Achter iedere steen een ander verhaal

De zeventigjarige Ad van den Hurk werd geboren in Kerkeind 3 maar verhuisde al snel naar Kerkeind 1. Nu woont hij direct achter deze panden. “Je kunt dus niet zeggen dat ik nooit ben verhuisd; het gebeurde alleen allemaal in een straal van nog geen honderd meter”, zegt hij met een lach. Op de tafel in de “goei kamer” liggen de koopakten van Kerkeind 1. “Mijn grootvader kocht het in 1920. Het huis was van twee broers die om één of andere reden uiteen gingen. Wel nam de één de bouwtekening van dit pand mee en nu staat er ergens in de buurt van Tilburg precies hetzelfde gebouw. Heel praktisch en voordelig.”

Het pand in hartje Haaren begon als brouwerij, de grootvader van Ad ging aan de slag als wagenmaker. Net zoals zovelen had hij ook wat koeien, varkens en kippen en verschillende stukjes land in de buurt. “Met daarop veel fruitbomen: pruimen, appels, kersen. Mijn vader hield daarom ook bijen, handig als je fruitbomen had. Ik kan me herinneren dat veel appels geleverd werden aan een klooster. De rest ging naar de veiling of werd hier aan huis verkocht.”

De vader van Ad kocht het gebouw op zijn beurt weer in 1954 en begon daar twee jaar later een pension. “Beter gezegd, mijn móeder begon dat pension. Zij zag dat de wagenbouwerij niet veel toekomst meer had toen er steeds meer ijzeren machines opdoken. Mijn vader vond het eerst maar niks, dat vreemde volk over de vloer. Maar dat wende snel.”

Want het pension bleek in de zomer populair bij mensen uit de Randstad. “Die kwamen dan hier twee weken vakantie vieren. Naar de bossen, het zwembad in Oisterwijk, naar de Efteling, ’s avonds wat kaarten: allemaal heel eenvoudig maar zij genoten van de rust”, herinnert Van den Hurk zich. Het dorp keek soms op van deze mensen van boven de rivieren. “Een keer kwam er een echtpaar uit Amsterdam waarvan de man uit Suriname kwam. Dat was de eerste donkere man in het dorp; een bezienswaardigheid hier.”

Het waren duidelijke andere tijden, benadrukt Van den Hurk. “Als kleine kinderen gingen we hier in huis in de vensterbank zitten en noteerden wij de kentekens van de auto’s die langskwamen. Dan had je het echt niet druk hoor, Haaren was echt een klein dorp toen.”  

Van 1967 tot begin jaren negentig vonden er steeds vaker mensen onderdak via de maatschappelijk werker van Voorburg. “Je moet dan denken aan mannen van een jaar of 40, 45 die altijd bij hun ouders hadden gewoond tot die waren overleden. Zij konden niet zelfstandig wonen en kwamen dan hier. Mensen die om wat voor reden dan ook een steuntje in de rug nodig hadden”, vertelt José van den Hurk.

Na veranderende wetgeving ging die groep noodgedwongen terug van ongeveer 25 mensen naar zeven mensen, waarvan één iemand nu al 44 jaar op Kerkeind woont.

De verschillende functies van de panden hebben mooie sporen nagelaten. In de tuin staat nog een oude brouwersput en een bakhuisje, binnen in het gebouw kun je nog zien waar de doorgang was van Kerkeind 1 naar Kerkeind 3. “Alles verandert maar je moet met die stroom meegaan”, vindt Ad van den Hurk. “Het heeft geen zin om te doen alsof vroeger alles beter was. Ik was het in ieder geval niet”, zegt hij met een brede lach.