Mijn Studiezaal (inloggen)220.38 Index Beurzenstichtingen (220.38)
47e [VERVOLG AKTE 5] dat dese voors. vijffentwintich gulden uijt gegeven sullen wo[o]rden tot behoeff vanden pastoir ofte enen gemeijnen dienaer der kercke van Nuenen alser maer een misse gedaen en woort [lees: wordt] al woordender dese misse vanden pastoir oft dienaer inde plaetse vanden vrochmisse gedaen, maer mijn wille ende intentie is, dat aldaer allen sondaghen ende heijlichdaghen twee missen moeten gedaen wo[o]rden die een die ick nu fundere totter vrochmissen ende die andere soude wesen die hoochmisse –
Item als het jaer nu om sal wesen, dat aldusdanighe priesters doe voors. vrochmisse gedaen sal hebben als den selven nu om sijn gelt comt oft daer imant met sijne quitantie seijndt, soo sal den selven alle reijsen verbonden ende gehouden wesen attestatie te brenghen ofte [160r] te seijnden vanden pastoir ofte den schepen ofte den secretaris van Nuenen dat aldaer voor sulcken tijt als deselve priesteren betaelinge verzoeken alle sondaghen ende heijlichdaghen soo lange die vrochmisse ende oock die hoochmisse inde kercke gedaen is tot Nuenen ofte bij foute van desen en soudemen den selven nijet schuldich sijn te betaelen dan alleen voor alsulcken tijt ende nijet langer dan die voors. missn als boven gedaen soude wesen, oock met conditie hier in toegedaen oft den selven priesteren, die dese sondaegsche ofte heijlichdaeghsche misse sullen aenghenomen hebben, het sij voor een jaer oft langer ende den selven hen dickwils absenterende, soos al men den selven voor elcke misse die hij ongedaen sal laeten staen corten ende aen de selve somme afftrecken alle reijsen vijff stuvers –
Item noch maecke ick sondaeghsche ende heijlichdaeghsche school tot Nuenen [vanden school dominicael ende festivael tot Nuenen] twelff Carolus gulden jaerlijckx, behoudelyck dat de schoolmr. aldaer niemanden vande gene die des sondags ende des heijlichdaghs schoolen sullen comen ende dagelijcx nijet schoolen en gaen eenich gelt aff en sal nemen ten waer dat imant van selffs begeerde te
Item als het jaer nu om sal wesen, dat aldusdanighe priesters doe voors. vrochmisse gedaen sal hebben als den selven nu om sijn gelt comt oft daer imant met sijne quitantie seijndt, soo sal den selven alle reijsen verbonden ende gehouden wesen attestatie te brenghen ofte [160r] te seijnden vanden pastoir ofte den schepen ofte den secretaris van Nuenen dat aldaer voor sulcken tijt als deselve priesteren betaelinge verzoeken alle sondaghen ende heijlichdaghen soo lange die vrochmisse ende oock die hoochmisse inde kercke gedaen is tot Nuenen ofte bij foute van desen en soudemen den selven nijet schuldich sijn te betaelen dan alleen voor alsulcken tijt ende nijet langer dan die voors. missn als boven gedaen soude wesen, oock met conditie hier in toegedaen oft den selven priesteren, die dese sondaegsche ofte heijlichdaeghsche misse sullen aenghenomen hebben, het sij voor een jaer oft langer ende den selven hen dickwils absenterende, soos al men den selven voor elcke misse die hij ongedaen sal laeten staen corten ende aen de selve somme afftrecken alle reijsen vijff stuvers –
Item noch maecke ick sondaeghsche ende heijlichdaeghsche school tot Nuenen [vanden school dominicael ende festivael tot Nuenen] twelff Carolus gulden jaerlijckx, behoudelyck dat de schoolmr. aldaer niemanden vande gene die des sondags ende des heijlichdaghs schoolen sullen comen ende dagelijcx nijet schoolen en gaen eenich gelt aff en sal nemen ten waer dat imant van selffs begeerde te
Vervolg:
geven ende den selven schoolmr. sal verbonden wesen die selve daghen den scholieren te leeren dat fondament der christen gelooffs conformelijck dat Heijlich Concilie van trenten ende oock voorts [161] nae de ordonanntie, die de naebescreven ewerwerdighen heeren proviseuren hier aff believen sullen te maecken –
Item van gelijcken saecken ick alnoch tot een school dominicael ende festivael inder heerlijckheijt van Mierloo twelff Carlus gulden jaerlijcx op den selven voet ende conditie, ghelijck die van Nuenen hier voor gemaeckt ende gelaeten sijn, oock alle naeden regel die mijn heeren proviseuren sal believen te maecken – item ende dese twee maeckselen vanden voors. schoolen begeer ick dat byden rentmr. der voors. mijnder fundatie vande beurssen uijt gereijckt sullen woorden vande penningen der selver fundatie op conditie ende protestatie nochtans, want dese schoolen nijet ghehouden en woorden nae den regel ofte oronnantie vande voors. heeren proviseurs dat alsdan geensints daer toe eenich gelt uijt gereijckt oft betaelt sal woorden, ende daer om sal een ider van twee principaele schoolmrs. die dese schoolen metten hunnen sullen houden alle jaer als die selve om geen sullen comen ofte met hunne quitantie daer imanden om seijnden schuldich ende verbonden sijn hier van mede te brengen ofte seijnden attestatie vanden pastoor ofte schepenen, ofte vanden secretaris der selver plaetse, dat die selve schoolen nae behooren sijn gehouden geweest ende dese rentmr. der fundatie geblecken wesende sal een ieder sijn voors. maecksel [161r] uijt reijcken ende betaelen ende anders oock nijet –
Item oft deselve altesamen, ofte enige van hun hier eenige schoolen af lieten staen, ende en begeerde die nijet te doen, soo sullen alle dese selve penninghen oock al wederom blijven tot behoeff deser fundatie van vijff beursiers, gelijck oock vande vrochmisse tot Nuenen is geseijt, soo oft nu schier oft mergen gebeurden dat die voors. vrochmisse tot Nuenen ende dese voors. schoolen
Item van gelijcken saecken ick alnoch tot een school dominicael ende festivael inder heerlijckheijt van Mierloo twelff Carlus gulden jaerlijcx op den selven voet ende conditie, ghelijck die van Nuenen hier voor gemaeckt ende gelaeten sijn, oock alle naeden regel die mijn heeren proviseuren sal believen te maecken – item ende dese twee maeckselen vanden voors. schoolen begeer ick dat byden rentmr. der voors. mijnder fundatie vande beurssen uijt gereijckt sullen woorden vande penningen der selver fundatie op conditie ende protestatie nochtans, want dese schoolen nijet ghehouden en woorden nae den regel ofte oronnantie vande voors. heeren proviseurs dat alsdan geensints daer toe eenich gelt uijt gereijckt oft betaelt sal woorden, ende daer om sal een ider van twee principaele schoolmrs. die dese schoolen metten hunnen sullen houden alle jaer als die selve om geen sullen comen ofte met hunne quitantie daer imanden om seijnden schuldich ende verbonden sijn hier van mede te brengen ofte seijnden attestatie vanden pastoor ofte schepenen, ofte vanden secretaris der selver plaetse, dat die selve schoolen nae behooren sijn gehouden geweest ende dese rentmr. der fundatie geblecken wesende sal een ieder sijn voors. maecksel [161r] uijt reijcken ende betaelen ende anders oock nijet –
Item oft deselve altesamen, ofte enige van hun hier eenige schoolen af lieten staen, ende en begeerde die nijet te doen, soo sullen alle dese selve penninghen oock al wederom blijven tot behoeff deser fundatie van vijff beursiers, gelijck oock vande vrochmisse tot Nuenen is geseijt, soo oft nu schier oft mergen gebeurden dat die voors. vrochmisse tot Nuenen ende dese voors. schoolen
Vervolg 2:
dominicael geheel oft meestendeel, ongedaen bleven staen ende dat oock mocht comen van de beursiers door hun foute merckel[yck] restitutie, soo en in sulcken geval sullen die heeren proviseurs noch een neurssier inden iersten oft tweeden camp mogen aennemen ter tijt toe dat die voors. missen ende schoolen wederom woorden gecelebreert ende gehouden –
Item ende oft oock gebeurde dat die beurssiers schier ofte mergen door groote dier tijden metten voors. portien die geheel schemel mochten wesen ende ter werelt anders nijet en hadden en haer nijen costen bedragen – Soo sullen die heeren provisoirs vanden selven overschot alsulcken schemele beurssiers tsij hier ofte oock tot Loven naer haer discretie ende noot die daer soude mogen wesen een weijnich believen toe te vuegen opdat deselve beursiers door gebreck van nootel[ycke] onderhout hunnen begonnen cours nijet en verlaeten, mits dat ick altoos [162] als hier voor is geseijt, die alder schamelste ende verlaetenste hier inne versuecke te hebben preferentie in alsulcken geval en salmen egeen meer innemen dan het voors. iertot Nuenen metter schoolen dominicael ende st getal.
Item en oft gebeurden datter schier oft morgen eenige vande voors. renten gelost ende gequeten woorden, oft datter eenige reductie op mocht comen, dat die penningen soo veel sjaers nijet op en brochten, soo sullen nochtans die heeren proviseurs die maeckselen, soo vander misse tot Nuenen metter schoolen dominicael ende festivael op conditien als boven den beurssiers, maer in alsulcken cas ende gevallen salmen dair tegen eenen beursier te langer uijt laeten blijven sonder eenen nieuwen in te nemen alser eenige uijt gegaen sal wesen.
Item ende soo haest alsser eenige renten gelost oft gequeten mochten woorden die selve terstont salmen soo haest alst mogelijck sal wesen, ter selver natuere wederom beleggen op goede sufficente onderpanden ofte goede oude renten daer voor coopen
Item ende oft oock gebeurde dat die beurssiers schier ofte mergen door groote dier tijden metten voors. portien die geheel schemel mochten wesen ende ter werelt anders nijet en hadden en haer nijen costen bedragen – Soo sullen die heeren provisoirs vanden selven overschot alsulcken schemele beurssiers tsij hier ofte oock tot Loven naer haer discretie ende noot die daer soude mogen wesen een weijnich believen toe te vuegen opdat deselve beursiers door gebreck van nootel[ycke] onderhout hunnen begonnen cours nijet en verlaeten, mits dat ick altoos [162] als hier voor is geseijt, die alder schamelste ende verlaetenste hier inne versuecke te hebben preferentie in alsulcken geval en salmen egeen meer innemen dan het voors. iertot Nuenen metter schoolen dominicael ende st getal.
Item en oft gebeurden datter schier oft morgen eenige vande voors. renten gelost ende gequeten woorden, oft datter eenige reductie op mocht comen, dat die penningen soo veel sjaers nijet op en brochten, soo sullen nochtans die heeren proviseurs die maeckselen, soo vander misse tot Nuenen metter schoolen dominicael ende festivael op conditien als boven den beurssiers, maer in alsulcken cas ende gevallen salmen dair tegen eenen beursier te langer uijt laeten blijven sonder eenen nieuwen in te nemen alser eenige uijt gegaen sal wesen.
Item ende soo haest alsser eenige renten gelost oft gequeten mochten woorden die selve terstont salmen soo haest alst mogelijck sal wesen, ter selver natuere wederom beleggen op goede sufficente onderpanden ofte goede oude renten daer voor coopen
Datering:
1.8.1613
Pagina:
147-166
Soort akte:
Fundatie
Plaats:
Oirschot / 's-Hertogenbosch / Hees / Lieshout / Aarlebeek of Beek bij Aarle / Nuenen / Vught / Eindhoven / Leuven / Mierlo / Vessem / Bladel / Westelbeers, Middelbeers, Wintelre, Best / Antwerpen / Gerwen
Toegangsnummer:
220
Inventarisnummer:
Bron:
Beurzenstichtingen
1 gedigitaliseerd
220.38 Index Beurzenstichtingen (220.38)
47d [VERVOLG AKTE 4] eenige van mijnen beursen hebbende vrij wesen inde drije voors. campen van allen restitutien hier boven verhaelt oft deselve totten priesterlycken staet comen ofte ofte nijet (?) oft sij hen oock tegen de fundatie misdroegen behoudelyck nochtans ende met conditie hierinne toegedaen want deselve hen misdragen tegen dese mijne fundatie dat die selve soo wel gepriveert sullen wo[o]rden als eenige andere beurssieren van mijnen bloet nijet (?) wesende, maer ofter eenige andere tot Loven quamen te studeren al op conditiën als voors. is ende sij en quamen alsdan nijet totten priesterl[ycke] staet, ofte oock soo neerstich nijet en studeerde als achter volgende dese fundatie, die selve sullen in sulcke gevallen al iersten nae Loven gehouden wo[o]rden behoorlijcke borghen moeten stellen gelyck andere voors. beursiers om in cas als boven die een helft te restitueeren [158] diese te Loven genoten sullen hebben -
Item oock met conditie dat men van de beursieren vande voors. vijff plaetsen altoos den outsten cloecksten ende geleertsten ter preferentie sal laeten hebben ende den jongsten ende ongekeertsten soo lange sal laeten wachten ten waere nochtans datter bevonden wo[o]rden jonger van jaeren als sij hennen ouderdom voors. effenwel hadden die clercke ende geleerder waeren dan die outsten in desen geval sal den jongsten preferentie hebben
Item als nu dese voors. vijff plaetsen sullen volbracht wesen soo sullen wederom ierst ende vooral preferentie hebben alle mijn susters voors. kijndern ende alle naevolgende neven ende vrienden ende magen ende daernaer die voors. ende gementioneerde heerlicheden ende dorpen ende waerter onder deselve geen bequaen bevonden en wo[o]rden, soo sullen de heeren proviseurs ende rentmrs. alser eenige beursen sal waeren opte groote schoole vanden Bossche in brieffen laeten stellen ende het selve oock laeten segge, ende op den preeckstoel van St.Jans ende ten Predicheeren, Nuenen Oirschot ende Mierloo ende die ure plaetse ende
Item oock met conditie dat men van de beursieren vande voors. vijff plaetsen altoos den outsten cloecksten ende geleertsten ter preferentie sal laeten hebben ende den jongsten ende ongekeertsten soo lange sal laeten wachten ten waere nochtans datter bevonden wo[o]rden jonger van jaeren als sij hennen ouderdom voors. effenwel hadden die clercke ende geleerder waeren dan die outsten in desen geval sal den jongsten preferentie hebben
Item als nu dese voors. vijff plaetsen sullen volbracht wesen soo sullen wederom ierst ende vooral preferentie hebben alle mijn susters voors. kijndern ende alle naevolgende neven ende vrienden ende magen ende daernaer die voors. ende gementioneerde heerlicheden ende dorpen ende waerter onder deselve geen bequaen bevonden en wo[o]rden, soo sullen de heeren proviseurs ende rentmrs. alser eenige beursen sal waeren opte groote schoole vanden Bossche in brieffen laeten stellen ende het selve oock laeten segge, ende op den preeckstoel van St.Jans ende ten Predicheeren, Nuenen Oirschot ende Mierloo ende die ure plaetse ende
Vervolg:
dach disigneren ende die acht ofte thien daghen te [158r] vooren aleer die vergaderinge sal geschieden, ende daer van een uijt kiesen vande cloeckste ende beste verstande, ende die beste affectie hebben tot den priesterlijcken staet, ende den armsten ende verlaetenste even cloeck ende vernftich wesende, sullen altijts preferentie hebben maar allen deselve beursieren deser fundatie moeten wesen wettelyck houwel[yck] ende geboorren in dit bisdom vanden Bossche, ende egeen anderen, ten waere van mijn eijgen naeste vrienden gelyck Lijntgen mijn voors. nichte die woont int bisdom van Antwerpen -
Item alsoo hier voor is gestelt seeckere preferentie voor beussiers van restitutie, soo eest dat ick wil ende begere dat alsdan alle neven ende nichten kijnderen ende alle voordere vrienden ende magen soo wel inde borchtocht ende restitutie gehouden ende verbonden sullen sijn te stellen ende voldoen door faute als boven verhaelt als vreemde persoonen, mits dat sij voordeel hebben, datse altoos voor vreemde mogen gaen, ende mits dat elck van mijn susteres soonen als boven verhaelt vrij daer mogen instellen sonder eenighe restitutie te doen, ende als boven breeder verhaelt staet –
[159] Item alsoo ick inder heerlijckheijt van Nuenen gebooren ende opgevoedt ben, van sondaghsche ende heijligendachse missen tot Nuenen, ende daer tegenwoordich meestendeel mijn vrienden ende bloetgewanten sijn woonende ende daer oock sijn hebbende verscheijde tijdel[ycke] goederen ende alsoo die kerck van Nuenen tegenwoordich qualijck vn Godtsdienst is voorsien overmits dat gebreck van goet onderhout, alsoo datter in seeckere verleden jaeren maer alleen en is geweest eenen priester alsoo dat aldaer sondaghs ende heijlichdachs egeen vroemisse en is gedaen geweest, ende alsoo Heer Aert Wouters priester zaliger memorie mijn out heere oom hier toe gemaeck hadde bij testament een hondert guldens eens die daer nae beleijt sijn op een onderpandt tot Gerwen aende Val, nu toecomende Jan Willem Geridts
Item alsoo hier voor is gestelt seeckere preferentie voor beussiers van restitutie, soo eest dat ick wil ende begere dat alsdan alle neven ende nichten kijnderen ende alle voordere vrienden ende magen soo wel inde borchtocht ende restitutie gehouden ende verbonden sullen sijn te stellen ende voldoen door faute als boven verhaelt als vreemde persoonen, mits dat sij voordeel hebben, datse altoos voor vreemde mogen gaen, ende mits dat elck van mijn susteres soonen als boven verhaelt vrij daer mogen instellen sonder eenighe restitutie te doen, ende als boven breeder verhaelt staet –
[159] Item alsoo ick inder heerlijckheijt van Nuenen gebooren ende opgevoedt ben, van sondaghsche ende heijligendachse missen tot Nuenen, ende daer tegenwoordich meestendeel mijn vrienden ende bloetgewanten sijn woonende ende daer oock sijn hebbende verscheijde tijdel[ycke] goederen ende alsoo die kerck van Nuenen tegenwoordich qualijck vn Godtsdienst is voorsien overmits dat gebreck van goet onderhout, alsoo datter in seeckere verleden jaeren maer alleen en is geweest eenen priester alsoo dat aldaer sondaghs ende heijlichdachs egeen vroemisse en is gedaen geweest, ende alsoo Heer Aert Wouters priester zaliger memorie mijn out heere oom hier toe gemaeck hadde bij testament een hondert guldens eens die daer nae beleijt sijn op een onderpandt tot Gerwen aende Val, nu toecomende Jan Willem Geridts
Vervolg 2:
tot Gerwen ende uijt gegeven voor een jaerlijcxe renthe van ses gulden soo eest dat ick wil ende begere, in soo verre die van Nuenen eenen priester connen becomen, die belieft alle sondaghen ende heijlichdagen die vroechmisse op Heijlich Cruijs altaar aldaer tot Nuenen inde kercke te doen dat den rentmr. der voors. mijnder fundatie vanden beursen den selven alle jaer sal promptel[yck] betaelen een somme van vijffentwintich [159r] gulden dese geaddeert bijde voors. ses gulden, soude soo maecken jaerlijcx eenenderticgh gulden, waer voor ick verhoope, dat sij wel eenen priester sullen crijgen, wel te verstaen en met expresse conditie hier in toegedaen dat dese vrochmisse alle mergen twee ofte anderhalve ure gedaen moet wesen aleer den pastoor die hoochmisse sal bestaen op dat die goede lieden die verre te gaen hebben, malcanderen mogen wisselen, als den eenen ter kercken geweest is dat den anderen dan wederom in tijts aende hooghmisse mogen wesen –
Item ende oft saeck waer, dat die van Nuenen geenen priester en costen becomen ende die voors. vrochmisse en wo[o]rden nijet gedaen soo en sal den rentmr. der voors. fundatie die voors. vijfffentwintich gul[den] nijet uijtreijcken mar die wederom behouden tot deser selver fundatie, soo lange ende ter tijt toe, die kerckmrs. van Nuenen ofte den priester die den dienst aengenomen heeft dat aenden selven rentmr. deser fundatie te kennen sullen geven, dan bij faute als boven, soos al den rentmr. deser mijne fundatie dan soo lange een weeckmisse allen woensdagen doen ofte doen doen op St.Catharina altaar in St.Janskercke binnen den Bossche bij aldien ick aldaer begraven ligge ende want ick tot Oirschot ligge, soo sullen die selve moghen [160] op St.Pieters ende Pauwels altaar oock in St.Janskercke hier toe laetende in geval lende bij faute als boven inde paletse vande voors. vijffentwintich gulden pro rata tegent jaer twelff gulden onder den last als volght, want ick en wil geensints
Item ende oft saeck waer, dat die van Nuenen geenen priester en costen becomen ende die voors. vrochmisse en wo[o]rden nijet gedaen soo en sal den rentmr. der voors. fundatie die voors. vijfffentwintich gul[den] nijet uijtreijcken mar die wederom behouden tot deser selver fundatie, soo lange ende ter tijt toe, die kerckmrs. van Nuenen ofte den priester die den dienst aengenomen heeft dat aenden selven rentmr. deser fundatie te kennen sullen geven, dan bij faute als boven, soos al den rentmr. deser mijne fundatie dan soo lange een weeckmisse allen woensdagen doen ofte doen doen op St.Catharina altaar in St.Janskercke binnen den Bossche bij aldien ick aldaer begraven ligge ende want ick tot Oirschot ligge, soo sullen die selve moghen [160] op St.Pieters ende Pauwels altaar oock in St.Janskercke hier toe laetende in geval lende bij faute als boven inde paletse vande voors. vijffentwintich gulden pro rata tegent jaer twelff gulden onder den last als volght, want ick en wil geensints
Persoon in schepenakte:
Aert Wouters
Jan Willem Geridts
Datering:
1.8.1613
Pagina:
147-166
Soort akte:
Fundatie
Plaats:
Oirschot / 's-Hertogenbosch / Hees / Lieshout / Aarlebeek of Beek bij Aarle / Nuenen / Vught / Eindhoven / Leuven / Mierlo / Vessem / Bladel / Westelbeers, Middelbeers, Wintelre, Best / Antwerpen / Gerwen
Toegangsnummer:
220
Inventarisnummer:
Bron:
Beurzenstichtingen
1 gedigitaliseerd
220.38 Index Beurzenstichtingen (220.38)
47c [VERVOLG AKTE 3] – Item elck beursier in d’incomen sal gehouden wesen een ider van sijn mede beursiers te geven een pot biers ende int uytgaen eenen halven pot wijns ende voor d’overledene beursiers ende fundateur een vigilie van negen lessen te lesen ende verhopende dat hij besonder in cas van hooger staet, meerder digniteijt ofte tytelycke prosperiteijt alsulcke compensatie doen sal aen gelijcke scholieren tot handel clericael ende den dienst ecclestasticael op te brenghen als de quantiteijt deser ontfanghen penningen sijnder devotien sullen mogen verwijsschen.
8. Item moetern al eermen mach wo[o]rden gevisiteert ende [155r] vanden eenen camp inden anderen gestelt onder verbintenisse van sijnen persoon cautien ende bourghtocht derhalven nootel[yck] ende mogel[yck] den heeren proviseurs willicj ende wettich geloven desen regel militair nijet alleen tgeene wes voor ende nae verhaelt staet ofte dien eenichsints aengaet, ende dat noch vande eerwerdige heeren proviseurs ende collateurs deser fondatie gestelt, ende verandert ofte verbetert sal wo[o]rden te onderhouden ende sonder besroch, arch, ende list ende alle vromicheijt ende getrouwicheijt nae vermogen ende nae die gratie die Godt sal geven met dat werck te volbrenghen ende te achtervolgen ende die al op den peen van legael ofte scholasteraelen punitie ende van terstont patientel[yck] met Davidt te verdragen die verdiende correctie, oock in cas van merckel[ycke] degeneratie, tergiversatie mits ick egeen ander dan alleen clericael ende geheel als voor ende naer vruchtbaer scholiers en wille alimenteren ofte tolereren. op den peen van privatie ende van terstont oft onlancx aende handen vandenrentmr. deser fundatie, nae gelegentheijt des staets ende misdaets (sonder retracteeren) met den knecht Schalck ende trachte restitueeren van ontfanck provisien ende penningen [156] voors. als Evangelische ponden, nijet sonder grooten schade ende intrest inder aerden bevonden, inden iersten, inde twee ierste campen tweten die
8. Item moetern al eermen mach wo[o]rden gevisiteert ende [155r] vanden eenen camp inden anderen gestelt onder verbintenisse van sijnen persoon cautien ende bourghtocht derhalven nootel[yck] ende mogel[yck] den heeren proviseurs willicj ende wettich geloven desen regel militair nijet alleen tgeene wes voor ende nae verhaelt staet ofte dien eenichsints aengaet, ende dat noch vande eerwerdige heeren proviseurs ende collateurs deser fondatie gestelt, ende verandert ofte verbetert sal wo[o]rden te onderhouden ende sonder besroch, arch, ende list ende alle vromicheijt ende getrouwicheijt nae vermogen ende nae die gratie die Godt sal geven met dat werck te volbrenghen ende te achtervolgen ende die al op den peen van legael ofte scholasteraelen punitie ende van terstont patientel[yck] met Davidt te verdragen die verdiende correctie, oock in cas van merckel[ycke] degeneratie, tergiversatie mits ick egeen ander dan alleen clericael ende geheel als voor ende naer vruchtbaer scholiers en wille alimenteren ofte tolereren. op den peen van privatie ende van terstont oft onlancx aende handen vandenrentmr. deser fundatie, nae gelegentheijt des staets ende misdaets (sonder retracteeren) met den knecht Schalck ende trachte restitueeren van ontfanck provisien ende penningen [156] voors. als Evangelische ponden, nijet sonder grooten schade ende intrest inder aerden bevonden, inden iersten, inde twee ierste campen tweten die
Vervolg:
hier ten Bossche sullen studeren usque ad finem als boven verhaelt, dat een vierendeel – Item ende tot Loven het welck sal wesen den derden camp Theologicael dese beurssiers sullen gehouden ende verbonden wesen te restitueeren het een derdedeel van allet gene t’sij van dse selve beursen eenichsints genooten sullen hebben –
Item soo ofter nu eenige beurssieren waeren hunnen cours als boven alhier ten Bossche ende tot Loven volbracht ende den Sudrom [dubieus] hebben ende oock van gelijcken tot Loven post promotionem oft als sij sullen wesen baccalaura formati ende hem metter daet sonder eenich langer vertreck, oft ten langsten binnen een halff jaer daer naer totten priesterl[ycke] staet, oft in eenige geapprobeerde cloosteren in dit bisdom van den Bossche nijet en begaff, die selve sullen schuldich ende verbonden wesen die restitutie oft hun beurge in hunnen naem ende alle clausulen hier boven verhaelt terstont te voldoen aen handen vanden rentmr. deser fundatie uijtgenomen dat i ndie restitutien alleen vrij ende exempt sullen sijn ende blijven alleen ende anders oock oock egeen dan die hier inde naevolgende preferentie [156r] uijtgedruckt sullen wo[o]rden –
Item tot dese voors. beurssen sullen preferentie hebben alle die geene die van mijnen bloede sullen sijn waervan die aldernaeste altoos sullen voorgaen ende die gene die effeb nae sijn, daer van sal den armsten ende verlaetsten ende den ousten ende cloeck van verstant wesende preferentie hebben –
Item men sal ierst beginnen aen mijn geheel ende halff susters kijnderen soo verre die bequaem sijn achtervolgenden regel deser mijner fundatie –
Item en alsser egeenen van mijnen bloetgewanten bequaem en sijn als vooren verhaelt soo sullen hier naer preferentie hebben, die van de heerlyckheijt van Nuenen daer nae die van Oirschot ende daer nae die van Mierlo, daer nae oock van Vessem, Bladel, Westelberse, Middelberse, Wintelre, ende Best indifferentelijcken alwaer het Capittel van Oirschot de thiende
Item soo ofter nu eenige beurssieren waeren hunnen cours als boven alhier ten Bossche ende tot Loven volbracht ende den Sudrom [dubieus] hebben ende oock van gelijcken tot Loven post promotionem oft als sij sullen wesen baccalaura formati ende hem metter daet sonder eenich langer vertreck, oft ten langsten binnen een halff jaer daer naer totten priesterl[ycke] staet, oft in eenige geapprobeerde cloosteren in dit bisdom van den Bossche nijet en begaff, die selve sullen schuldich ende verbonden wesen die restitutie oft hun beurge in hunnen naem ende alle clausulen hier boven verhaelt terstont te voldoen aen handen vanden rentmr. deser fundatie uijtgenomen dat i ndie restitutien alleen vrij ende exempt sullen sijn ende blijven alleen ende anders oock oock egeen dan die hier inde naevolgende preferentie [156r] uijtgedruckt sullen wo[o]rden –
Item tot dese voors. beurssen sullen preferentie hebben alle die geene die van mijnen bloede sullen sijn waervan die aldernaeste altoos sullen voorgaen ende die gene die effeb nae sijn, daer van sal den armsten ende verlaetsten ende den ousten ende cloeck van verstant wesende preferentie hebben –
Item men sal ierst beginnen aen mijn geheel ende halff susters kijnderen soo verre die bequaem sijn achtervolgenden regel deser mijner fundatie –
Item en alsser egeenen van mijnen bloetgewanten bequaem en sijn als vooren verhaelt soo sullen hier naer preferentie hebben, die van de heerlyckheijt van Nuenen daer nae die van Oirschot ende daer nae die van Mierlo, daer nae oock van Vessem, Bladel, Westelberse, Middelberse, Wintelre, ende Best indifferentelijcken alwaer het Capittel van Oirschot de thiende
Vervolg 2:
mede sijn hebbende, ende daer nae allen andre onder tbisdom deser stadt vanden Bossche gebooren –
Item alsoo Anneken mijn eenife suster alnoch nijet gehout en is, en oft sij nijet en quaem te houwen, soos al die [157] selve mijn voirs. suster een nominatie tot een vacerende beurse tot behoeff van onse vrienden mogen hebben, al achtervolgende dese fundatie ende ander nijet –
Item alsoo lijsken mijn eijgen suster zaliger achtergelaeten heeft twee soonen verweckt bij Joosten Hendricx van Deurssen haeren man den eenen genoempt Heer ende Mr. Adam ende den anderen Joachim, soos al desen Joachim mijnen neeff soo verre hij daer toe bequaem is ende anders oock nijet van de voors. beursen eene van de ierste moghen genieten – Item alsoo Catharina mijn suster zaliger alleen een dochter achter gelaeten heeft genoempt Lijntken verweckt bij Jan Hendricx haeren man za: ende mits dese Lijntken selver nu oock een van haere bequemste soonen, daer toe bequaem wesende op sijnen tijt moghen presenteeren ende een palets genieten –
Item alsoo ick noch hebbe drije halve susteren waer aff d’outste genoempt is Mariken geweest naegelaeten weduwe van Lauwereijns Gerartssen van Roij ende daerbij verweckt seeckere soonen ende hier nae wederom verhout aen Jan Gerits van Vechel, soos al oock int ierste alleen eenen soon vande bequemste het sij van de ierste ofte tweede man in dese beurse mogen comen ende genieten [ 157r] –
Item de tweede halve suster genoempt Geertruijt oft Truijken geweest de huijsvrouwe van Pieter Wouters daer van sal oock al eenen van haeren bequaemste soon in dese beurse mogen comen –
Item de derde halve suster is oock genoempt Mariken huijsvrouwe van Evert Aedts [mogelijk Aerdts] dese selve sal oock een van haere bequaemste soonen op haeren tijt mogen presenteren ende inbrengen ende sullem mijnder heele ende halve susters kijnderen vande ierste graedt
Item alsoo Anneken mijn eenife suster alnoch nijet gehout en is, en oft sij nijet en quaem te houwen, soos al die [157] selve mijn voirs. suster een nominatie tot een vacerende beurse tot behoeff van onse vrienden mogen hebben, al achtervolgende dese fundatie ende ander nijet –
Item alsoo lijsken mijn eijgen suster zaliger achtergelaeten heeft twee soonen verweckt bij Joosten Hendricx van Deurssen haeren man den eenen genoempt Heer ende Mr. Adam ende den anderen Joachim, soos al desen Joachim mijnen neeff soo verre hij daer toe bequaem is ende anders oock nijet van de voors. beursen eene van de ierste moghen genieten – Item alsoo Catharina mijn suster zaliger alleen een dochter achter gelaeten heeft genoempt Lijntken verweckt bij Jan Hendricx haeren man za: ende mits dese Lijntken selver nu oock een van haere bequemste soonen, daer toe bequaem wesende op sijnen tijt moghen presenteeren ende een palets genieten –
Item alsoo ick noch hebbe drije halve susteren waer aff d’outste genoempt is Mariken geweest naegelaeten weduwe van Lauwereijns Gerartssen van Roij ende daerbij verweckt seeckere soonen ende hier nae wederom verhout aen Jan Gerits van Vechel, soos al oock int ierste alleen eenen soon vande bequemste het sij van de ierste ofte tweede man in dese beurse mogen comen ende genieten [ 157r] –
Item de tweede halve suster genoempt Geertruijt oft Truijken geweest de huijsvrouwe van Pieter Wouters daer van sal oock al eenen van haeren bequaemste soon in dese beurse mogen comen –
Item de derde halve suster is oock genoempt Mariken huijsvrouwe van Evert Aedts [mogelijk Aerdts] dese selve sal oock een van haere bequaemste soonen op haeren tijt mogen presenteren ende inbrengen ende sullem mijnder heele ende halve susters kijnderen vande ierste graedt
Persoon in schepenakte:
Joosten Hendricx van Deurssen
Lauwereijns van Roij
Jan Gerits van Vechel
Jan Hendricx
Pieter Wouters
Evert Aedts
Datering:
1.8.1613
Pagina:
147-166
Soort akte:
Fundatie
Plaats:
Oirschot / 's-Hertogenbosch / Hees / Lieshout / Aarlebeek of Beek bij Aarle / Nuenen / Vught / Eindhoven / Leuven / Mierlo / Vessem / Bladel / Westelbeers, Middelbeers, Wintelre, Best / Antwerpen / Gerwen
Toegangsnummer:
220
Inventarisnummer:
Bron:
Beurzenstichtingen
1 gedigitaliseerd
220.38 Index Beurzenstichtingen (220.38)
47b [VERVOLG AKTE 2] nae des wysemans raet lieffel[yck] ende lichtelyck voortgaen, voorcomende deen den anderen ende overcomende met malcanderen, sonder eenige verbittertheijt in alle behoorl[ycke] lieffelycheijt, gediensticheijt, neertsicheijt, lijtsaemheijt ende geesticheijt.
3. Item moeten met Busilio geen ander dan slecht, simpel ende clericael habijt van coleuren grauw ofte swart sonder eenige fronsen, boorden, lobben ofte diergelijcke curieus fatsoen al conformelijck de ordonnantie vande eerwerdige heeren proviseurs gemaeckt procureren ende useren noch uijtwendich gewaet ofte huijsraet begeren.
4. Item moeten in allesulcke cellekens ofte camerkens der geregeerde rende exempleerder huijsen ofte collegien successivel[yck] logeren ende hospiteeren als den heeren proviseurs believen binnen den Bossche in domo fratrum ofte enige andere bequaeme plaetsen, als nae [153] goetduncken vande heeren proviseurs ende binnen Loven inde collegie van Standonck oft elders ende aldaer hunnen costen coopen oft hen selffs costen doen.
5. Item moetern alle dagen de voors. bursiers eens het heijlige sacraficie der missen devootelijck hooren ter memorie van de passie ons Heeren Jesu Christi, Godt biddende met Davidt om goet verstant ende der zielen zalicheijt met Salamon om wijsheijt ende des lichaems nootdrufticheijt met Elia om viericheijt ende des hemels vochticheijt, met mijnen eerwerdigen patroon St.Jan, om dem Heijlogen Geest ende sijnder operatie oft gaven meenichvuldiheijt, mede den heer dickwils dankende ende lovende van sijn genaeden ende weldaden, oock mede frequenterende alle sondagen ende heijlighdagen in het hoogh choor der cathedrale kercke deser stadt vanden Bossche naer vermogen des woonhuijs ende der schole, om den sanck ende die kerckelycke ende geestelycke manieren ende ceremonien te leeren.
6. Item moeten promtelijck ende perfectel[yck] aen dusdanighe beursgesellen ende criste discipelen onvermaent [153r] wel betaemen voor een fundateur ende alle sijn
3. Item moeten met Busilio geen ander dan slecht, simpel ende clericael habijt van coleuren grauw ofte swart sonder eenige fronsen, boorden, lobben ofte diergelijcke curieus fatsoen al conformelijck de ordonnantie vande eerwerdige heeren proviseurs gemaeckt procureren ende useren noch uijtwendich gewaet ofte huijsraet begeren.
4. Item moeten in allesulcke cellekens ofte camerkens der geregeerde rende exempleerder huijsen ofte collegien successivel[yck] logeren ende hospiteeren als den heeren proviseurs believen binnen den Bossche in domo fratrum ofte enige andere bequaeme plaetsen, als nae [153] goetduncken vande heeren proviseurs ende binnen Loven inde collegie van Standonck oft elders ende aldaer hunnen costen coopen oft hen selffs costen doen.
5. Item moetern alle dagen de voors. bursiers eens het heijlige sacraficie der missen devootelijck hooren ter memorie van de passie ons Heeren Jesu Christi, Godt biddende met Davidt om goet verstant ende der zielen zalicheijt met Salamon om wijsheijt ende des lichaems nootdrufticheijt met Elia om viericheijt ende des hemels vochticheijt, met mijnen eerwerdigen patroon St.Jan, om dem Heijlogen Geest ende sijnder operatie oft gaven meenichvuldiheijt, mede den heer dickwils dankende ende lovende van sijn genaeden ende weldaden, oock mede frequenterende alle sondagen ende heijlighdagen in het hoogh choor der cathedrale kercke deser stadt vanden Bossche naer vermogen des woonhuijs ende der schole, om den sanck ende die kerckelycke ende geestelycke manieren ende ceremonien te leeren.
6. Item moeten promtelijck ende perfectel[yck] aen dusdanighe beursgesellen ende criste discipelen onvermaent [153r] wel betaemen voor een fundateur ende alle sijn
Vervolg:
benefacteurs lesen inden iersten camp op elcken dach psalmos miserere en de profundis cum oratione dominica et salutatione Angelica cum duabis nempe pro sacerdote et omnibus fidelibus defunctis; item inden tweeden camp boven tvoorgaende des maendaghs vigilias defunctorum van drije lessen der woensdaghs quindecim psalmos graduales ende des vrijdaghs septem psalmos poenitentiales cum latanijs ende inden derden camp tot Loven sullen gehouden sijn boven tvoorgaende alle dagen te lesen parvum officium de nostre Domina onder nochtans conditie, dat die priesters mogen gestaen inde plaetse van den selven officie de Domina, mitter dagelycxer commemoratie ende met drijemael ter weecken eenige collecte in hun sacraficie der misse te lesen – item die selve beursiers alhier ten Bossche sullen oock gehouden ende verbonden wesen, alle dagen als sijs morgens uijtter schoole comen eens te gaen twee ende twee tsamen ghelijck de Bonefanten doen, gelyck de selve oock sullen tsamen gaen alsoo naerder kercken ende schoole gaen ende wederom van daer comen t’eijnden mijnen [154] graft, soo verre ick alhier binnen den Bossche begraven liggen ofte bij fouten vanden selven sullen die selve beursiers gaen ad feretrum bijden watersteen gelijck die Bonefanten doen, ende lesen daer devootelyck voorden fundateur ende alle sijne benefacteurs die voors. twee psalmen cum oratione Dominica et sautatione Angelica cum duabis collecties nempe pro sacerdote et omnibus fidelibus defunctis met alle twelck de beursiers inden iersten camp inde palets vande voorgaende sullen gestaen – Item moeten door behoorl[ycke] mortificatie, formatie beginnen stemmich, verstandich, geestich te woorden [lees: worden] ende daerom oock op elck haer meermaels dan inden iersten camp vijffmael inder tweeden camp thienmael ende in geval als boven inden derden camp vijffthien mael devootelijcker ter taffelen Godts gaen alwair dat waerachtich Licham ende Bloet ons Heeren ende Salichmaeckers wert ontfanghen – Item moeten hen
Vervolg 2:
selven alsoo totter priesterlycken staet stellen ende vuegen, datse ongedwonghen inden iersten camp goede aplectatie werde bevonden ende hierom soo haest als sij sullen wesen gequalificeert tonsuram [154r] clericalem et reliquos ordines sacros, met Gots gratie ende der werheijt raet ende daet successivel[yck] ontfanghen – Item soo nerstich ende vlijtich sonder eenich weersin ende nae Sodoma ende Egijpten, ende sijn moeders pap ofte des hontspat om sien (?) ende sonder der vrienden ende maegen te seer aen te hanghen oft dieckmaels buijten nootsaecken ende behoorlijck oirloff te besoecken oft oock eenige lessen, repetitie, conferentie, disputien, exercitien ofte notabelen tijt te versuijmen doorgaens mediteren ende studeren datse alle jaer met loff prijs ende eer ten minsten eens ascenderen wesende binnen tgetal, het welck is dancbaer (dubieus] voor allen den geenen die neerstich ende vlijtich sijn ende blijven dan vanden iersten vijffden oft ten hooghsten den thienden ascendenten oft promovanten!
7. Item mogen terstont als den cuers sal wesen gheabsolveert hen selven totten dienst der H: Kercke mijn eerwerdige Heere den Bisschop vanden Bossche ende de heeren provisueren deser fundatie ter stont presenteeren. om mede discipul ende stadthouder Christi opter aerden te woorden [lees: worden] commissien ende benedictie begeren om eenige pastoraelen dienst in dat bisdom vanden [155] Bossche te bedienen onder redelijck competentie omme ten minsten voor alsulcken tijt van jaeren als die selve beursiers in dese fundatie gestudeert sullen hebben – Item moeten alle dagen huns levens dese fundatie helpen eeren verstercken ende tegens den vijanden oploop ende aenstoot beschermen ende nijet alleen de voorswecheijt (?) honoreren ende voor sijn goeds vaders reputeren, maer oock aen ider beursier soo pnt (?) precedent als subsequent houdende in eeren ende achten voor sijne commensaelen ende lieff consenten
7. Item mogen terstont als den cuers sal wesen gheabsolveert hen selven totten dienst der H: Kercke mijn eerwerdige Heere den Bisschop vanden Bossche ende de heeren provisueren deser fundatie ter stont presenteeren. om mede discipul ende stadthouder Christi opter aerden te woorden [lees: worden] commissien ende benedictie begeren om eenige pastoraelen dienst in dat bisdom vanden [155] Bossche te bedienen onder redelijck competentie omme ten minsten voor alsulcken tijt van jaeren als die selve beursiers in dese fundatie gestudeert sullen hebben – Item moeten alle dagen huns levens dese fundatie helpen eeren verstercken ende tegens den vijanden oploop ende aenstoot beschermen ende nijet alleen de voorswecheijt (?) honoreren ende voor sijn goeds vaders reputeren, maer oock aen ider beursier soo pnt (?) precedent als subsequent houdende in eeren ende achten voor sijne commensaelen ende lieff consenten
Persoon in schepenakte:
Heere den Bisschop
Datering:
1.8.1613
Pagina:
147-166
Soort akte:
Fundatie
Plaats:
Oirschot / 's-Hertogenbosch / Hees / Lieshout / Aarlebeek of Beek bij Aarle / Nuenen / Vught / Eindhoven / Leuven / Mierlo / Vessem / Bladel / Westelbeers, Middelbeers, Wintelre, Best / Antwerpen / Gerwen
Toegangsnummer:
220
Inventarisnummer:
Bron:
Beurzenstichtingen
1 gedigitaliseerd