Podcast: De Moord op Marietje Kessels

Mooie podcast, ben benieuwd naar het vervolg.

Dag Jan, veel dank voor je aardige woorden! As maandag komt deel twee; hopelijk vind je die net zo interessant. Mocht je trouwens meer achtergronden over deze zaak willen weten, hier vind je meer informatie: https://www.bhic.nl/podcast/dossier-marietje-kessels/afleveringen

Beste Marilou, als historicus en oud-Tilburger ben ik erg geïnteresseerd in jullie project. Wat een prachtige ontdekking, die stukken in het BHIC. Ik vernam er pas van via het bericht in Historiek deze week. Dat komt ervan als je in Haarlem woont, ver van het Brabantse land. Goed dat jullie het dossier online gezet hebben, heb er intussen al een en ander van gelezen. Erg de moeite. In oktober 2011 heb ik me via een opiniestuk in het BD nog in de kwestie Marietje gemengd. Dit n.a.v. een naar mijn mening uiterst dubieus boek van Marietjes nicht Godelieve Stremmelaar. Ik zie uit naar deel 2 van jullie podcast! Hartelijke groet!

Dag Jan, wat leuk dat je dat hier laat weten! Goed te horen dat het dossier ook wordt gevonden en gelezen. Op dit moment leggen we de állerlaatste wijzigingen aan deel 2 zodat ie maandagochtend vroeg verschijnt.

Christian en ik stellen het zeer op prijs als je laat weten wat je ervan vindt; ook tips en suggesties zijn altijd welkom.

Dank, Marilou. Ik laat na podcast 2 zeker een reactie achter!
Groeten, Jan

Hallo Marilou,

Het kan aan mij liggen, maar twee jaar geleden kwam dit verhaal door jullie toch ook al ter sprake?
Om deze reden heb ik ik de drie boeken over de moord op Marietje Kessels aangeschaft.
Ik ben nog steeds verbijsterd hoe de R.K. Kerk vroeger zo vreselijk veel macht had.....
Mvg.

Ha Norah, bedankt voor je berichtje. Nou, twee jaar geleden zijn Christian en ik begonnen met een soort 'feuilleton' over de zaak Marietje Kessels binnen onze reguliere podcast Het geheugen van Brabant. Helemaal op het eind van deze serie dachten we nog een bonusaflevering te maken over een verwarde zwerver Henri Breithaupt die in 1918 de moord bekent (de man is psychisch in de war en heeft niets met het misdrijf te maken).

Maar in zijn dossier zijn destijds stukken opgenomen - archiefstukken uit 1900, 1901 en 1902 die rechtstreeks uit het onderzoek komen - die specifiek over de moordzaak gaan. Omdat ze al die tijd in het dossier van de zwerver zaten, zaten ze min of meer 'verstopt' onder de naam Breithaupt. Dankzij de tip van vrijwilliger Nel van Doorn om eens dieper te duiken in het dossier van deze zwerver zijn nu deze stukken aan het licht gekomen. Met bijzondere vondsten waaronder een brief van de pastoor zelf. Morgenochtend gaat het tweede deel van de podcast online waarin deze brief nader onder de loep wordt genomen... (te beluisteren via https://www.bhic.nl/podcast/afleveringen)

(Hopelijk heb ik het zo een beetje kunnen toelichten, Norah?)

Marilou, ik ben weer helemaal bij :) Deze week stort ik mij op jullie podcast!
Bedankt, en groetjes.

Veel luisterplezier, Norah! Hopelijk vind je het net zo leuk en bijzonder als wij het vonden om dit te maken ;)

Dat zal zeker gebeuren, Marilou!

Ook deze tweede aflevering is m.i. knap gemaakt en zeer de moeite waard. Een goed idee van jullie om in het vervolg ook nog deskundigen naar deze cold case te laten kijken, ben benieuwd wat die te vertellen hebben. En dan is er nog dat verhaal van die pauselijke gezanten, kunnen jullie daar nog wat mee?

Met grote belangstelling luisterde ik ook naar de tweede podcast. De heer J. de Roos refereert aan een bezoek van twee Vaticaanse beambten, waarvan één de status van delegaat had. De heer De Roos verwijst daarnaar in zijn reactie van 4 maart 2024 om 08.39. Dr van Zinnicq Bergmann behoorde tot de welgereputeerde Bossche notabiliteit. Verder was hij gepromoveerd aan de Gregoriana waarna hij bij voorrang door mgr van de Ven benoemd werd tot pastoor van de Noordhoekkerk. De bisschoppelijke curie had grote plannen met deze pastoor, reeds vanwege zijn burgerlijke staat die een adelpredicaat rechtvaardigde. Daarom lag het voor de hand dat deze pastoor ook weer bij voorrang opgenomen zou worden in de Famiglia Pontifica, hem gerechtigend tot het dragen van "klein paars", dat wil zeggen dat hij drieëndertig paarsomboorde knoopjes zou mogen dragen, een statiemantel en een schouderkappa met paars-greinen omboordingen. Wel was vereist dat de geestelijke van onbesproken gedrag zou zijn conform het nationale recht van de kerkprovincie waar hij rechtmatig verblijf hield. Destijds blééf het gerucht hinderlijk rondzoemen dat de pastoor met recht verdacht kon worden van de moord op Marietje, ook al had de Officier van Justitie besloten geen vervolging in te stellen tegen deze pastoor. De Pauselijke internuntius te Brussel was van dat gerucht ambtshalve op de hoogte. Hij ried deswege het Vaticaanse Staatssecretariaat, Afdeling buitengewone zaken, ten Vaticane aan inderdaad twee beambten met diplomatieke status te zenden naar Vader Kessels, deze nader te ondervragen over zijn redenen van wetenschap nopens die verdenking. En daarvan rapport op te maken, in te zenden bij kardinaal Mariano Rampolla del Tindaro die ad intermim het staatssecretariaat waarnam. In het hierboven door de heer De Roos vermelde boek over de moord wordt daar zijdelings aan gerefereerd en betoogd dat dat rapport een aantekening bevat die een smoking gun opleverde ten laste van het blazoen van de pastoor, de beoogde decorandus. Vader Kessels had een muziekinstrumenten-fabriek die vooral leverde aan Roomse fanfares, harmonieën en orkerstraal begeleide kerkkoren. De gezanten suggereerden dat, als vader Kessels niet ophield bezwarende ruchtbaarheden te begunstigen, deze leveranties een spoedig einde zouden nemen. Ik vernam ondersteuning daarvoor zijdens de muziekinstrumentenfabriek Höhner, ook te Tilburg gevestigd, zulks in 1984. Gaan jullie van BHIC daarop nog verder in?

De vervolgingsbeslissingen inzake de moord op Marietje Kessels zijn destijds genomen door de officier van justitie te Breda onder de oude bedeling van het Wetboek van Strafvordering, dat neerkwam op een aangepaste versie van de Code d'Instruction Criminelle van het Keizerrijk Frankrijk zoals afgekondigd in 1810 op decreet van Keizer Napoleon I. Dat wetboek ging uit van het absolute strafvorderlijk legaliteitsbeginsel. Als er een redelijke, feitelijk onderbouwbare, verdenking is van enig misdrijf of wanbedrijf, moet er plichtmatig vervolgd worden tenzij het Openbaar Ministerie vanwege het staatshoofd of de kroon daarvan ontheffing krijgt. Ook als het betreft een geestelijke, een rechter, een gouverneur in de koloniën, een minister of een lid van de volksvertegenwoordiging. Dat houdt dus in, dat die Bredase officier Speyart van Woerden genoodzaakt is geweest om enige strafvorderlijke beschikking tot sepot te slaan met goedkeuring vanwege de toenmalige minister van justitie Loeff uit het Kapbinet Kuypers. Deze Loeff was een Bosschenaar en bevriend met de aanzienlijke familie Van Zinnicq Bergmann. Want voor de verdenking om ten laste van de pastoor van de Noordhoekkerk waren destijds voldoende feiten en omstandigheden aan te voeren die de redelijkheid daarvan schraagden. Het was in het Napoleontisch Frankrijk van groot belang dat geestelijken geen personele immuniteit van jurisdictie meer genoten zoals vóór 1789 gebruikelijk. In het concordaat dat de keizer sloot met de Paus was daaraan ook uitgebreide aandacht besteed. Willem I, de koning van de Vereenigde Nederlanden, handhaafde dat systeem opzettelijk. Hij vond dat hij geen katholieke bisschoppelijke hiërarchie kon toelaten in het rechtsgebied dat hem in 1815 werd toegescheiden. In 1827 wilde hij wel bisschoppen toelaten, maar dan met volledige onderwerping aan de nationale justitie van die kerkvorsten, hun curies en geestelijken van wat voor rang zij ook mochten zijn. Dat is één van de redenen geweest voor de Belgische opstand vabn 1830. In het concordaat van 1827 wordt in dit opzicht naar uitvoeringsregelen verwezen. Die hingen nog in de lucht toen de opstand succes bleek te hebben. De priesterlijke beambten die op last van Rome nader onderzoek kwamen doen naar de toedracht van de moord op Marietje hadden als taak uit te zoeken wat voor vervolgingsbeslissingen waren genomen en of besloten was tot beëindinging van de zaak tegen de pastoor. Zij waren onderworpen aan het toezicht van de Brusselse Internuntius, omdat het gezantschap bij het Pauselijk Hof vanwege Nederland opgeheven was bij het amendement Dumbar van 1870, waarbij mede deze immuniteitsvoorzieningen onderwerp van debat waren geweest. De liberalen waren mordicus tegen die soort immuniteiten en privileges. Dat houdt dus in dat daaromtrent documentaire stukken aanwezig moeten zijn, in Nederland, te Brussel en ten Vaticane. Daarnaar verwijst het door de heer De Roos genoemde boek niet. Het blijft daarin bij suggesties die neerkomen op gissingen zonder voldoende feitelijke grondslag.

Beste heer Strijards, heel interessant wat u hier allemaal meldt! Het duidt er m.i. op dat er echt nog vervolgonderzoek nodig is. Wellicht een uitdaging voor het BHIC?
Aan Marilou en Christian nog een vraag: is er een autopsie-rapport van Marietje bewaard gebleven, resp. is nar het bestaan daarvan wel eens onderzoek gedaan? En zouden er in de archieven van het ministerie van Justitie nog relevante documenten kunnen zitten? Het is niet uit te sluiten omdat de zaak destijds landelijk aandacht trok. Is dat wel eens goed onderzocht?

Dag heren, hartelijk dank voor uw inhoudelijke reacties. Fijn dat er zo wordt meegedacht, dat wordt zeer gewaardeerd. Christian en ik hebben inderdaad kennisgenomen van de bestaande boeken, waaronder ook het boek van Godelieve Kessels. Waar deze auteur zich baseert op oral history, zijn voor ons de archieven het uitgangspunt: wat vertellen zij ons?
Daarom zijn we ook blij met de specificatie van het rapport van het Vaticaanse Staatssecretariaat, Afdeling buitengewone zaken, bestemd voor kardinaal Mariano Rampolla del Tindaro. We gaan proberen dat boven water te krijgen.

Wat betreft de vraag over het autopsie-rapport: in de archieven vinden we een uitgebreid verslag van de lijkschouwing. Via de volgende link kom je uit bij de scans van het proces-verbaal:
https://www.bhic.nl/integrated?mizig=210&miadt=235&miaet=1&micode=423&minr=24415905&miview=inv2
(daar zijn de verslagen getypt, dat leest een stuk sneller). De suggestie over de archieven van het ministerie van Justitie pikken we ook zeker ook; een verzoek van de advocaat om als onafhankelijk waarnemer de zaak bij te wonen zou zijn geweigerd door minister Van der Linden. Mogelijk leidt dat weer tot andere aanknopingspunten. Dus dank, mede namens Christian, voor deze gedachtewisseling; wij speuren weer verder.

Jullie bedoelen de minister van Justitie uit het kabinet dat aan dat van Kuyper voorafging. Cort van der Linden, die in 1913 het extraparlementaire kabinet onder de gelijknamige betiteling ging leiden. De zaak -Marietje Kessels kwam tot nationale ruchtbaarheid onder het kabinet-Abraham Kuyper 1901-1905 dat volkomen confessioneel was en dat nogal wat anti-papisme veroorzaakte van protestantse zijde, vooral vanwege de Antirevolutionaire Partij, waar men destijds de meest geharnaste calvinisten vond. Die vonden het gerust waardeloos dat de portefeuille voor justitie nu juist bij de zeer rooms-katholieke bij Loeff zat, die ook nog eens omvangrijke nieuwe strafwetgeving op de rails zette ter bestrijding van pornografische delicten, openbare aanstoot voor de eerbaarheid, het begunstigen van ontucht uit winstbejag en homosexuele relaties in het algemeen. Een soort herijking van het nationale wetboek van Strafrecht van 1881 dat als liberaal klassiek-neutraal gold en waarbij de zelfbestemming in sexualibus voorop stond. In 1881 gold dat wat mensen sexueel uitspookten, mits daar geen minderjarigen bij waren als noodzakelijke deelnemers en mits het niet openlijk geschiedde, buiten het strafrecht moest vallen. Loeff had, ook naar die tijd beoordeeld, betrekkelijk vergaande nieuwe strafbaarheden op het oog, waarbij prostituees, pooiers en hun roffelaars maar moesten zien dat ze hun nering in privatim konden handhaven zonder tussenkomst van het Openbaar Ministerie. Voor de calvinisten ging Loeff enerzijds niet ver genoeg en anderzijds was hij erop uit om priesters wegens het biechtgeheim verschoningsrechten toe te kennen. Dominees en ouderlingen kregen dat voorgestelde privilege niet. Het valt te begrijpen dat de zaak-Kessels, die inmiddels diverse strafvorderlijke fasen had doorgelopen juist daarom geweldige aandacht trok, nationaal gezien. Je moet dus niet zozeer bij Cort van der Linden zijn. Maar bij Loeff. Diens wetsontwerpen en de Kamerdebatten verwijzen in de Memories van Toelichting, de Nota's van Wijziging en de Afdelingsamenderingen naar de zaak-Kessels. Men vond de minister, die kennelijk beschermend voor de pastoor van de Noordhoekkerk ging staan, ongelooflijk hypocriet en de minister-president-Kuyper ook. Onder Cort was tegen twee verdachten rechtsingang verleend in de zaak-Kessels. Daartegen liep toen een bezwaarschrift. Strafvorderlijk was ze nog niet uitgeroepen ter terechtzitting op een inleidende tenlastelegging. Zolang dat nog niet zo was, kon de minister nog niet veel doen en zeker niet interveniëren.

Buitengewoon interessant, deze opmerkingen van de heer Strijards. Ik zou overigens ervoor willen pleiten om beide periodes, dus vanaf 1900, te onderzoeken.
Dank voor de link naar het autopsierapport!
Vroeg me verder af of ook de archieven van het NFI en zijn voorgangers goed zijn onderzocht. Daar kwamen drie lijkschouwingsfoto's uit tevoorschijn. Hebben Co van Ledden Hulsebosch én zijn vader Marius , topfiguren in het forensisch onderzoek, zich wellicht op enig moment nog met de zaak-Kessels bezig gehouden?

Nog een tip als dat mag: dr. Willemijn Ruberg van de Universiteit Utrecht is een expert op het gebied van de forensische praktijk en gerechtsdossiers. Zij deed daar veel onderzoek naar. Misschien een idee om haar eens te benaderen?

Beste Marilou, in de bovenstaande link die je stuurde nav mijn vraag naar het autopsierapport vind ik in de scans (1-108) geen autopsierapport terug. Ook geen getypte versie waar jij melding van maakt. Is het wellicht een verkeerde link?

Ná 1927 was er een integraal nationaal Wetboek van Strafvordering verheven tot wet, met een buitengemeen ingewikkeld uitvoeringstraject. Dat kende een algemeen opportiteitsbeginsel, ingevolge een breed geredigeerd artikel 167 dat het Openbaar Ministerie in blanco en bij voorraad machtigde om van strafvervolging af te zien op gronden ontleend aan het algemeen belang. De praktijk werd nu dat de Officier van Justitoe op deze grondslag van vervolging kan afzien, buiten vervolging stellen, vervolgingen schorsen op opschorten. Hier is de tegenwoordige tijd aangewezen. Want dat is nog steeds zo. Verder kreeg een verdachte het rechtsmiddel van bezwaar tegen een tenlastelegging, indien hij meende dat een vervolging lichtvaardig of op ontoereikende gronden was geschied. In de tijd dat de moord op Marietje geschiedde was zoiets niet denkbaar. Als er een redelijke verdenking was die een gerechtelijk vooronderzoek feitelijk kon rechtvaardigen moest er vervolgd worden. Wilde de officier anders, dan moest hij in principe machtiging hebben vanwege de minister van Justitie die onmiskenbaar hoofd was van het Openbaar Ministerie. De officier had te dezen bijna geen discretionaire bevoegdheid, omdat men beslist wilde dat strafvervolging nooit gepolitiseerd kon worden. Daarom erkende men geen nationaalrechtelijke immuniteiten, privileges en exempties op de jurisdictie die de Code de Procédure Criminelle vestigde. Juist omdat voordien in bijna alle staten deze uitzonderingen wel erkend waren. Tegen de pastoor van de Noordhoekkerk bestonden redelijke bezwaren. De podcast geeft ze wel aan. Een vervolging was dus wegens het strafvorderlijk legaliteitsbeginsel geïndiceerd tenzij de minister ontheffing gaf van de vervolgingsverplichting. Dat was een bestuurlijke beschikking waarvoor die minister politiek en strafrechtelijk zelf aansprakelijk kon zijn. Dat is nu bij vervolgingen jegens ministers, kamerleden en daarmee gelijkgestelden eigenlijk nog zo. Alleen is nu de vervolgingsbeslissing gelegd bij de Tweede Kamer in die gevallen. Dat houdt mede in, dat de Afdeling Staats- en Strafrecht destijds op referendarisniveau de minister daarover geïnformeerd moet hebben. Iemand als Loeff heeft zeker niet op eingen houtje geopereerd maar de Procureur-Generaal te Den Bosch gestandaardiseerd gevraagd om consideratiën en advies. Er waren ook met de zaak-Kessels vergelijkbare zaken sedert 1881 gaande waarin topambtenaren, rechters, (koloniale) gouverneurs en commissarissen des Konings verdacht werden en ook senatoren en Tweede Kamerleden. Het ging niet steeds om levensdelicten, maar toch wel om misdrijven en wanbedrijven gericht tegen bijzonere personen. Daarvoor bestonden en bestaan zeer gespecialiseerde procedures om politisering nu vooralsdan uit te sluiten. Daarvan werd steeds op ieder beslispunt rapport gedaan aan de minister. Dat is nu nog steeds zo, alleen: vaak blijken de archieven onverklaarbaar defectueus. Ook in zaak-Kessels, als men alleen nationaal kijkt.

Anders dan de autrice Liselotte van Leest vooronderstelt in haar hierboven geciteerde boek was het beslist niet zo dat de clerus in Brabant zomaar kon verheimelijken dat de pastoor van de Noordhoekkerk een redelijke verdenking op zich had geladen door een wat eigenaardige en ambivalente houding tijdens het opsporingsonderzoek. Zelfs niet als de bisschoppelijke curie van Breda of Den Bosch zich erin mengde. De officier van Justitie te Breda moest echt wel overleggen met het departement van Justitie, dat in deze periode weinig affiniteit had met "de roomse zaak". Het legaliteitsprincipe verplichtte tot uitvoerige redengeving om niet tot vervolging over te gaan als er initiële redenen waren om die sacramentele bedienaar eens nader in verhoor te nemen als hij ambigue, innerlijk tegenstrijdige, verklaringen aflegde. Dat de pastoor daarvan gewaagde komt in de Podcast van BHIC heel goed tot uitdrukking. De officier is de strafvorderlijke ambtenaar bij uitnemendheid in het Nederlandse strafvorderlijke systeem. De wet geeft hem de beslissing tot sepot of vervolging. De procureur-generaal kan hem ontbieden en verantwoording vragen en de minister kan hem een aanwijzing daaromtrent geven. Hij kan, besluit de officier niet te vervolgen, gelasten dat die beschikking wordt heroverwogen. De minister kan, besluit de officier wél te vervolgen, de aanwijzing geven dat niet te doen. In beide gevallen moet die aanwijzing gemotiveerd worden, reeds omdat destijds de civiele partijen namens slachtoffer of belanghebbenden het recht hadden zich volstandig in de procedure te voegen als benadeelde partij. Men bedenke dat de minister altijd voor het vervolgingsbeleid verantwoordelijk is jegens de Tweede Kamer, strafrechtelijk en politiek. Vindt die Kamer grond om de minister wegens ambtsschennis of ambtsverzuim aanprakelijk te stellen, dan kan zij zelfs de bewindspersoon na interpellatie verwijzen naar de Hoge Raad om daar verantwoording af te leggen. Ik wijs erop dat de Tweede Kamer destijds hypercritisch was jegens het kabinet Kuyper. Dat was volkomen confessioneel. En de Kamer was voornamelijk liberaal, het duchtte van Loeff en Kuyper religieuze geestdrijverij. Kuyper zelf was steeds bezig die achterdocht aan te jagen en de oppositie aan te duiden als "paganisten". Heidenen, verstoken van de gemene gratie voortvloeiend uit het Christendom boven geloofsverdeeldheid. Dat vonden socialisten, liberalen, vrijzinnig democraten en conservatieven beslist niet prettig. Ze zaten Loeff en Kuyper geweldig op de huid, en terecht, want Kuypers was stellig niet te beroerd voor excessieve ambtsaanmatiging. Loeff zal, voorzichteriger als hij was, zich echt wel gewacht hebben, druk uit te oefenen op de Bredase officier zonder erkende toereikende rechtsgronden. Zeker nu de zaak nationale ruchtbaarheid genoot.

De twee podcasts die Marilou en Christian en de lucht hebben gebracht zijn prikkelend en spreken tot de verbeelding, omdat beiden hun speurtocht zo zintuigelijk hoorbaar aan de luisteraar in kaart brengen. Klokgeluit, nonnengezang, ritselend papier en knerpende voetstappen, we luisteren naar een hoorspel van adequate waarheidsvinding naar vergangenheden van daderschap, deelneming, boos opzet, aanvangstverdenkingen, belemmering van justitie en knoeien met bewijs. Een derde podcast zou kunnen gaan over de odyssee naar hoe de departementale Stafafdelingen Staats- en Strafrecht alsmede Wetgeving hebben gereageerd op de plichtmatige verzoeken van het Bredase parket hoe verder opsporingstechnisch te handelen en strafvorderlijk uitvoering te geven aan de vervolgingsplicht bij een redelijke verdenking van de wellicht in staat van inbeschuldiging te stellen bedienaar van het altaar van de Noordhoekkerk. De pastoor, de grote onbekende die toch in opspraak raakt. In 1900 is zoiets buitengewoon brisant. Dat komt omdat het katholieke volksdeel onder leiding van zijn voorman Herman Schaepman probeert tot vorming van een katholieke tegenpartij te komen in de Tweede Kamer, ongeveer zoals Tedje van Es deed in de onvergetelijke serie van de heren Van Kooten en De Bie gewijd aan de totstandkoming van de Tegenpartij. Schaepman wil verschoningsrechten voor katholieke priesters en hij wil voor hen strafvorderlijke privileges. Want sedert 1813 is nog steeds de nationale strafvordering in Nederland niet goed geregeld in één nationaal Wetboek van Strafrecht en Strafvordering. Men behelpt zich met het oude Napoleontische recht. Dat van deze immuniteiten, verschoningen en privileges niets moet hebben. Daar moet de officier van justitie in Breda juist in de zaak-Kessels mee gezeten hebben. Hij is ook benauwd voor zijn loopbaanperspectieven, want die kunnen. als hij de pastoor aanhoudt en doet opbrengen voor verhoor duchtig in gevaar komen. De procureur-generaal te Den Bosch zal zich de handen niet hebben willen branden. Die heeft de officier desverzocht instructies gegeven waar deze hoofdambtenaar niets aan heeft zoals: "handel bestens maar voorzichtig". Vertel mij wat. Die officier heeft telegrafisch contact gezocht met de referendaris van de Afdeling die ik noemde. Die telegramwisseling is via het Algemeen Rijksarchief digitaal stellig traceerbaar. Zie www.gahetna.nl. Daar begint de bal te rollen, want die referendaris heeft de secretaris-generaal ingelicht. Per interne oplegnota met registernummer. Die administrator heeft Loeff gevraagd wat te dezen gedaan behoort te worden. Want die is ook bevreesd zich in de vingers te snijden. Loeff heeft Schaepman en later Willem Hubertus Nolens ingelicht, want die verstaan zich met het episcopaat in deze aangelegenheden. Beiden willen fractievoorzitter worden van de federatie van Roomsch-Katholieke Districts-Kieskringen. Dezen zijn priester en hebben verreikende ambities die worden gefrustreerd als ze te dezen een blunder begaan. Nolens wordt de eerste fractieleider en die heeft over deze zaken van strafvorderlijke aard uitgesproken denkbeelden. Die botsen met die van het episcopaat, dat zal hij Loeff hebben doen weten. Is inderdaad later, veel later, een Apostolisch delegaat bij vader Kessels verschenen om druk uit te oefenen, dan krijgt Buitenlandse Zaken er ook mee te maken. In deze tijd mag het Hof van Rome geen gezanten zenden dan met machtiging van de Kroon naar een onderdaan van Wilhelmina die de papen niet moet. Het BHIC kan dan de draad van Ariadne verder afrollen en fraai per podcast tot leidraad nemen voor verdere bevindingen die triggeren.

Ben het zeer eens met de fraaie typering die u van de podcast geeft in de aanhef van uw reactie. Hulde voor hun vele werk!
Voor het overige zal nauwgezet nader bronnenonderzoek duidelijk kunnen maken of uw veronderstellingen kloppen.
Hoop dat Marilou en Christian nog gaan reageren, ook op mijn vraag over de link.

Dag heren, opnieuw dank voor alle aardige woorden, suggesties en tips. We nemen ze mee in ons verdere onderzoek. En excuus Jan, ik was zelf in de veronderstelling dat ik al een nieuwe link had geplaatst (maar dat is niet het geval, zie ik nu). Want ja, je hebt helemaal gelijk: dat eerdere linkje leidde niet tot de juiste stukken (mijn fout, sorry!). Maar met deze zou het wel moeten lukken:

https://proxy.archieven.nl/235/46F092EA27544D8DBAA380DAF5005A76

Nogmaals dank voor al het denkwerk, dat komt buitengewoon goed van pas.

Dank je wel, Marilou!

Dag heren, ook van mij uit hartelijk dank voor de lovende woorden en meer nog voor het vele meedenken! Dat stimuleert om de zaak verder uit te pluizen. Er valt immers nog genoeg onderzoek te doen. En vooral zijn er ook nog vele experts en betrokkenen te spreken. Met dat laatste zijn we volop bezig, zoals je in het staartje van de laatste podcast kon horen.

Jan, of zich het oorspronkelijke autopsierapport tussen de stukken bevindt, dat kan ik niet met zekerheid zeggen. Als je de links volgt die Marilou heeft doorgegeven, vind je wel processen-verbaal van rechtszittingen, waarin vooraan ook artsen aan het woord komen die uitgebreid verslag doen van hun bevindingen. Geen fijn leesvoer overigens.

Beste Christian, dank voor je reactie. Volgens mij is hetgeen in het proces-verbaal staat inderdaad niet het originele autopsierapport. Er ontbreken bv allerlei gegevens over lengte, gewicht, de verschillende organen die geschouwd zijn etc. etc., die standaard in zo'n rapport worden vermeld. Wat de artsen ter rechtszitting vertellen is meer een samenvatting van hun bevindingen. Dus is de vraag: waar is het originele rapport van de lijkschouwing? Bij het NFI, of elders? Ben het overigens met je eens dat het gruwelijk is om te lezen. Maar wel relevant natuurlijk, ook voor het zoeken naar en verhoren van potentiële daders.
Succes met jullie verdere zoektocht!

Jan, bedankt! (En ter info: in het verleden hebben we wel contact gehad met het NFI, maar niet heel uitgebreid en ze wisten ons ook niet echt verder te helpen. Dat contact ging toen trouwens vooral over forensische foto's, maar dit terzijde. Van een forensisch expert, gespecialiseerd in cold cases, leerden we naderhand bovendien dat er van zulke oude zaken doorgaans heel weinig bewaard is gebleven; het is eigenlijk een klein wonder dat wij over de zaak van Marietje Kessels zoveel materiaal in huis hebben.)

Ja, dat ze daar niet veel oud materiaal hebben, is me bekend. Toen ik in de jaren 80 onderzoek deed naar de geruchtmakende zaak van de dubbelspion Chistiaan Lindemans, alias King Kong, kreeg ik te horen dat het sectierapport (er gingen geruchten dat hij in 1946 in de Cellenbarakken in Scheveningen was vergiftigd) bij een verhuizing verloren was gegaan. Ik heb het zeer recent teruggevonden bij het Nationaal Archief in een archief waar je het niet 1-2-3 zou verwachten! Dus verder speuren kan toch nut hebben. Hebben jullie trouwens ook gedacht aan Korpora, erfgoed Publieke Veiligheid, de opvolger van (o.a) het Nationaal Politiemuseum? Die beschikken ook over oud forensisch materiaal van sommige zaken.

Jan, ikzelf heb alvast niet aan Korpora gedacht. Kleine kans dat ze iets van deze zaak hebben, lijkt me, maar een mailtje eraan wagen kost niet veel. Dank voor de tip!

Dank voor de mooie podcast. Ik ben net begonnen met afl 1 waarin je vertelt dat de dienstbodes de buurt in gaan.
Is bij jullie bekend welke dienstbodes dit zijn?
Is er toevallig beeldmateriaal van de dienstbodes bekend?
(Ik ben bezig met een verhaal over één van hen vandaar mijn nieuwsgierigheid.)

Leuk dat je onze podcast aan het luisteren bent, Pia! Zelf ken ik alle dienstbodes niet zo bij naam; enkel Cato van de Sande herinner ik me; het dienstmeisje dat door de moeder van Marietje bij thuiskomst wordt gevraagd of zij weet waar Marietje is, waarna de zoektocht op touw wordt gezet. Er zijn wel diverse dienstbodes als getuige opgeroepen; daar zijn verklaringen van te vinden, dus zo zijn hun namen tussen de archiefstukken wel te achterhalen. Maar mogelijk dat collega Marilou nog enkele namen weet. Blijft de vraag of er foto's van hen zijn. Over welke dienstbode ben je bezig met een verhaal?

hallo Christian,
Ik zoek Maria Theresia van Amelsfort. Zij woonde bij de familie Kessels in ten tijde van de verdwijning. Hoe bijzonder dat er na zo'n lange tijd nog iets boven tafel kan komen.
Leest Marilou hier ook mee of kan ik haar beter een berichtje sturen?

Dag Pia, ja hoor - ik lees ook mee ;) Wat betreft Maria Theresia van Amelsfort, via de site van het Regionaal Archief Tilburg vind je haar op diverse plekken, waaronder ingeschreven op de Industriestraat.

Kijk maar eens via deze link:
https://www.regionaalarchieftilburg.nl/zoek-een-persoon/persons?f=%7B%22search_s_type_title%22:%7B%22v%22:%22geregistreerde%22%7D%7D&ss=%7B%22q%22:%22Maria%20Theresia%20van%20Amelsfort%22%7D&sort=%7B%22order_i_datum%22:%22asc%22%7D

Een snelle zoektocht levert mij geen foto's van haar op maar mogelijk dat de Tilburgse collega's je hiermee verder kunnen helpen. Via een mailtje naar info@regionaalarchieftilburg.nl krijg je vast meer duidelijkheid hierover.

Kun je hiermee uit de voeten?

Wow!! hier is maar één woord voor : Kippenvel! Een beter bewijs dat een podcast niet onderdoet voor wat voor vorm van moderne media dan ook is hiermee wel geleverd! Benieuwd hoe het verder gaat!

Dag Marcel, wat leuk om deze mooie reactie van jou te krijgen! En Marilou en ik zijn het bovendien helemaal met je eens. Het vervolg staat in de steigers... maar tot het zover is, binnenkort eerste boeiende andere onderwerpen in onze podcast! Let maar op.

Dank Marilou,
Lief dat je zo meedenkt. Ik ken het archief goed en naast hen heb ik ook Liselotte van Leest en familieleden van de fam Kessels benaderd, tot op heden nog zonder resultaat.
Ik dacht wellicht staat er nog iets in jullie gevonden archiefstukken over de dienstbodes, is zij met naam genoemd in een dossier o.i.d. Vandaar mn vraag. :-)
(Ik ben bezig met de geschiedenis van mijn straat, Stadstraat013. Wie hebben er in elk huis gewoond tusen 1900-1950 en het boek is bijna af dus wie weet op de valreep nog wat extra info uit 1900.)