Helvoirt 1866, het was in jaren in het voorjaar niet zo heet en droog geweest. Elke woning had zelf een waterput. De meeste waren gemetseld en uitgevoerd met een putboom om het water gemakkelijk met een emmer omhoog te kunnen putten.
Twee vrouwen bij een waterput in Helvoirt (bron: BHIC, foto DCHEL-000016)
Dysenterie
Maar in die hete droge voorjaar van toen was het drinkwater op vele plaatsen zover gezakt en van die kwaliteit dat dit het drinkwater niet ten goede kwam. Bacteriën gedijen onder die omstandigheden bijzonder goed. Geen wonder dat in het voorjaar de eerste gevallen van dysenterie zich aandienden. Vele zieken waren er op de hogere gedeeltes tussen Helvoirt en Haaren en vooral op de Heesakker en de Raam. Dysenterie is erg besmettelijk en leidt tot een ernstige vorm van diarree. Deze ziekte verspreidde zich snel over beide dorpen. Er zijn al gauw meer dan honderd ernstige zieken.
Maatregelen
Geneeskundig inspecteur A.F. Ingen Housz grijpt onmiddellijk in en benoemt dokter W.H.L. Strijbos uit Leiden als assistent van dokter Landman. Ook het gemeentebestuur neemt maatregelen en stelt twee mannen en vier vrouwen aan als ziekenoppasser. Bovendien verstrekt de gemeente krachtige soep voor de patiënten. Er komt beddengoed en vers stro voor de bedsteden, kalk om kamers te witten en chloor om de lucht te zuiveren.
Deze aanpak is na enige tijd doeltreffend, maar de ziekte heeft Helvoirt wél meer dan twintig dodelijke slachtoffers geëist.
De dorpspomp in Helvoirt
Aan de pomp
Dokter Landman trekt het zich aan: zoveel doden in het dorp, er moet echt iets gebeuren aan de drinkwatervoorziening in het dorp! De gemeente gaat op onderzoek naar een centrale plaats midden in het dorp waar helder, zuiver drinkwater te vinden is. Dit vind men op het kruispunt midden in Helvoirt tegen over de R.K. kerk op een behoorlijk grote diepte. Aannemer Jan Timmermans uit den Bosch pulst hier een zuigleiding de grond in en bouwt er in 1869 een pomphuisje, dat ook als aanplakzuil kan dienen voor de gemeente en het laatste nieuws van Helvoirt!
De muziekkiosk in Helvoirt
In 1927 verdwijnt het bestaande pomphuisje om plaats te maken voor een muziekkiosk. Vele huishoudens waren toen ook al om de veiligheid ook over gegaan op een pomp op een grotere diepte en gebruikte de waterput voor de was.
Het nieuwe pomphuisje met de ideeënbus
Terugkeer van het pomphuisje
De ouderen misten nog het pomphuisje het was een centrale plek in Helvoirt waar men het laatste nieuws besprak als men uit de kerk kwam. Daarom werd in 1984 bij het Kerkplein een nieuw pomphuisje geplaatst met aan de rechterkant het nieuws en aan de linkerzijde een rode brievenbus voor de ideeën die bewoners graag uitgevoerd wilden zien.
