Wat is een waltforster? Thomas van Gelre / Gelder - Grave (1529-1536)
Gérard Derks
vertelde op 7 juli 2017 om 12:21 uur
In Grave woont (minstens) vanaf 1529 ene Thomas Waltforster alias Thomas van Gelre (Gelder). Zie onderstaande regesten. Thomas was tevens brouwer te Grave (1536).
* Wat is een waltforster? Een soort bosopzichter of houtvester? Van welk bos zou deze Thomas van Gelre waltforster zijn geweest? Door wie werd hij aangesteld?
* Kent iemand de herkomst van Thomas van Gelre / van Gelder? Hij was hoogstwaarschijnlijk gehuwd met Aelken van den Broeck, dr. van Goort van den Broeck, schepen te Grave en wellicht brouwer, en Mechteld van Redinchaven / Redinchoven) en stamvader van de familie Van Gelder in Grave e.o.
Regesten:
57 Thomas Waltforster verklaart, dat het huis van Jan Gremmen, dat door hem medebewoond wordt, opgeknapt moet worden, daar het anders dreigt in te storten en verzoekt de Graafse schepenen Ernst van Ewick en Derick Vaex dit huis te visiteren. Datering: Grave 3.4.1529. Toegangsnummer: 7041, Inventarisnummer: 243. [scan 17]
409 Betalingsbelofte door Jan van Oldenseel aan Thomas van Gelre waltforster van een bedrag van 163 (brab.) gls. en 3 brab.oortgls. vanwege geleverde bieren. Datering: Grave 18.1.1531. Toegangsnummer: 7041, Inventarisnummer: 243.
508 Panding door Thomas van Gelre, waltforster, van alle binnen de vrijheid van Grave gelegen goederen van Jan van Oldenseell i.v.m. een bedrag van 70 brab.gls. Datering: Grave 12.6.1531. Toegangsnummer: 7041, Inventarisnummer: 243.
Wellicht verwant met een kleine eeuw later het beroep van waltgraaf ? Roelof van Os is bijv. 1602-ca. 1640 waltgraaf van des Hoogheids/Pr. van Oranjes bossen in Land van Cuijk.
Roelof van Os (geb. ca. 1570/in 1654 84 jr. oud; overl. tussen 7 juli en 19 sept. 1658) x vóór 1602 Grietje Reijnen Jans van den Heuvel (uit St. Hubert en kort na 1640 overleden)).
jan lange
zei op 7 juli 2017 om 22:23
Dan heb je in heel Brabant nog de gewone vorster/forestarius in die tijd; een soort inner/collecteur van pachten/deurwaarder, ook in combi van richterbode. Zie onder archieven als zoekterm.
Gérard Derks
zei op 7 juli 2017 om 22:25
Voor het Nederrijkswald (Gelderland) wordt onderscheid gemaakt tussen de waldgraaf en de waldforsters: (de waldgraaf stond wellicht een trapje hoger in de hiërarchie):
Gelders Archief, 0012 Gelderse Rekenkamer, Bijlagen tot den inventaris, Regesten 1501-1530
451 KAIRLE hertog van Gelre benoemt wegens het overlijden van JOHAN VAN BRONCHORST, waldgraaf van het Riick, HENRICK VAN APPELTERN, heer tot Peersingen, in zijn plaats op dezelfde voorwaarden als waarop deze het ambt had bekleed, behoudens dat het getal waldforsters van 4 op 2 zou worden gebracht, terwijl hij aan de erven van zijn voorganger de rente van 436 gld. zou betalen. Gegeven... op sent Margaryten dach, anno etc. VIII. Datering: 1508 Juli 20.
idem, Regesten 1531-1543
664 KAIRLE hertog van Gelre stelt THOMAS VAN APELTEREN aan tot waldgraaf van zijn Rickswalt op de voorwaarden, waarop diens vader dit ambt heeft bekleed (zie den brief d.d. 1508 Juli 20, no. 451)
Den XIIIen dach Maii, anno XXXIIII. Datering: 1534 Mei 13
Annemarie van Geloven
bhiczei op 10 juli 2017 om 11:26
@Annemarie: dank voor de link. het lijkt mij dat we hiermee op het goede spoor zitten voor wat betreft de functie van waldforster in dit gebied.
Nu nog de afkomst van Thomas van Gelre .... (maar die zal misschien wel altijd in de nevelen van het wald verhuld blijven ...) Zijn schoonfamilie en zijn nageslacht) behoorden in ieder geval tot de groep vooraanstaande burgers in Grave.
