De gemeente Maasdonk lag als een groene buffer tussen ’s-Hertogenbosch en Oss. De gemeente is op 1 januari 1993 ontstaan uit de voormalige gemeenten Geffen en Nuland en het kerkdorp Vinkel. Die samenvoeging kwam op wens van de gemeenten zelf tot stand. Het grondgebied van Maasdonk besloeg 3.712 ha. Het dorp telde in 2006 11.283 inwoners (van wie 4.520 in Geffen, 4.457 in Nuland en 2.306 in Vinkel). Per 1 januari 2015 hield Maasdonk op te bestaan.
Gemeentewapen van Maasdonk (bron: Hoge Raad van Adel)
Gemeentewapen
Bij een nieuwe gemeente hoort een nieuw gemeentewapen. De officiële omschrijving van het wapen van Maasdonk luidt: “in zilver drie vierbladen van keel, geplaatst twee en een; een gewelfde schildvoet van sinopel. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels”. Het wapen is verleend bij Koninklijk Besluit van 10 december 1992.
De rozen en de kleuren rood en zilver verwijzen naar het oude kwartier Maasland van de Meierij, terwijl de drie rozen staan voor de drie woonkernen van de gemeente: Geffen, Nuland en Vinkel. De groene heuvel (de “schildvoet”) staat voor het “donk”gedeelte van de gemeentenaam. Een donk is een zandhoogte in een vochtig, laaggelegen landschap, en geen onbekend verschijnsel binnen het grondgebied van de gemeente.
De naam
In 1992 kreeg de nieuw te vormen gemeente Geffen-Nuland de naam Maasdonk. Het element ‘Maas’ verwijst naar de invloed die de regenrivier altijd heeft uitgeoefend in deze streek. Dijkdoorbraken aan de Maaskant bezorgden Nuland en Geffen vaak direct overlast. Ook het water van de Beerse Maas zette regelmatig delen van Maasdonks grondgebied onder water. Dat stroomde dan via de overlaten in het Land van Cuijk het gebied in. Wanneer de wijde omgeving van ’s-Hertogenbosch blank stond, konden ook de Aa en haar zijrivieren hun water niet meer kwijt en kreeg zelfs Vinkel met wateroverlast te maken. De donken staken dan als langgerekte eilanden boven het natte element uit.
Oudste vermelding
Van de twee voormalige gemeenten duikt Geffen het eerst op in de geschreven historie: in 1246 had de Bosschenaar Gozewijn Kok landerijen in leen in Geffene. Maar Nuland en Vinkel komen ruim vijftig jaar later ook al in de oude documenten voor: in 1298 en 1299 kregen Geffen en Nuland namelijk de beschikking over hun gements (gemeenschappelijke grond), die in Vinckel lagen.
Opheffing gemeente
De gemeente Maasdonk was geen lang leven beschoren. Bestuurlijke problemen leidden in 2008 tot het vertrek van burgemeester Boelens en een onderzoek naar de toekomst van de gemeente. Plannen uit 2009 om samen te gaan met de gemeente Bernheze liepen op niets uit. In 2013 werd besloten tot verdeling van het grondgebied tussen de gemeenten 's-Hertogenbosch en Oss. Nuland met Vinkel gingen per 1 januari 2015 over naar 's-Hertogenbosch en Geffen naar Oss.
In mijn stamboomonderzoek kom ik in een "huwelijksakte" van 1756 van een DTB-boek van Geffen "de navolgende tekst tegen:
"X en X beide geboortig en woonachtig alhier ter andere zijde"
Ik heb het vermoeden dat in die tijd Vinkel geheel of gedeeltelijk bij Geffen hoorde. Vinkel lag aan de andere zijde van de provinciale weg Den Bosch-Oss-Nijmegen. Vandaar.
Kan iemand mij uit de droom helpen?
H v Niftrik 28-11-2009
zei op 28 november 2009 om 16:46
Ik kan u wel uit de droom helpen, het is nog steeds zo, Vinkel is en was een gehucht. Dus behorend tot meerdere gemeenten rondom. Toen 5 gemeenten ,nu een gehucht van Maasdonk.
Jan Groeneveld
zei op 1 augustus 2011 om 15:18
Ondergetekende is secretaris van de Stichting "Oud-Puttershoek". Al 2x kwam ik in oude kranten de naam Puttershoek tegen als behorend onder Nuland. Weet u: waar deze naam vandaan komt, bestaat hij ook nu nog, zijn er foto's o.d. waar deze naam op staat ?
Wij zijn geïnteresseerd.
Vriendelijke groet,
Jan Groeneveld - Puttershoek (Z-H)
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 2 augustus 2011 om 10:15
Beste Jan,
helemaal zeker weten we het niet, maar de aanduiding Puttershoek zou kunnen komen van de familienaam Putter(s), wat op zich weer verwijst naar een beroep (waterputter/waterschepper). Of van de aanduiding 'distelvink'.
Foto's hebben we niet van dit gedeelte, maar in onze kaartenverzameling hebben we wel diverse kaarten waar dit gebied op afgebeeld staat. Je kunt ze vinden door op onze website bij het onderdeel 'historisch onderzoek doen' en dan bij 'kaarten' de term 'Puttershoek' in te vullen.
Succes en met vriendelijke groeten,
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 4 augustus 2011 om 11:08
Beste Jan,
ik heb nog even een aanvulling op mijn vorige reactie.
In het boek 'Goei Volk, de Nulandse hei en haar bewoners van 1800 tot nu' van de Heemkundekring Nuwelant, staat een verklaring van de betekenis Puttershoek. Op bladzijde 652 staat dat rond 1800 een tweetal huisjes worden aangekocht door Jan Jacob Puttekoffer, die tussen 1799 en 1801 borgemeester in Alem was. In 1803 bouwde dhr. Puttekoffer op deze plek een
nieuw huis, dat de naam Puttershoek meekreeg, een variant op zijn eigen familienaam. Al vrij snel werd het huis een herberg.
Met vriendelijke groeten,
In 1992 kreeg de nieuw te vormen gemeente Geffen-Nuland de naam Maasdonk. Het element ‘
