De harmonie te Liempde, een 100-jarige waar muziek in zit

Ze bedenken dat 12 mei 1874, de feestdag ter gelegenheid van het 25-jarig koningschap van Zijne Majesteit Koning Willem III, een goede aanleiding zou zijn om een plaatselijke harmonie te presenteren.

Rond Pasen 1874 trekken twee van de jonge Liempdenaren, Piet van Alphen en Jan van den Broek, de stoute schoenen aan en stappen naar burgemeester Johannes van de Sande. Zij bepleiten bij hem de oprichting van een harmonie én natuurlijk (financiële) steun hiervoor van de gemeente. De burgemeester is niet bijster enthousiast en het gesprek levert niets op.

Dan wordt ook bekend dat later dat jaar – deo volente – voor Cornelius [Knillis] van Mensvoort, geboren op 7 november 1774 in Liempde, een feest ter gelegenheid van zijn 100ste verjaardag zal worden georganiseerd. “Als er dan nog steeds geen harmonie is, zal ook dat ‘n feest van niks zijn, zo vrezen de jongelui.”

Een plan van de mannen om tijdens de jaarlijkse processie naar Kevelaar enkele muziekinstrumenten te kopen, strandt op gebrek aan durf en – niet minder belangrijk – geld.

Maar enkele jongeren hebben zo hier en daar een goedkoop instrument op de kop getikt. Links en rechts wordt in het dorp driftig gestudeerd om de techniek van het blazen machtig te worden.

Piet van Alphen ziet in het aanstaande feest een reden om de oprichting van een Liempdse harmonie opnieuw onder de aandacht van de burgemeester te brengen. Van Alphen is razend enthousiast en beargumenteert en onderbouwt zoveel als hij maar kan. Uiteindelijk lukt het hem de burgemeester te ‘besmetten‘ met het harmonievirus.

De jongens gaan nu op pad om daarnaast ook een aantal gegoede burgers achter hun plan te krijgen: zo vinden de gebroeders Van Abeelen hun eigen vader, raadslid J. van de Keer en dhr. H. van der Laar zover te krijgen dat zij elk honderd gulden inleggen. Daarmee is het startkapitaal bijeen gebracht.

Eindelijk

En dan is het 19 juli 1874. Een groepje van 18 jongens komt bij elkaar om knopen door te hakken en eindelijk de door hen zo lang verlangde harmonie op te richten.

Er worden instrumenten besteld en op 1 september 1874 kan de eerste repetitie, onder de tijdelijk leiding van W. v/d Wildenberg, beginnen in het gemeentehuis – zoals de burgemeester had beloofd. Rond het gemeentehuis ziet het zwart van de mensen, want iedereen wil deze primeur meemaken.

Onder leiding van A. Scheffers uit Woensel wordt flink gerepeteerd. En dan breekt de feestdag aan: “Liempde 9 November. Zaturdag 7 dezer is Cornelis van Mensvoort 100 jaren oud geworden en heden wordt dit heuglijk feest door de gemeentenaren algemeen gevierd. Honderden, ja duizenden menschen, uit onderscheidene plaatsen in den omtrek naar hier gekomen, verhoogen dit zeldzame en luisterrijk feest.”

Om 9 uur wordt de jubilaris thuis aan de Hezelaarstraat opgehaald en ontstaat een stoet bestaande uit twee marechaussees te paard, de eerste afdeling van de erewacht, handboogschutterij “La Récréation”, de Liempdse harmonie Concordia, de choristen, de schoolmeester met de schooljongens, de burgemeester en leden van de raad, de jubilaris op een versierde wagen omgeven en gevolgd door zijn kinderen en kindskinderen, mannelijke familieleden van wie Cornelis oom, oudoom of overoudoom is, handboogschutterij “L’Union”, de
landbouwvereniging en de tweede afdeling van de erewacht.

Ter hoogte van het raadhuis is een ereboog opgericht. Na de H. Mis gaat het gezelschap naar het huis van de burgemeester voor een ‘morgendrankje’ (vast een borrel) en een Goudse pijp.

In de loop van de middag brengt d’n hèrmonie Concordia zijn eerste serenade. Ook op zijn 101e verjaardag verrast Concordia de oude Knillis van Mensvoort met een serenade. Het zal de laatste zijn te zijner ere. Cornelius van Mensvoort overlijdt vijf dagen later, op 12 november 1875 in Liempde.

Harmonie Concordia op 5 mei 1960. Fotograaf: Fotopersbureau Het Zuiden.
Bron: BHIC, fotonr. 1902-001326.

Bijzonder is dat in het jaar 1974 de dan 100 jaar ‘oude’ fanfare opnieuw een serenade brengt aan een 100-jarige inwoner van Liempde, namelijk mevrouw Mieke van der Velden-van den Biggelaar. Ook zij woonde – net als Knillis eerder – aan de Hezelaarsestraat in Liempde.

De bronnen die ik voor het artikel heb gebruikt zijn:
- Fanfare Concordia (Marcel Baijens, samensteller), Serenade voor Concordia, bij gelegenheid van het 140 jarig bestaan, Liempde, september 2014, pagina 16 – 21 ISBN 978-90-9028430-9 Citaten uit dit boek zijn gebruikt met toestemming van de samensteller.
- Provinciale Noorbrabantsche en ’s Hertogenbossche Courant nummer 125 van donderdag 12 november 1874
- H.L.M. [Henk] Valkenet en W.J.M. [Walter] van Mensfoort, Genealogie van Mensfort – Van Mensfoort – Van Mensvoort, vanaf circa 1650, ’ne miens die zal laoten zien wêt-ie wêrd is, Waalwijk, 2018, 415 pag. ill. en index
Het leven van Cornelius van Mensvoort wordt beschreven op pagina 70 t/m 75.
- BHIC, Foto’s van Brabant (beeldbank), identificatienummer 1902-001325 of 001326(?)
- Liempde honderd via honderd naar honderd, in het boekje: Programma eeuwfeest fanfare Concordia Liempde 1974