In het begin van de 19e eeuw was Haren bezet door de Fransen. Ook de zusters penitenten kregen hiermee te maken, tot grote ontsteltenis van een van de eerwaarde paters. Lees hieronder wat zij in hun eigen bewoordingen geschreven hebben.
1811 – 1812
Den 12den februari op aschwoensdag is gekomen een Franschen commissaris Vileirs, uit orden van den prefect van ’s-Hertogenbosch om een inventaris te nemen, waarin begrepen was alle zilverwerk der kerk, schilderstukken enz. ook alle renten en papieren. Alle schilderijen verder alles wat in het klooster was, werd in een kamer gebracht, en de kamer daarna verzegeld. Deze goederen zijn naderhand naar Den Bosch getransporteerd, doch eenige tijd daarna hebben wij dezelve bij request gratis teruggekregen. Na deze verzameling van schilderijen enz. verzegelde hij ook het procurature, waar ook de boeken en brieven des convents bewaard werden, daarbij zeggende: “Nu zal ik procuraterse zijn; gij behoeft noch te beuren, noch uit te geven.” Na dit verzocht hij onzen eerwaarde pater Steen, confessarius van het klooster, dat hij ons heer uit de kerk zoude halen en daarna verzegelde hij de kerk van boven en onder. Door alteratie of ontsteltenis valt de eerwaarde pater als in onmacht en viel zoodanig met het hoofd op den vloer, dat hij zich zeer kwetste, zoodat wij den pastoor moesten doen komen om het H. Sacrament uit de kerk te halen. De kerk alzoo verzegeld zijnde bleef gesloten, en wij moesten alzoo naar de parochiekerk gaan.
Haren, detail van een kaart uit 1728. Bovenin de parochiekerk, onderin het klooster (BHIC, inventarisnummer 343-007004)
Den 10den juni 1812 kwam de sousprefect hier en de pater zijn nood klagende over het sluiten der kerk, antwoordde hij: “Stoot er de zegels af” en alzoo hebben wij op St. Antoniusdag 13 juni voor de eerste maal wederom de H. mis doen celebreren.
Veertien dagen daarna kwamen er 4 commissarissen en openden het procurature, copieerden en namen vervolgens alle boeken en geschriften en de procuraterse moest hun alles aanwijzen. Zij bleven 8 dagen hier en moesten als vorsten opgedischt worden. Zij namen ons ineens af de 49 morgen land met 3 kampen tienden, welke vervolgens verpacht werden door de domeinen. Zij ontnamen ons ook 15629 gulden aan renten, welke op de dorpen geschoten waren, welke gulden (die van kloosters afkomstig waren) door Napoleon in den jare 1809 kwijtgescholden waren en alzoo hebben de religieuzen noch de domeinen tot nog toe er niets van getrokken.
U snapt dat de zusters en paters het niet gemakkelijk hadden in die tijd!
Haren in 1905. Links de parochiekerk, rechts het klooster van de zusters Penitenten. Op de voorgrond de Beerse Maas (bron: Stadsarchief Oss, fotonummer BCC0181)
Wat een prachtige bron, Erna! Heel mooi om te lezen hoe de ervaring van de nonnen was met zo'n bezetting. Nog even uit nieuwsgierigheid: in welke bron had je dit teruggevonden?
