Het fenomeen van de lokale veldwachters werd geïntroduceerd in de Franse tijd (1795-1811). Het begrip ‘veldwachter’ is afgeleid van ‘garde champêtre’. Lange tijd hadden gemeenten zoals Vught en Cromvoirt maar één veldwachter.
Leendert Wassenaar
rond 1840
A. van Rooyen
????-1855
Hendrikus Muurmans
1855-1877
Adriaan van Hal
1877-????
B. Bergmans
????-1918
Wilhelmus van Berkel
1918-1933
In Cromvoirt deed omstreeks 1840 Leendert Wassenaar zijn ronde als veldwachter. Hij is de eerste over wie we (zij het schaarse) gegevens hebben. Hierboven het lijstje van de Cromvoirtse veldwachters tussen 1811 en 1933. De gegevens zijn, zoals gezegd, niet compleet.
Veldwachter Van Berkel droeg op zijn uniform een penning met het opschrift ‘Veldwachter der gemeente Kromvoird’.
Bij de bestrijding van criminaliteit ging het in dorpen als Cromvoirt doorgaans om diefstallen, stropen van wild of caféruzies. Toch kwamen er ook ernstiger delicten voor, zoals vermissingen, moord, ernstige mishandeling en seksueel misbruik. Ook branden vroegen aandacht.
Zo verwoestte in september 1858 een felle brand vijf huizen. En in 1872 brak er brand uit in het huis van burgemeester De Kort. Maar liefst negen gebouwen gingen in vlammen op, waaronder de huizen van de gemeentesecretaris en de gemeente-ontvanger en enkele raadsleden. Ook het schoolgebouw met daarin de raadkamer werd verwoest. In 1885 brandde de schuurkerk en de pastorie af.
Op 9 en 10 december 1858 meldden enkele kranten dat in de gracht om Fort Isabella het lijk van 'de veldwachter van Cromvoirt' was gevonden. Het is niet duidelijk om welke veldwachter het ging.
Aangenomen werd dat hij in het donker te water was geraakt en verdronken.
Is er in het verleden in en rond Vught een veldwachter geweest met de naam Pieter Blomme geboren in 1835 te s'Gravenpolder? met vr.gr.Johanna
henk
zei op 10 september 2013 om 14:01
Zijn er nog legendes/gebruiken/verhalen rondom de natuur in Cromvoirt m.b.t. specifieke flora en fauna?
jan muurmans
zei op 12 september 2013 om 14:39
Veldwachter Hendrikus Muurmans is mijn betovergrootvader.
Mijn overgrootvader is Wilhelmus Muurmans geboren te Cromvoirt; mijn grootvader is Johanne sBaptis muurmans eveneens geboren in Cromvoirt.Beschikt u over gegevens van veldwachter Muurmans in Cromvoirt
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 19 september 2013 om 13:06
Beste Jan, er zullen in het archief van het gemeentebestuur Cromvoirt vast wel stukken zitten die over veldwachter Muurmans gaan, b.v. in de jaarverslagen of in de notulen en besluiten. En Henk, op onze website kun je bij 'historisch onderzoek doen' ook in onze bibliotheek zoeken. Bij het trefwoord 'Cromvoirt' kun je meteen zien welke boeken wij over Cromvoirt hebben. Hierbij behoren ook boeken over folkore en oude gebruiken in Cromvoirt.
Met vriendelijke groeten,
jan jager
zei op 12 juli 2017 om 10:27
aanvulling
Veldwachter te Vught: Noach Johannes Loeff, geb. 's-Gravenhage 1770, overl. Vught 1826, zeker vanaf 1812 garde champêtre/veldwachter tot aan zijn dood.
Vraag:
Publicaties voeren ene Jan van Boelen op als Vughtse veldwachter, betrokken bij de bevrijding van Den Bosch in 1814. Van hem heb ik Vught nooit iets kunnen vinden. Weet u er meer over?
Annemarie van Geloven
bhiczei op 13 juli 2017 om 10:34
Beste Jan Jager, we zullen Noach Johannes Loeff in het lijstje opnemen. Hij is inderdaad in het harnas gestorven, volgens zijn overlijdensakten in 1826.
Informatie over aanstellingen van veldwachters in Vught kunt u vinden in de resoluties en notulen van de raad in het archief van het gemeentebestuur van Vught 1811-1930 (toegang 5060).
Hierboven het lijstje van de Cromvoirtse veldwachters tussen 1811 en 1933. De gegevens zijn, zoals gezegd, niet compleet.
