Wellicht van Mocro maffia, Het Gouden Uur of Faithfully yours? Of misschien ken je acteur Nasrdin Dchar van de fokking mooie filmprijs die hij in 2011 won? Naast zijn televisie- en filmwerk staat Dchar ook op het toneel én hij schreef een imposant boek; Nasrdin. In deze biografie gaat het ook over Steenbergen, waar zijn wieg stond, en dat nog altijd belangrijk voor hem is.
Nasrdin Dchar, foto Romy Treebusch
"Ik ben Nederlander, ik ben trots op mijn Marokkaanse bloed, ik ben een moslim, en ik heb een 'fokking' Gouden Kalf in mijn hand." Woorden die spontaan bij hem opwelden; nooit had Nasrdin gedacht deze uitspraak zo'n eigen leven zou gaan leiden. Maar het werd een iconisch tv-fragment, toen hij in 2011 een Gouden Kalf voor Beste Acteur won voor de film Rabat en deze woorden sprak, voor een enthousiaste zaal en met trotse ouders op de tribune.
“Nee, zeker niet! Nee, als ik dat had gedacht, dan waren die woorden er waarschijnlijk nooit zo uitgekomen. Juist omdat ze zo uit het hart gegrepen zijn, hebben ze natuurlijk nog meer impact gehad. Het zijn woorden die helaas actueler zijn dan ooit. Dat is misschien wel het schrijnende, terwijl we nu twaalf jaar verder zijn. We leven nu echt in hele gekke tijden, wat dat betreft.”
Niet verbaasd door uitslag
Dchar verwijst naar de verkiezingsuitslag van 22 november 2023, waarbij de PVV met 37 zetels de grootste partij in de Tweede Kamer is geworden; meer dan een verdubbeling vergeleken met de 17 zetels in 2021. En waar menigeen verbaasd is door deze monsterzege, is Dchar dat zeker niet. “Nee, ik vind het helemaal geen politieke draai. Het is iets wat ik eigenlijk al heel lang verwacht, of in ieder geval heel lang weet dat het er is. Alleen is de deur altijd dichtgehouden. Maar sinds die deur open is gegaan, is er iets genormaliseerd wat nooit genormaliseerd had mogen worden. Het is niet zo dat dit nieuw is, het ís er al. Als je kijkt naar partijen zoals het PVV, of in ieder geval hun partijleider, die zegt al bijna 20 jaar hetzelfde. En we zien dat er veel mensen op hem stemmen. Dus dat dat geluid er is, dat weten we. Alleen hoop je heel erg dat dat geluid nooit een podium gaat krijgen op deze manier. En nu zijn we daar.”
Pijnlijk voor deze geboren en getogen Steenbergenaar. Zijn geboorteplaats kwam eind 2015 fel in opstand tegen een azc. Terwijl Dchar juist bijzonder warme herinneringen bewaart aan de plaats waar hij is opgegroeid. “Aan school sowieso, daar heb ik een hele fijne tijd gehad. Ja, daar kijk ik wel met heel veel liefde op terug. En natuurlijk voetbalvereniging VV Steenbergen. Daar heb ik dertien jaar gespeeld, als links-buiten; ik was vrij technisch. Ik kon wel iemand goed uitspelen. En scoren. Ik scoorde heel veel met mijn hoofd.”
Maar ook de Marina Bar en supermarkt A&P verschijnen al snel voor zijn geestesoog als hij terugdenkt aan die jaren. “Daar heb ik hele goede herinneringen aan. De groep, de collega's; allemaal wel een beetje van dezelfde leeftijd en met iedereen een goede klik. Wat ik heel leuk vond ook is het feit dat je natuurlijk met de bewoners van Steenbergen in contact kwam. Ik was op een gegeven moment verantwoordelijk voor de groenteafdeling. Dat vond ik ook heel leuk. Alleen het tijdstip van de aanvang, dat was altijd een klein beetje het nadeeltje. Zes uur, half zeven. Heel vroeg.”
Zolang mogelijk in Steenbergen
“Maar Steenbergen, ik ben er letterlijk geboren en getogen. Ik had geen ouders die op mijn achttiende zeiden: 'Nou, het wordt maar eens tijd om uit huis te gaan', zoals de meeste van mijn vrienden. Ik had gewoon ouders die het liefst hadden dat ik zo lang mogelijk daar bleef. Dat deed ik ook. En ik vond het heerlijk om gewoon te gaan studeren in Rotterdam en de bus terug te nemen. Dus ik was eigenlijk best wel oud voordat ik uit huis ging. Dus ja, Steenbergen is daardoor een hele belangrijke plek in mijn leven.”
Nasrdin woonde – met tussenpozen – tot z’n 26, 27ste in de Westbrabantse plaats. Een warm nest, zo voelt het nog altijd, ook al stemt één op de drie mensen in Steenbergen op de PVV. “En dat is een partij die natuurlijk alleen maar de schuld geeft aan de anderen, aan minderheden, aan vluchtelingen, aan islam. In plaats van te zoeken naar verbinding, sluiten zij juist uit. En dat precies mijn stad met zo'n grote hoeveelheden op zo'n partij stemt, dat doet gewoon echt pijn. En eind 2015 was dat voor mij ook echt wel een soort druppel waardoor ik die mail heb opgesteld, die mail heb gestuurd naar een aantal mensen waar de Parade van IEDER1 uit voort is gekomen. Oftewel de viering van de diversiteit in ons land.”
Allemaal angst
Dchar kijkt met verbazing naar de argwaan waarmee diversiteit wordt benaderd. “Dat daar zo ongenuanceerd, zo heftig gereageerd werd op mensen die hulpbehoevend zijn, die hun leven hebben achtergelaten om hier hopelijk verwelkomd te worden en hopelijk een plek krijgen om hun leven voor te zetten, om weer iets van hun leven te maken. En dat die bijvoorbeeld al geen kans krijgen vanuit angst. Daar gaat het allemaal om. Allemaal angst werd er letterlijk geïnjecteerd in de samenleving. Dat is pijnlijk en kwalijk ook.”
In die tijd van het verzet tegen het azc in Steenbergen werd Dchar onaangenaam verrast door de vooroordelen die opeens naar voren werden gebracht. “Er werden gewoon hele nare dingen geroepen die zelfs ik gewoon persoonlijk kan nemen. Over het dragen van een hoofddoek. Mijn moeder draagt een hoofddoek, weet je. Die woont ook gewoon in Steenbergen. Maar ja, dan is het 'ja, maar dit gaat niet over ons'. Dat is natuurlijk heel gek, heel dubbel. Over wie gaat het dan? Ik heb altijd juist kracht gevonden in het feit dat ik wat dat betreft ‘anders’ ben, tussen aanhalingstekens. Dat ik Marokkaanse roots heb, dat ik Islamitisch ben. Ik zie dat als rijkdom.”
In zijn toneelvoorstellingen komt zijn Brabantse achtergrond regelmatig aan bod. “Ik speel in die voorstellingen allerlei personages waaronder mijn fictieve beste vriend Mike die Brabants spreekt, en zijn vader Harry. Dat is ook een echte Brabander. In het theater werkt het ook altijd gewoon heel goed. Zodra ik Brabants ga praten, komt er ook wel vaak een lach. Mijn schoonfamilie is Brabants. Dus mijn vrouw Amy komt er ook vandaan. Ze heeft altijd twee straten bij me vandaan gewoond. Dus ja, zodra ik in Steenbergen ben, dan voel ik al dat ik Brabants ga spreken. Dat zit erin. Dat gaat er ook nooit meer uit.”
