skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Het verwaand boertje

Martinus van der Lee, roepnaam Tinus, was mijn grootvader. Hij had een klein boerderijtje in Uden, twee dochters en zes zonen. Cris was de oudste daarvan, dochter Johanna (Hanneke) was mijn moeder. Cris ging al op jonge leeftijd in Duitsland werken en leerde daar het elektrovak.

Hij haalde ook zijn autorijbewijs. In die jaren moesten nieuwbakken chauffeurs enige kennis van motoren hebben. Rond zijn twintigste keerde Cris weer naar zijn ouderlijk huis terug.

Op een warme zomernacht lag Cris in bed met het dakraam open. Hij werd wakker van geluiden op straat, keek door het raam en zag twee mannen staan bij een auto. Hij trok zijn broek aan en ging polshoogte nemen. Er bleek een lager van de motor stuk. Cris had een draaibankje en bood aan een lager te maken uit een stuk hardhout. Dat heeft hij gemonteerd en de heren geadviseerd om langzaam naar huis te rijden en de dag daarop een origineel lager te laten monteren. Hij kreeg een flinke fooi en een week later een postkaart vanuit Den Bosch dat ze goed aangekomen waren.

Het boerderijtje van Martinus van der Lee

Uden kreeg elektriciteit, in een gebouwtje stond een stoommachine die de generator aandreef. In de dorpskern werden houten palen geplaatst waar de draden aan gingen, een ieder kon vrijwillig elektrische stroom aan laten sluiten, meestal de beter gesitueerden.

Cris had thuis in het oude boerderijtje ook stroom aangelegd, en wel een lamp in den herd, een op de geut en zelfs een in de koeienstal. Nou dat was wat, zo’n keuterboertje met elektrische stroom, en dan ook nog een lamp op de geut en zelfs op de stal! Het kon niet op. Wie dacht dat boertje wel dat hij was? Verwaandheid, niets anders dan verwaandheid!

De roddels gingen heel het dorp door en zelfs er buiten. Op een zondagmiddag kwam zijn broer per fiets uit Nistelrode om toch eens naar het wonder te komen kijken. “Kijk,” zei Tinus, “als ik hier aan die knop draai, dan gaat ginder de lamp aan.” Dat was een waar wonder, vooral als je met de petroleumlamp groot bent geworden. In wezen was het eenvoudig, gezien zijn zoon Cris het aangelegd had.

Het elektriciteitsnet werd door de provincie overgenomen en Cris ging mee als monteur in Uden en omgeving. Duitse soldaten veroorzaakten tijdens hun terugtocht in 1944 een bende en ze richtten vernielingen aan. Cris kreeg te horen dat er op de weg naar Volkel een houten barak in brand was gestoken. Plichtsgetrouw ging hij er naar toe en klom in de houten paal om de stroomdraden door te knippen die naar de brandende barak liepen. Op straat stonden drie kleuters te kijken naar wat die man daar in de paal aan het doen was. Plotseling ontplofte een vliegtuigbom in de barak, alle drie de kinderen waren op slag dood en Cris hing dood boven in de paal.

Een paar dagen daarna trokken de Engelsen binnen, en twee weken later viel het veertienjarige zoontje van Cris, Tijn, met zijn knie in een glasscherf. Tijn stierf aan bloedvergiftiging. Zo had tante Paula twee begrafenissen in louter twee weken.

Reacties (7)

Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 17 september 2019 om 16:46
Allemachtig Martien, wat een heftig verhaal. Wat een ongelooflijke slag voor dat gezin! Heeft je moeder daar vaak over gesproken, over die zware tijd?
Rini de Groot. zei op 19 september 2019 om 19:44
Ik meen te herinneren naar de begrafenis te zijn geweest.
Op het bidprentje staan de 3 kinderen afgebeeld.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 20 september 2019 om 13:51
O, dan moet dit verhaal wel helemaal bijzonder voor je zijn, Rini. Weet je nog of er later vaak over de gebeurtenissen werd gesproken?
Rini de Groot. zei op 28 september 2019 om 21:09
Vanmiddag bezocht ik de expositie Bevrijding Uden.
Er werd stil gestaan bij bovengenoemde en Corry en Wim van der Rijt, kinderen die omkwamen bij de ontploffing van een granaat op de Veghelsedijk.
Ik herinner het geluid op die zondagmiddag 30 september 1945, al was het ongeveer 2 km van me vandaan. Toen we de volgende dag in de schoolbanken zaten vertelde de meester dat we een leerling gingen missen en wel Wim.
Op de dag van de begrafenis brachten we met de gehele klas een bezoek aan het ouderlijk huis en de kamer waar beide opgebaard waren. Daarna lopend naar de kerk voor het afscheid, de ouders verloren plots twee van hun kinderen.
Marilou Nillesen
Marilou Nillesen bhic zei op 30 september 2019 om 10:11
Jee Rini, wat moet dat ongelooflijk aangrijpend zijn geweest. Was dat de eerste keer dat je zo direct met de dood werd geconfronteerd? Heeft het bezoek aan het ouderlijk huis veel indruk gemaakt?

Wel prachtig dat ook bij de expositie stil werd gestaan bij deze kinderen. Terecht ook.
Rini de Groot. zei op 23 oktober 2019 om 18:18
Martien, aan M. van de Lee Oude kerk, levert Vader op 4 februari 1930,
1 kruiwagen rat voor fl. 3.50 het wordt op 26 maart 1930 betaald.
Vermeld het kasboek van vader.
Rini. zei op 5 mei 2020 om 21:57
Door de schaarste van koper ivm. de Eerste Wereldoorlog was Volkel, (minder inw.) eerder geëlektrificeerd dan Uden. Dld. was de leverancier van het het benodigd materiaal.
Het verhaal over het tragisch gebeuren staat op het ogenblik in Uden in de belangstelling.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen