Vinger afhakken voor een wielrenfiets: het fanatisme van Jan Ceelen
vertelde op 16 februari 2021
bijgewerkt op 29 juni 2022
Een grote naam in de wielerwereld zonder ooit grote wedstrijden te winnen. Jan Ceelen uit Oss trapt wel hard in de wielerwereld, maar vooral in de onderwereld weet hij zijn naam te vestigen. Een moord - een onvervalste crime passionel - leidt tot een gevangenisstraf van achttien jaar. En het begint allemaal met een fiets.
Een schamel keuterboerderijtje aan de Berghemseweg in Oss. Veel stelt het niet voor, het geboortehuis van Jan Ceelen, waar hij in 1912 als de zesde in een gezin van negen kinderen wordt geboren. Zijn ouders zijn eenvoudige hardwerkende mensen die nauwelijks alle monden kunnen voeden, maar een rotsvast vertrouwen hebben in God en de kerk. Jan ziet het allemaal met lede ogen aan. Na de lagere school gaat hij meteen aan het werk. Eerst bij een boer, dan bij de Hartogfabriek en later als stratenmaker. Het loon is maar karig en Jan hoort van de grote prijzen die je kunt winnen tijdens wielerwedstrijden.
Vinger voor een fiets
de jonge Ceel
Om aan geld te komen voor een fiets, is hij bereid ver te gaan. In het begin van de vorige eeuw bestaat er een opmerkelijk systeem: als je een abonnement afsluit, krijg je daar een verzekeringspolis bij. Als je arbeidsongeschikt wordt, krijg je een premie. Dat geldt ook als je bepaalde ledematen verliest. De jonge Ceelen bedenkt zich niet en offert zijn linker wijsvinger op. De truc lukt, de verzekering keert uit en De Ceel kan een fiets aanschaffen om deel te nemen aan wedstrijden.
Hij heeft overduidelijk talent. Een tempobeul die met gemak de strijd aan kan gaan met kanonnen als Kees Pellenaars, Frans Slaat en Gerrit Schulte. Er is echter één belangrijk verschil: grote wedstrijden weet hij net niet te winnen. Toch weet hij zijn naam te vestigen, maar dat heeft vooral te maken met die andere carrière: die in de criminaliteit.
Moorddadig plan
Nog maar net twintig jaar oud pleegt hij, blind van verliefdheid, een moord. Op die manier wil hij een eind maken aan de mishandeling van zijn lief, die getrouwd is met Jan van der Pas. Het stel woont ook aan de Berghemseweg en heeft een slechtlopend café. Van der Pas is zelf zijn grootste afnemer die in dronken toestand vaak zijn vrouw afranselt. Zij wentelt zich vol overgave in haar slachtofferrol, en klampt zich vast aan de jonge Jan. Ze krijgen een geheime relatie, tevens de kiem voor een moorddadig plan.
De Ceel (links op de fiets) bij de start van een wielerwedstrijd
Op naam van Jan van der Pas worden twee levensverzekeringen afgesloten. De verliefde Ceel lokt Van der Pas mee voor een 'klus' en op weg daar naartoe schiet hij Van der Pas in koelen bloede neer. Al snel komt hij als verdachte in beeld, maar hard bewijs ontbreekt. De politie heeft geen houvast en moet De Ceel laten lopen. Voorlopig althans want steeds vaker gaat De Ceel op stap met Den Brus, Peer de Bie, Dikke Toon de Soep en Bijs de Sijp: beter bekend als de Bende van Oss. Als de Bende tegen de lamp loopt, komt ook de moord op Van der Pas uit. De Ceel gaat de geschiedenisboeken in als moordenaar en bendelid, en moet bijna twintig jaar moet brommen.
