De naam
In vroegere tijden heette Overloon simpelweg "Loon". Loon of Lo(o) betekent bos met laag geboomte, met daarin een open weidegebied en een moerasbos. Het element "over" is pas veel later aan de naam toegevoegd, ter onderscheid van het Loon vlakbij Ravenstein, Neerloon. "Neder" en "over" hebben hier de betekenis van respectievelijk lager en hoger ofwel stroomafwaarts en stroomopwaarts. Diezelfde tegenstelling speelt ook bij de delen van het Land van Cuijk waarin deze beide plaatsen Loon liggen: het Nederambt en het Overambt.
De oudste schriftelijke vermelding van Loon staat in een schenkingsoorkonde van Jan van Cuijk uit het jaar 1308. Jan van Cuijk heeft in deze akte vastgelegd dat hij aan de St. Laurentiuskerk te Vierlingsbeek het recht geeft om (een geringe) belasting te mogen heffen in (Over)loon.
Bestuur en rechtspraak tot 1795
Het Loonse dorpsbestuur bestond uit drie schepenen, vier gezworenen en een of twee schatbeurders. Die laatsten waren speciaal verantwoordelijk voor de financiën. De schepenen maakten vanaf de veertiende eeuw samen met die van Vierlingsbeek een schepenbank met middelbare en lage jurisdictie uit. Vierlingsbeek leverde als hoofdplaats vier schepenen. Voor criminele zaken moest men naar de schepenbank van Grave. Deze gezamenlijke schepenbank bleef in stand tot 1803. Vanaf dat jaar kreeg Overloon de bevoegdheid de rechtspraak zelf te regelen. Dit duurde overigens slechts zeven jaar, want in 1810 ontstond er een geheel nieuwe situatie.
Na 1810
Tussen 1794 (na de Franse inval) en 1810 was het behoorlijk onrustig: het grondgebied van Nederland, en dus ook dat van Overloon maakte eerst deel uit van de Republiek Frankrijk (1794-1795), vervolgens van de Republiek der Verenigde Nederlanden (1795-1796), de Bataafse Republiek (1796-1805), het Bataafs Gemenebest (1805-1806) en het Koninkrijk Holland (1806-1810). Tenslotte werd het totale Nederlandse grondgebied geannexeerd door Frankrijk en maakten we deel uit van het Keizerrijk Frankrijk (1810-1814).
Als gevolg daarvan kwam er nieuwe wetgeving en een andere inrichting van het openbaar bestuur en rechtspraak in ons land. Op lokaal niveau werden er gemeenten gevormd, die onder leiding kwamen te staan van een maire of burgemeester. De dorpsbesturen werden vanaf dat moment opgeheven. Overloon werd met Maashees samengevoegd tot één gemeente, waarvan ook Holthees deel uitmaakte.
Lange tijd heeft de kleine gemeente Maashees en Overloon kunnen voortbestaan, al zat het gemeentebestuur soms behoorlijk in geldnood. Beide kernen waren aan elkaar gewaagd en wilden niet voor elkaar onder doen. Nog steeds merk je dat. De oudere inwoners van Overloon hebben vroeger niet in de gemeente Maashees c.a. gewoond, maar in de gemeente Maashees en Overloon.
Die trots leidde soms tot kwesties, zoals de discussie over de plaats van het gemeentehuis in de jaren 1930. Uit piëteit voor de toenmalige burgemeester Rieter wilde men deze kwestie niet op de spits drijven. Burgemeester Rieter woonde in Maashees en het oude raadhuis stond in Maashees. Overloners vonden echter dat zij nu aan de beurt waren. Eind jaren dertig speelde de kwestie nog steeds, maar toen hoefde men met burgemeester Rieter geen rekening meer te houden. De Overloners werd door een meerderheid in de raad gesteund. Er was geld en leek allemaal te gaan lukken.De gemeentelijke herindeling in 1942 gooide helaas roet in het eten. Overloon en Maashees werden samengevoegd met Vierlingsbeek. Het Loonse gemeentehuis kwam heel ergens anders te staan.
De meest recente verandering was de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1998, waarbij de gemeente Vierlingsbeek, met de dorpen Maashees, Holthees en Overloon, opging in de gemeente Boxmeer. Maar of de Loeners daarmee ook Boxmerenaren geworden zijn?
