In deze podcast praat ik met docent rechtsgeschiedenis Erik-Jan Broers van Tilburg University over tweehonderd jaar reclassering.
Het lijkt misschien zo eenvoudig als je je zaakjes goed op orde hebt; een rustig leven leiden, zonder ooit met de politie in aanraking te komen. Maar wat nou als je - om welke reden dan ook - wel ooit hebt vastgezeten? Hoe krijg je je leven dan weer op de rit? Dat je boeven niet alleen moet opsluiten maar ook hulp moet bieden om op het rechte pad te blijven, dat idee komt op in de 19de eeuw. Erik-Jan Broers, docent rechtsgeschiedenis aan de Tilburg University (foto rechts), leidt je in deze podcast door twee eeuwen hulp aan schurken en schavuiten.
Brief van jonge moeder, gedateerd 20 oktober 1948 Wouw, waarin dringend beroep wordt gedaan op hulp van de Reclassering
Vervolg: "Ik ben toch geen beest" - over gek worden in de gevangenis
online vanaf 16 oktober 2023
Niemand die je ziet of die tegen je spreekt. Je eten krijgen via een luikje in de deur. En als je een uurtje naar buiten mag, krijg je een kap over je hoofd. Eenzame opsluiting was ooit bedoeld als een humane straf, na eeuwen van lijfstraffen. Maar in de praktijk was het gevolg dramatisch: veel gevangenen werden krankzinnig van eenzaamheid. In deze podcast vertelt docent rechtsgeschiedenis Erik-Jan Broers hoe eenzame opsluiting zijn entree deed in ons strafrecht.
Mariët Bruggeman van het BHIC geeft het een menselijk gezicht door het verhaal van Maria Verstappen uit Den Bosch. Meermaals stal ze rond 1870 jassen waarna ze alleen in een cel wordt opgesloten. Daar wordt ze letterlijk gek: gevangenispsychose, een bekend fenomeen na eenzame opsluiting. Daarover hoor je meer in deze podcast. En ook hoe het afloopt voor Maria.
Maria Verstappen
De inschrijving van Maria Verstappen in het 'geheim register van ontslagen, doch gevaarlijk geachte gevangenen' vind je hier.
Maar liefst 17 keer komt zij voor in de gevangenisregisters van ’s-Hertogenbosch en Breda. Al deze inschrijvingen vind je hier.
Op 4 februari 1879 wordt Maria door de arrondissementsrechtbank te ’s-Hertogenbosch voor een eenvoudige diefstal tot 9 maanden eenzame opsluiting veroordeeld. Dit vonnis vind je hier (toegangsnr. 24, inv.nr. 123, rolnr. 56).
Maria Verstappen overleed op 29 december 1891 in 's-Hertogenbosch. Haar overlijdensakte vind je hier.
De archiefstukken over de bouw van een cellulaire kerk op het terrein van de strafgevangenis te Breda vind je hier (toegangsnr. 55, inv.nr. 53).
Het lijkt misschien zo eenvoudig als je je zaakjes goed op orde hebt; een rustig leven leiden, zonder ooit met de politie in aanraking te komen. Maar wat nou als je - om welke reden dan ook - wel ooit hebt vastgezeten? Hoe krijg je je leven dan weer op de rit? Dat je boeven niet alleen moet opsluiten maar ook hulp moet bieden om op het rechte pad te blijven, dat idee komt op in de 19de eeuw. Erik-Jan Broers, docent rechtsgeschiedenis aan de Tilburg University (foto rechts), leidt je in deze podcast door twee eeuwen hulp aan schurken en schavuiten.
