat Margriet mogelijk een dochter was en niet de weduwe van Daniel Noijen van Doerne en zo de namen Willem en Floris in de familie bracht. Ik ga het zo - als een hypothese van jou die nog niet te bewijzen valt en zeker niet als vaststaand feit - in m'n eigen gegevens opnemen. Dank!