Godsdienstkamer

Ik neem aan dat het om deze akte gaat: https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/deeds/ef029097-3832-c111-ef00-f30eda4468c2?person=58df993c-52f1-1a03-75aa-98e525991860
De oude parochiekerk van Geffen was op 17 april 1801 weer aan de katholieken gekomen.
Op scan 279 staat een huwelijk vermeld d.d. 26 april 1801, waarbij vermeld staat: "deeze zijn het eerste paar, welke in onze godsdienst kamer getrouwd zijn."
Het lijkt er dus op dat de godsdienstoefeningen van de Hervormden na 1801 (tot wanneer?) in een kamer (in het huis van de dominee?) plaatsvonden.

Verwacht dat er een foutje in de digitale scan zit:

Bruidegom
Alexander Gerardus Brocx
Bruid
Immina Ignatia van Breda
Diversen: weduwe

zie ook :
https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/persons?f=%7B%22search_s_plaats%22:%7B%22v%22:%22Geffen%22%7D%7D&ss=%7B%22q%22:%22bro*x%22%7D&sort=%7B%22order_s_geslachtsnaam%22:%22desc%22%7D&rows=250

Bedankt Anton en Frank voor jullie reactie. Het betreft inderdaad het huwelijk van Gerard Alexander Brocx en Immina Ignatia van Breda (huwelijk 6 mei 1806). Maar in 1801 staat vermeldt "het eerste paar" dat in de Godsdienstkamer is getrouwd. Wikipedia geeft aan dat de Maria Magdalenakerk te Geffen in 1801 weer in katholieke handen kwam. Ik voel dus mee met de uitleg van Anton. Blijf toch benieuwd of er iemand is die expliciet aan kan geven wat een godsdienstkamer is.

Ook in Oerle vind ik in 1806 bij de Nederduits Hervormden twee vermeldingen van 'in de kamer waar de godsdienst geoefend wordt'. https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search/persons?ss=%7B%22q%22:%22godsdienst%20kamer%22%7D
Ook hier zal de kerk van het dorp kort daarvoor aan de katholieken zijn teruggegeven en waren de protestanten gedwongen om elders hun godsdienstoefeningen te houden. Bij gebrek aan een eigen kerkgebouw zal dat dus in een zaaltje / kamer zijn gebeurd, in de woning van de dominee of elders.

Bedankt Anton, voor al je inspanningen en uitgebreide uitleg. De Sint-Jan de Doperkerk in Oerle is in 1798 weer overgedragen aan de katholieken. De godsdienstkamer is dus een "aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid" kamer in de woning van de protestantse dominee bij gebrek aan een kerk.

Zeker een plausibele verklaring voor de term "godsdienstkamer".
Maar het feit blijft dat deze aanduiding amper gebruikt werd. Slechts enkele vermeldingen.
Doet mij vragen: was er wellicht een meer gebruikelijke omschrijving?
Toen de katholieken hun kerken kwijtraakten ontstonden bijvoorbeeld de schuilkerken.
Wat gebeurde er toen de protestanten de kerken weer terug moesten geven aan de katholieken.
Het waren tumuleuze tijden zo rond 1800. En elke geleding probeerde daar het beste van te maken.
Interessante tijd - maar blij dat we dit ver achter ons hebben gelaten.

In veel plaatsen werden zo rond 1810 nieuwe protestantse kerkjes gebouwd, vaak met steun van de overheid. In de periode tussen de teruggave van de oude kerk aan de katholieken en de opening van het nieuwe gebouw moesten de godsdienstoefeningen op een 'noodlokatie' plaatsvinden, die soms als 'godsdienstkamer' werd aangeduid.
Zie over die nieuwe kerkjes bv:
https://www.entoen.nu/nl/noord-brabant/meierijstad/lodewijkskerk-schijndel
https://www.pkn-oisterwijk.nl/kerkelijke-gemeente/wp-content/uploads/sites/5/2014/09/Een%20eeuwenoude%20kerk.pdf