Archieven

103 In de naam des heren Amen. Op 15 juli 1686 verscheen voor mij notaris en getuigen Joost Janssen Cluijtmans en Maria dochter van Anthonij van der Waerden als echtgenoten en inwoners van St. Michielsgestel welke Joost gezond van lijf en leden is en zijn vrouw Maria ziek in bed liggend maar beiden in het bezit van hun verstand en geheugen. Ze willen ongedwongen daarin, hun testament opmaken. Na hun dood bevelen ze hun ziel aan bij hun Schepper en willen een christelijke begrafenis. Ze vermaken aan hun kinderen die ze nu hebben of nog zullen krijgen voor hun legitime portie een zesde deel van een rente van 3000 gulden kapitaal die genoemde Maria van der Waerden van haar ouders heeft geerfd, staande ten laste van jonker Dircks, op onderpand van diens tiendes in het dorp Veghel, waarvan de rente aan de testatrice wordt betaald met 20 karolusguldens. Van die rente houdt de langstlevende van hen beide het vruchtgebruik zolang die leeft. Aangaande het roerend bezit en meubilair en het onroerend bezit, vorderingen etc. benoemen ze de langstlevende van hen beiden als universeel ergenaam, welke langstlevende daarvan de volle eigendom en beschikkingsrecht krijgt zonder dat de langstlevende verplicht is van de nalatenschap inventaris etc. hoeft op te maken, omdat de testateurs verklaren dat hun kinderen ruimschoots zijn begunstigd met de legitieme portie. De testateurs willen dat als hun kinderen komen te huwen dat de langstlevende die dan een uitzet zal geven al naar gelegenheid. Ze verklaren dat dit hun testament is en willen het als zodanig hebben uitgevoerd ook al zouden daarbij niet alle rechtsbepalingen in acht zijn genomen of in tegenspraak zijn met geldend recht. Aldus gepassseerd te St. Michielsgestel in het huis van de testateurs, in aanwezigheid van Philip Mans schoolmeester te Gestel en Bartel Jacobs als getuigen. Getekend : Joost Cluijtmans, dit merk + Maria van der Waerden, P.Mans als getuige, Bartel J acobs als getuige, mij present W. Mans, notaris.

101 In de naam van de heer Amen. In het jaar 1686 op 7 april verscheen voor mij Willem Mans openbaar notaris de geachte Jan Jan Martens en Aeltie dochter van Huijbert Adriaens van der Merendonck, echtelieden en inwoners van Den Dungen, beiden gezond van lijf en leden en in het bezit van hun verstand en geheugen die de zekerheid van de dood in ogenschouw nemen en de onzekerheid van de tijd ervan en willen daarom ongedwongen hun testament opmaken. Ze bevelen hun ziel zodra te zijn gestorven aan bij de almachtige God en willen na hun dood een christelijke begrafenis. Ze vermaken elkaar over en weer aan de langstlevende van hen beiden al hun roerend bezit, meubels vorderingen etc. zoals door elk van hen in hun huwelijk is ingebracht danwel samen verkregen en ook het onroerend bezit dat ze samen in dit huwelijk hebben verworven. Het verdere vaste bezit dat ze in hun huwelijk hebben ingebracht vermaken ze aan hun kind of kinderen als hun universele erfgenamen maar de langstlevende houdt daarvan wel het vruchtgebruik. Als hun kind of een van hun kinderen komt te overlijden voor de langstlevende van de testateurs en zonder wettig nageslacht blijft na de dood van de langstlevende versterft dat gedeelte op de familie waarvan het afkomstig is. n.l. aan de broers en zusters van de testateurs en bij eerder overlijden op de eigen kinderen of kindskinderen staaksgewijs,de dode partij met de levende te delen waarbij de kinderen in plaats van de ouders komen. Als een van de kinderen van hen komt te huwen moet de langstlevende van hen dat kind een uitzet geven en indien de langstlevende komt te hertrouwen mag de langstlevende die uitzet geven naar keuze van de langstlevende maar wel volgens uitspraak van goede vrienden.

94 In de naam van de heer, Amen. Voor mij notaris verscheen Magdalena van Essen weduwe van Philip Mulders in diens leven sergeant van de compagnie van commandeur Thuijl, gezond van lijf en leden en in het bezit van haar geheugen die de zekerheid van de dood overdenkt en de onzekerheid van het uur waarop. Ze beveelt haar ziel na haar dood aan bij de almachtige God en maakt het volgende codocil en wenst dat haar eerdere testament opgemaakt voor notaris Daniel Boons en getuigen van kracht blijft en dat de erfgemnamen daarin ook dit codicil zullen nakomen. Zij vermaakt aan de 5 kinderen van haar benoemde erfgenamen en haar neef Jan Bartels van Essen door hem verwekt bij wijlen Metjen van Riet zijnde diens gewezen vrouw, een som van 1000 karolusguldens, namelijk aan Johanna Maria van Essen 200 guldens, Jan zoon Jan van Essen 200 gulden, Philip van Essen 200 gulden, Maijken van Essen 200 gulden en aan Barthelijna van Essen ook 200 guldens. De testatrice wil dat na haar dood de vader van deze kinderen zal worden voldaan en daarna aan elk van de kinderen te worden uitgereikt wanneer die komen te trouwen of meerderjarig zullen worden, te betalen uit al haar bezit dat ze na haar dood zal nalaten en mede uit een schepenbrief van 300 gulden ten laste van Alegunda van der Achter en verder uit het geld dat Jan Bartels van Essen van de testatrice in bewaring heeft zijnde 550 gulden. Als een van die 5 kinderen van Jan Bartels van Essen komt te overlijden zonder wettig nageslacht wil de testatrice dat in dat geval diens erfdeel toekomt aan de andere die in leven zijn genleven. De codicilliatrice verklaart dat dit haar codicil is en wil het zo hebben uitgevoerd ook al zou het in tegenspraak zijn met gebruikelijk recht etc. en ze houdt zich het recht voor om dit codicil altijd te mogen wijzigen. Aldus gepasseerd op 31 augustus 1685 binnen .... in aanwezigheid van Johannes Nicolaes en Philip Mans als getuigen.

161 Laatste wil
Voor mij notaris en getuigen verscheen Neesken weduwe van Jan Jacob Spierincks ziek in bed liggend maar wel in het bezit van haar 5 zintuigen, verstand en geheugen. Ze verklaart dat zij het overgebleven geld van de verkoop van haar percelen zijnde 800 gulden ten dele heeft uitgezet op obligaties en ten dele heeft opgemaakt vanwege haar ouderdom, haar ziekte en ook vanwege de ziekte en uitvaart van haar dochter Margriet. Ze verklaart dat ze de obligaties heeft uitgezet bij Mathijs ....(?) voor 200 gulden, aan haar zoon Roelof voor 125 gulden, aan Geert Aerts te Gestel op de Brantsche heide de som van 75 gulden, verder nog aan Goijaert Arien Peters 100 gulden, haar zoon Jan de som van 50 gulden en aan Niclaes Ghielens te Heel de som van 50 gulden. Verder verklaart de comparante dat het resterende geld vanwege haar ouderdom, ziekte en de ziekte van haar dochter, is opgemaakt en verzoekt haar andere kinderen dat haar dochter Jenneken voor haar moeite en trouwe dienst naast dat geld van hierboven de som van 50 karolusguldens krijgt ter voldoening van de 10 gulden die de comparante van Jenneken was voorgeschoten en nog door Jenneken was betaald in de ziekte van de comparante en als deel van haar uitzet. Verder wil ze dat haar zoon Huijbert vooraf de som van 13 gulden krijgt die hem nog resten voor zijn uitzet. De comparante wil dat hierdoor tussen haar kinderen geen onmin ontstaat. Aldus geschied in Den Dungen ten woonhuize van de comparante in aanwezigheid van Mathijs Claessen en Hendrick Laurensen als poorters en getuigen op 26 november 1652. Ondertekend: dit merk is van + Neesken Jan Jacob Spierincks, dit merk is van + Mathijs Claessen, Hendrick Laurenssen, quod attestor A. Grahame notaris.