Op karwei naar De Meierij

Vanaf de eerste zaterdagavond van mei begon een extra melklevering en dat ondervonden we, wonend tegenover de zuivelfabriek. Twee avonden dat we vroeger naar bed moesten om de volgende morgen “uitgeslapen” op te staan. Maar door de herrie van de romkanne konden we niet slapen. En toch werden we de volgende morgen om 3 uur gewekt, waarna we te voet en ook nog nuchter (!) ter bedevaart gingen naar Zeeland en een week later naar Handel.

Werkzaam bij de Fa. Munsters in Erp werd ik samen met Frits van den Biggelaar uit Soffelt, Zijtaart in de vijftiger jaren op karwei gestuurd naar de Meierij in Veghel. In de wintermaanden waren er in de fabriek de nodige klussen te doen, om up te date zijn, voordat in de meimaand het echte melkseizoen begon, het moment dat de koeien naar buiten gingen. Op karwei werd de reistijd in ‘fietsengeld’ beloond, gelijk je uurloon. Voor mij een klein bedrag, maar een extra zakcentje.

Ik maakte kennis met de tikklok en onze overall werd gewassen. De liften in de gebouwen waren niet bestemd voor personenvervoer, daarom werd het veel trappen lopen. De reparaties waren gevarieerd en we moesten omgaan met allerlei materialen, waardoor het interessanter was dan bij de baas. Zoals de te buigen koperen buizen, die werden vooraf vanaf het dak van de werkplaats met zand gevuld.

Bij de nabijgelegen CHV reden gevulde bulkwagens naar de boer, bij de Meierij (DMV) was dat omgekeerd. Daar haalden de boeren bij de zuivelfabriek restproducten op zoals fiets, ondermelk en kaaswei. Op de foto van de zuivelfabriek van Uden zie je de tankwagen die de producten ophaalt. Van één restant werd poedersuiker gemaakt zo wit als sneeuw. (Lactose, ook wel melksuiker genoemd, is een suiker in de melk). Bij een andere machine werd bijvoorbeeld een vloeibare massa op de met stoom verhitte draaiende cilinders gegoten en bijna meteen weer als een soort chips van de stalen wand afgeschraapt. In deze fabriek werd ook een product gemaakt voor de Klop-Klop, nepslagroom.

Na een winter op stal tussen de stalreep (stalen buizen) gestaan te hebben, gingen de koeien naar de groene wei. Nú is het iets bijzonders: het kijken naar hun capriolen. Dit jaar begon de koeiendans in Westzaan al op de eerste lentedag. Onder leiding van Lieke van Lexmond en schoolkinderen werden de koeien van stal gehaald, die 'dansten' daarna al bokkend en springend in het verse gras.

Met onze melkgeit hebben we er thuis nooit een feest van gemaakt, zij was altijd verbonden aan een ketting en kon daardoor ook geen grote bokken- of geitensprongen maken. Vanaf het voorjaar werd zij getuid, vastgezet op een stukje gras dat voor handen was. In onze vrije tijd moesten we met haar gaan heuijen, hoeden.