In Halsteren, hoog op de Brabantse Wal, voelde men zich veilig. Maar het bodempeil van de aangrenzende Auvergnepolder was hetzelfde als dat van de eilanden, en de dijken langs de Eendracht waren laag en zwak. Daar sloeg de waterwolf dan ook toe, net als in de Sabina Henricapolder en de polder Oude Heijningen tussen Fijnaart en de zeedijk.
Gelukkig verdronken niet alle polderbewoners. Dat was in Fijnaart en Heijningen mede te danken aan Huib Teeuwkens, kroegbaas én ‘parttime’-stroper. Hij haalde tientallen mensen van zolders en daken. Ook elders in het rampgebied waren het juist de ‘vrije jongens’ - zij die regelmatig in aanvaring kwamen met het gezag - die hun leven waagden voor hun buren.
En dat ze inderdaad hun leven in de waagschaal stelden, toonde het lot van de militair Johannes Everardus Willemsen die in Fijnaart een zwangere vrouw uit het water redde, maar daar zelf bij omkwam.
Het was de Thoolse kastelein Engelvaart die de rijkspolitie in Halsteren belde, omdat de dijk van de Auvergnepolder was doorgebroken. De gealarmeerde brandweer trok de polder in om de mensen te waarschuwen. Maar voor de meesten kwam hulp te laat. Enkele brandweermannen kwamen om, maar Jan Huuskes kreeg net op tijd vaste grond onder zijn voeten.
Eigenlijk was er in de Westhoek maar één gezagsdrager die op een adequate wijze alarm sloeg: burgemeester Cor van der Hooft in Willemstad. Al vóór middernacht riep hij de polderbewoners op naar het hoger gelegen stadje te komen.
Van hen zijn er dan ook maar twee verdronken, namelijk de twee die het dringende advies van hun burgemeester niet hadden opgevolgd. Van der Hooft was dan ook de enige burgemeester in het rampgebied met een abonnement op de stormvloedwaarschuwingsdienst van het KNMI in De Bilt.
Abonnees kregen een waarschuwingstelegram als er een stormvloed op komst was. Naast Van der Hooft waren de enige andere abonnees in het deltagebied drie waterschappen, maar daar was er geen een uit Brabant bij.
Toch was ook in Willemstad de situatie dreigend. Zo waren er geen vloedplanken om het water tegen te houden. Van der Hooft bedacht dat soldaten hier vast uitkomst konden bieden. Hij belde de garnizoenscommandant in Bergen op Zoom, maar diens vervanger vertelde dat de Minister van Oorlog daar toestemming voor moest geven. Dan de Commandokazerne in Roosendaal maar gebeld. Gelukkig was daar een bevriende aalmoezenier en nog tijdens de rampnacht arriveerde een detachement commando’s in Willemstad...
Gebaseerd op Kees Slager, “Vergeten rampgebied. De waternoodramp in West-Brabant.” In: Brabants Heem 54 (2002), p.129-141.
Bezoek eens de Watersnoodwoning 'Anno 1953' aan de Veluwestraat 2 in Heijningen. In deze woning, die gemeubileerd is in de stijl van de jaren '50, is een tentoonstelling ingericht over de ramp.
Bezoekers worden er gastvrij ontvangen en rondgeleid. Koffie en thee worden geserveerd en de toegang is vrij. Er staat wel een bus voor vrijwillige bijdragen.
Een bezoek is zeker de moeite waard.
roel h smit-mulller
zei op 5 augustus 2016 om 11:38
weet iemand toevallig iets over de actie die de Deventer kunstenaars voor willemstad en fijnaart organiseerden in 1953? Kunstwerken werden verkocht en de opbrengst ging naar de slachtoffers van f
ijnaart en willemstad.
Gelukkig verdronken niet alle polderbewoners. Dat was in Fijnaart en Heijningen mede te danken aan Huib Teeuwkens, kroegbaas én ‘parttime’-stroper. Hij haalde tientallen mensen van zolders en daken. Ook elders in het rampgebied waren het juist de ‘vrije jongens’ - zij die regelmatig in aanvaring kwamen met het gezag - die hun leven waagden voor hun buren.
Eigenlijk was er in de Westhoek maar één gezagsdrager die op een adequate wijze alarm sloeg: burgemeester Cor van der Hooft in Willemstad. Al vóór middernacht riep hij de polderbewoners op naar het hoger gelegen stadje te komen.
Abonnees kregen een waarschuwingstelegram als er een stormvloed op komst was. Naast Van der Hooft waren de enige andere abonnees in het deltagebied drie waterschappen, maar daar was er geen een uit Brabant bij.
Toch was ook in Willemstad de situatie dreigend. Zo waren er geen vloedplanken om het water tegen te houden. Van der Hooft bedacht dat soldaten hier vast uitkomst konden bieden. Hij belde de garnizoenscommandant in Bergen op Zoom, maar diens vervanger vertelde dat de Minister van Oorlog daar toestemming voor moest geven. Dan de Commandokazerne in Roosendaal maar gebeld. Gelukkig was daar een bevriende aalmoezenier en nog tijdens de rampnacht arriveerde een detachement commando’s in Willemstad...
