skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Wie weet wat nappen is?

Op internet wordt het woord 'nappen' omschreven als een vergeten woord. Toch zegt Wiktionary.org dat in 2013 het woord herkend werd door 47 procent van de Nederlanders en 66 procent van de Vlamingen. Of het in de betekenis is, die ik bedoel, weet ik niet.

Op Encyclo.nl kom ik ‘napen of nappen’ tegen in de betekenis van “bedriegen, beetnemen”. En dat komt aardig in de buurt van het spel nappen, dat in de jaren vijftig door oudere jongens van Nieuw Borgvliet gespeeld werd op het grote veld naast mijn ouderlijke woning. Ik ben het spel nergens tegengekomen op internet.

Bij het spel nappen had iedere speler een halve baksteen. Met een aftelversje werd een tikker aangewezen. De tikker zette zijn steen achter een hele baksteen, zodat die rechtop bleef staan. De andere spelers gingen op 15 – 20 meter van de hele baksteen zitten. De grootste regel van het spel was, dat als je jouw steen aanraakte, dan kon je afgetikt worden.

Het doel was echter om de grote baksteen om te gooien. De tikker moest dan eerst de grote steen weer rechtop zetten voor hij achter de werper aan kon. Dat gaf de werper tijd om naar zijn steen te hollen. Als dat lukte, kon hij niet meer getikt worden en was hij vrij. Lukte het niet, dan werd de werper afgetikt en moest hij de grote steen bewaken. Dus nieuwe tikker, nieuw spel, zodat degene die vrij was weer mee kon doen.

Als je op 15 – 20 meter afstand zit, dat is de kans groot, dat je mis gooit. Daarom probeerde je jouw steen dichterbij te smokkelen. Dat deed je achter je rug, zodat de tikker het niet kon zien.

Há, en daar komt ie: nappen is bedriegen, beetnemen.

Iedereen was er zich van bewust, dat het een gevaarlijk spel was. Er werd dus niet zo maar lukraak gegooid met de steen. Maar ja, een steen die op de grond komt, kan raar weg springen. Iedereen wist ook dat het spel verboden was. Dus je hield niet alleen de tikker in de gaten, maar ook de straat. Als er politie in de buurt was, maakte je dat je weg kwam.

Reacties (8)

Willem Kruf zei op 15 februari 2021 om 20:01
Nappen is ook een kaartspel, zie https://www.encyclo.nl/begrip/nappen
Dit spel speelden wij altijd in de zomermaanden in het lokaal van de duivenclub op
Nieuw-Borgvliet na het klokken zetten op zaterdagavond.
Het spel werd gespeeld met de kaarten 7 en hoger. Zes spelers en vijf kaarten ieder. Je moest minimaal 3 slagen voor punten hebben (begin van een speelronde gaf iemand aan of hij voor drie of meer ging) die werden opgeteld tot een bepaald aantal punten of afgetrokken van een begin aantal tot 0. De verliezer betaalde een rondje drank. Je kon ook nap gaan oftewel voor vijf slagen. Haalde je geen vijf slagen dan was je ook een rondje kwijt. Maar we speelden het spel ook met 7 of 8 man, dan waren er de zgn. stilzitters. Zij gingen voor de punten mee met degene die ging voor aantal slagen.
Met 1 of 2 stilzitters spelen had tot gevolg dat er eerder ‘ik nap’ werd geroepen, want werden geen vijf slagen gehaald dan werd het rondje betaald door 2 of 3 man en dat is goedkoper dan alleen betalen.
Louis Raaijmakers zei op 16 februari 2021 om 08:52
Deze kaartvariant ken ik wel en heb ik wel gespeeld in cafe Dekkers/De Ronden. Ja, als je een beetje pech had of dom speelde kon dat aardig oplopen, financieel gezien
Willem Kruf zei op 19 februari 2021 om 13:31
Het verhaal van Jan gaat over de kinderen, oftewel kullekes van Borgvliet. Maar die kullekes gaan met de tijd mee en hebben zelfs een youtube filmpje gemaakt. Een filmpje dat tot het Borgvliets erfgoed kan worden gerekend, aldus Adri Verbraak.
https://www.youtube.com/watch?v=BSfKhx-1ZRw
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 19 februari 2021 om 13:44
Op aanraden van Willem heb ik dit youtube filmpje gezien en gehoord. Echt ontzettend leuk, een gezellig lied in onvervalst West-Brabants dialect. Het woord 'prakkezeren' werd ook door mijn vader uit Den Bosch gebruikt.
Willem Kruf zei op 19 februari 2021 om 13:57
Over het kaartspel Nappen kreeg ik een paar berichten binnen:
Adrie van Kaam: Ja dat is een kaart spellettje vroeger veel gedaan
Jan Dietvorst: Nappen is volgens mij idd kaartspelletje. Werd vroeger bij Jan den Ronden nogal eens gedaan. NB. Den Ronden, voorheen Kieboom-Dekkers, was het verenigingscafe op Borgvliet.
Ad Verdult: Wij napten ook bij Laantjes IJssalon. Inderdaad een kaartspel. Ik noemde het altijd petoeten maar dan met 5 kaarten in de hand ipv 3.
NB. Willem Kruf: De fritestent, later cafetaria, Laantjes, stond aan de Antwerpsestraatweg. Petoeten werd inderdaad ook veel gespeeld: kaarten 10, boer, vrouw, heer en aas en maximaal 6 spelers. Ook bij het wachten op de postduiven van een fondvlucht en wel tegen de boskant bij Ad en mij achter in de tuin van ons huis.
Tot slot Cor Luijsterburg: De term ken ik niet. Maar als het Borgvliets immaterieel erfgoed is, ben ik blij dat ik weer iets heb geleerd. Houdoe,
HANS Jordans zei op 19 februari 2021 om 18:51
wat een te gek leutig lieke en het past toch prima bij dees ver'aaltje
Wij van Haaren zei op 25 februari 2021 om 11:31
Komt nappen ook van een napje doen.?
Een kortstondig slaapje.
Norah zei op 25 februari 2021 om 11:41
Nappen(zeker kaartspel) komt van -Napoleon-.

"woordenboek Koenen-Endepols"

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.