Archieven

164 Voor Peter Antonis Joosten en Jan Adriaen Elias, schepenen, is verschenen Agnees dochter wijlen Gijsbrecht Henricks Schoenmaeckers wettige vrouw Henrick zoon Jan Henricks eerder weduwe Jan Peter Aerts, ziek in bed liggen maar wel in bezit van haar verstand en geheugen en heeft in aanwezigheid en met instemming van haar man Henrick haar testament opgemaakt. Ze vermaakt aan haar patroon de St. Jan Evangelist van het bisdom Den Bosch en de St. Michielskerk te Gestel vanwege eventuele begane onrechtvaardigheden elks 3 stuivers na haar dood te ontvangen en de 4 biddende ordes die hier te Gestel zijn vertegenwoordigd elk een stuiver eens. De testatrice vermaakt aan haar drie dochters die ze bij genoemde Henrick heeft verwekt samen al haar wollen hemden, de vierde dochter haar huik, haar voordochter Jenneken verwekt bij Jan Peter Aerts haar eerste man de som van 5 karolusgulden, elke gulden van 20 stuivers waarbij de testatrice deze Jenneken verder uitsluit van haar bezit omdat ze verklaart dat ze Jenneken al meer dan de anderen 5 kinderen heeft gegeven van haar en van Henrick. De testatrice verklaart dat wijlen haar eerste man Jan Peter Aerts haar in diens testament de som van 150 guldens had vermaakt uit alle bezit dat ze samen in eigendom hadden om dat bezit daarmee te mogen belasten of het te verkopen. Vanwege die machtiging in dat testament aan haar gegeven, vermaakt ze die som van 150 gulden aan haar man Henrick en haar 5 kinderen, te ontvangen uit het bezit van haar en van wijlen haar eerste man, die dat bedrag mogen ontvangen tenzij hij in de gevangenis komt of dat hij en diens kinderen het bedrag nodig hebben voor hun levensonderhoud van hem of van de kinderen, dan mag hij dat bedrag *verzetten*. Als haar man niet in de gevangenis komt en het geld niet nodig heeft moet haar man die 150 gulden beleggen en krijgt hij er het vruchtgebruiik van en haar 5 kinderen het erfrecht.

100 Voor Jan Tonis Joosten en Jan Adriaen Elias, schepenen, zijn verschenen Joosten zoon wijlen Gerard Joosten van de Venne, ziek te bed, en diens tweede vrouw Margariet dochter wijlen Joris Jan Raijmaeckers, gezond van lijf en leden. Zij maken hun testament. Ze vermaken aan de kerk van St. Jan Evangelist in de stad Den Bosch en aan de kerk van St. Michielsgestel elk een stuiver; aan de 4 biddende ordes die in Gestel zijn vertegenwoordigd elk een halve stuiver eens. De testateur verklaart dat hij in eerste huwelijk met Mechteld een kind heeft verwekt dat nog in leven is en dat vanwege de dood van Mechteld al zijn patrimonale bezit na zijn dood zou toevallen aan dat kind dat hij bij Mechteld heeft verwekt omdat Mechteld verschillende leningen heeft afgesloten bij een zekere Jan Peter Wouters die soldaat was bij de Staten van Holland die aanspraken maakte op het bezit van Mechteld welke aanspraken hij verklaart voor Mechteld te hebben voorgeschoten en wel volgens zijn beste herinnering voor omstreeks 40 karolusgulden zoals meester Jan Leijten te Esch zal verklaren die het geld aan genoemde Jan Peter Wouters had overhandigd. Verder verklaart de zelfde Joost dat hij in zijn tweede huwelijk bij Marijke een rente verkocht of heeft laten aflossen waarvan de hoofdsom 55 guldens beliep met een achterstand van 16 karolusguldens met welke rente hij een bepaalde achterstand van 24 karolusguldens heeft betaald die hij jaarlijks uit het huis betaalt waarin hij thans woont, welke achterstand opeisbaar was tijdens het huwelijk met zijn eerste vrouw. Daarom wil hij dat die kinderen van hem en Margriet uit zijn patrimonaal bezit meer zullen krijgen dan als hij eerder had gewild en wil dat de voogd van het kind uit zijn eerste huwleijk ongeveer 40 karolusguldens zal krijgen volgens de verklaring van meester Jan Leijten en dat de genoemde 55 gulden en de 16 gulden aan diens 3 kinderen uit dit twee huwelijk zullen toevallen, alles te betalen uit zijn patrimonaal bezit.

28 Wij Jan Ariaen Elias en Jan Anthonis Joosten van Gemert, schepenen verklaren dat voor ons is verschenen Huijbrecht zoon wijlen Antonis Dircks van den Steen en zijn wettige vrouw Marijken dochter wijlen Willem Arnts Lodewijks inwoners van St. Michielsgestel, welke Huijbrecht gezond van lijf en leden is en Marijken ziek op haar bed ligt en beiden wel in het bezit van hun verstandelijke vermogens. Ze hebben na rijpe overwegingen met wederzijdse instemming hun testament opgemaakt en herroepen alle eerdere testamenten hetzij voor schepenen en secretaris gemaakt, hetzij voor een notaris of voor een ander geestelijk of wereldlijk persoon en willen dat uitsluitend dit huidige testament wordt nagekomen, ook al zou het op sommige punten strijdig zijn met andere geldend recht, in dat geval willen ze die bepalingen daarbij uitsluiten. Ze vermaken aan hun patroons, de kerk van St. Jan Evangelist in Den Bosch een stuivers eens en aan de St. Michielsgkerk te Gestel 10 stuivers eens en vanwege eventuele begane onrechtvaardigheden vermaken ze de 4 biddende ordes die in Gestel zijn vertegenwoordigd elk een stuiver, die door de langstlevende direkt na dood van de eerstoverlijdende betaald zal worden. Ze vermaken hun zoons Dirck en Jan de helft van 2 stukken akkerland, elk van 5 lopenzaad groot, alhier gelegen bij de Brantsche heijde aan het einde van de heide die eigendom is van de erfgenamen van Jan Anthonis van Mughovel, na dood van de eerste van hen als testateurs te aanvaarden en niet eerder en ook zodra Dirck en Jan volwassen zijn geworden of komen te huwen, waarmee ze naar eigen keuze mogen handelen en waarvan de langstlevende geen recht van vruchtgebruik heeft. Verder moet de laatstlevende van hen elk van hun zoons een eerlijke uitzet meegeven zowel vee, huisraad etc. Nog vermaakt Marijke met instemming van haar man Huijbrecht aan haar zoon Dirck haar beste zwarte rok en aan haar zoon Jan haar Trechter (Trichter, JT) wollen hemd en haar huik met nog 35 stuivers eens

55 Vandaag op 25 augustus 1653 is voor ons Stans Stans Molenmaeckers en Frans Peter Haerwassers, schepenen verschenen Barbel Pouwels weduwe van Pauwels Rutten enigermate ziek in bed liggend maar wel bij haar verstand. Na langdurige overwegingen heeft ze aan mij opgedragen haar testament te schrijven. Ze herroept hierbij alle eerdere testamenten, codillen etc. en wil dat alleen dit huidig testament zal worden nagekomen, ook al zou het op sommige punten in strijd zijn met ander recht of gebruiken, die ze daarmee van dit testament uitsluit. Ze beveelt haar ziel aan bij de almachtige God en wil dat haar lichaam wordt begraven op het kerkhof van St. Michielsgestel. Ze vermaakt hierbij aan haar zoon Rut Pouwels en haar kinderen al haar roerend en onroerend bezit zonder enige uitzondering en benoemt hen als haar universele erfgenamen. Ze legateert aan haar zoon Ruth Pouwels 2 paarden, 2 wagens, 2 karren, ploeg, ech en al het paardentuig etc. Verder nog twee van haar beste koeien en nog een bedrag van 200 gulden. De testatrice wenst dat haar zoon al die zaken vooraf uit haar boedel zal verkrijgen voordat hij met de andere kindere meepart omdat haar zoon haar vele jaren trouw heeft geholpen en nog nooit een uitzet heeft gehad. Hij zal al die zaken als prelegaat krijgen en daarna gewoon met zijn zusters meeparten, ieder evenveel. Verder vermaakt ze aan Gerit Peters zijnde de zoon van haar dochter, een koe, te kiezen na de 2 andere koeien. De testatriice behoudt het recht om dit testament te mogen verminderen of vermeerderen. Ze verklaart dat dit haar testament is en heeft het hier ondertekend. (Tekent met merkteken omdat ze niet kan schrijven).