Op 9 mei 1856 begonnen zes zusters Franciscanessen van Oirschot een communiteit in het Sint-Antoniusgesticht op de hoek van de Taalstraat en het Maurickplein. Het kerkbestuur had dit huis gekocht van W. Heuvelmans. De franciscanessen begonnen een school voor arme kinderen.
De bouw van het Sint-Elisabethgesticht begon in 1898 onder leiding van architect W. van Aalst uit ‘s-Hertogenbosch. Sindsdien is men aan het bouwen en verbouwen gebleven. In 1895 hadden huisarts Hillen en pastoor Lips (hij schonk 6000 gulden) de nodige gelden bijeen gebracht om een ziekenhuis te stichten in de tuin van de zusters. Een andere belangrijke donateur was Anna Elisabeth van der Heijden. In 1881 had zij een fundatie gesticht ten bate van de R.K. kerk in Vught, met als belangrijkste doel de oprichting van een religieus gesticht voor de verpleging van oude en zieke mensen. Met dat fonds werd onder meer de bouw van het Sint-Elisabethgesticht bekostigd. Anna Elisabeth schonk 7800 gulden.
Op 24 april 1900 kon het complex betrokken worden. Het was westelijk van de kerk gebouwd op de Leeuwenakker en bestond uit een klooster, een gasthuis en een ziekenhuis. In 1907 volgde het scholenplan, ontworpen door architect Van Groenendael. De naam van het gesticht, zo ligt het meest voor de hand, is ontleend aan de patroonheilige van de franciscanessen: Sint Elisabeth van Thüringen (1207-1231).
In 1912 liet men de Vughtse architect G. Koesen plannen ontwerpen voor een ziekenhuisje en de huishoudschool. Hij deed ook de verbouwingen aan het klooster in 1933, bouwde een nieuwe kapel en was betrokken bij de bouw van enkele lagere scholen en de Leeuwenburg. De bouwadviseur van de congregatie, Van Lieshout, voerde in 1952 enkele verbouwingen uit.
In 1968 werd de stichting Sint Elisabeth opgericht, in de jaren zeventig werd opnieuw verbouwd en vervielen de kraamafdeling en de ziekenhuisfunctie. Men fuseerde met Mariënhof. De zusters stopten met het onderwijs in 1965 en in 1988 is de communiteit opgeheven.
Klooster en scholen waren toen al gesloopt. In 1986 hadden ze plaats moeten maken voor de nieuwbouw van het verpleeghuis Huize Elisabeth, naar ontwerp van architect ir. Gruben. De kapel uit 1933 met het fraai gemetselde, spitsbogig tongewelf bleef bewaard.
Het machtige, U-vormige gebouw van Van Aalst maakte indruk door de brede bakstenen gevels met de vele topgevels, ijzeren muurankers, gele speklagen en een waterlijst die de ramen op de verdieping met elkaar verbond.
Het klokgeveltje van eenvoudige bakstenen had een hoog zadeldakje. Een gietijzeren hek omsloot het gebouw dat rondom van een eenvoudige groenaanplant was voorzien.
Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Hanneke Das-Horsmeier, 'Huize Elisabeth en de Franciscanessen', Het Klaverblad 29 mei 2019.
Mia Bonger - Braam
zei op 5 november 2017 om 23:50
Graag wil ik weten of er nog iets te vinden is over een persoon Margaretha Anna Petronella Maria Georgia Braam geboren 22 - 4 - 1888 in Terborg, gem. Wisch Gelderland.
Ze ging in november 1913 naar Vught. In 1920 gaat ze volgens het bevolkingsregister naar Belgie. St. Joseph in Erps Querbs Vlaanderen.
In een rouwadvertentie van haar broer in 1943 staat dat ze weer in Vught woont onder de naam Mere Gerarda. We zijn met een stamboom bezig maar komen niet verder.
Graag hoor ik van u.
Groeten Mia Bongers - Braam
Laarstraat 3
7046 AC Vethuizen.
e mail miabongers@hotmail.nl
Annemarie van Geloven
bhiczei op 6 november 2017 om 10:24
Beste Mia, informeer eens bij onze collega's van Erfgoed 's-Hertogenbosch www.erfgoedshertogenbosch.nl naar de aanwezigheid van MAPMG Braam in gesticht Voorburg in Vught, nadat ze uit België is teruggekeerd. Het archief van gesticht Voorburg berust daar.
Verder kunt u een kopie van haar persoonskaart aanvragen bij www.cbg.nl (ga naar diensten).
Voor de reden van opname, kunt u zoeken naar een beschikking van de Arrondissementsrechtbank Zutphen in het Gelders Archief.
Ingrid Rekers
zei op 1 april 2021 om 01:24
Beste mensen is u ook iets bekend ove
Wilhelmina Margretha te Riele heel lang geleden 1880 ze overleed op
28 februari 1892 was getrouwd met Despomare uit Amsterdam
Veel succes met je zoektocht! Als je nog vragen hebt dan stel ze hier gerust. Je zou je vraag trouwens ook nog kunnen stellen op ons forum: http://www.bhic.nl/onderzoeken/forum , daar zijn veel experts actief die vast en zeker nog meer tips kunnen geven.
Net zoals Thijs het ook al doorgaf, informatie via deze bekende sites.
Toen ze op 45-jarige leeftijd in 1892 te Vught overleed, was ze geboren van 21-04-1846 A' dam, en gehuwd met Gerardus Desporame/Desporamé op 15-11-1877 Amsterdam.
Haar ouders waren Hendrik te Riele(geboren Diepenveen) x Maria Baneke(niet Bavéke geboren Muiden) gehuwd op 12-08-1840 Amsterdam.
Ik ben bang dat je hiermee al bekend bent, en dat je het meer om Vught gaat? Ik lees trouwens dat het Elisabethgesticht pas in 1898... is opgericht.
Mvg.
Norah
zei op 1 april 2021 om 11:52
Beste Ingrid,
Wilhelmina werd op 14-01-1892 in "Voorburg"(Vught) opgenomen, en overleed daar al na 6 weken op 28-02-1892. www.erfgoedshertogenbosch.nl
Mvg.
Norah
zei op 1 april 2021 om 16:58
Wanneer je meer wilt weten over Huize Voorburg, dan kun je deze naam invullen bij -zoek- op dit forum, en dan zie je heel veel berichten van andere vragenstellers langs komen waar je hoop ik ook wat aan hebt.
Mvg.
Norah
zei op 1 april 2021 om 19:52
Bevestiging > in het bevolkingsregister Amsterdam staat ook dat ze op 15-01-1892 werd uitgeschreven naar Vught. Adres Amsterdam was Zoutsteeg 11.
Ingrid Rekers
zei op 21 juni 2021 om 02:02
Thijs wat aardig bedankt voor je reactie en Norah bedankt ook voor jou bijdrage.
Ik wil graag weten wat de rede was van haar opname . Was ze geestes ziek leed ze aan depressie wat was de rede van haar verblijf in Voorburg Vught goed dat ik nu weet dat dat de plek was en vreemd dat ze maar 6 weken op de plek was en toen is overleden ze was niet oud en had een hele mooie bijzondere dochter mijn vaders oma waar ik wel veel over weet .
Als iemand hier iets meer over kan zeggen de rede tot opname dan is dat intressant . Met groet van Ingrid Rekers
Ingrid Rekers
zei op 21 juni 2021 om 02:17
Huize Voorburg Vught is er informatie over de bewoners en de rede van hun verblijf zoals mijn familie
Wilhemina te Riele Despomare
Norah
zei op 21 juni 2021 om 10:35
Dag Ingrid,
Voor nadere informatie over je betovergrootmoeder, zie ook bericht van mevr. van Geloven 06-11-2017, hierboven op deze pagina.
Mvg.
Pieter van der Plank
zei op 12 december 2023 om 14:01
Op 29 november 1944 was mijn moeder uitgeteld. De huisarts wilde niet komen vanwege het gevaar van granaatinslagen die Duitsers van achter Den Bosch op Vught afschoten. Hij beval het nabij zijn huis gelegen St Elisabethziekenhuis aan. Mijn vader zette mijn moeder op de fiets en vervoerde haar daarheen op de bagagedrager anderhalve kilometer verderop. In het duister was het niet toegestaan op straat te komen en ze werden door Canadezen en Polen aangehouden maar de reden van hun overtreding was evident. Toen ik op aarde kwam om 6 uur in de ochtend namen de zusters mij bij mijn moeder weg zonder haar de reden mee te delen. Ze verdwenen naar ? (misschien de kapel) om na een half uur terug te keren. Waarschijnlijk hebben zij een nooddoop uitgevoerd. Zonder overleg maar ook weer niet zonder reden. Mijn ouders waren protestant en hadden desgevraagd geen toestemming gegeven. Het ziekenhuis kreeg een week later een voltreffer.
Op welke wijze is dit gebeuren geboekstaafd? Hadden de zusters een logboek? Was er een doopregister? En is dit (en waar dan) bewaard gebleven?
Paul Huismans
bhiczei op 13 december 2023 om 09:13
Beste Pieter, het archief van de Franciscanessen van Oirschot, berust bij het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in Sint Agatha (bij Cuijk). In de inventaris is ook het 'huisarchief' van St. Elisabeth beschreven, maar ik zie zo gauw geen beschrijvingen die een antwoord op uw vraag lijken te kunnen leveren. Maar misschien kunnen ze u daar wel verder helpen.
Een andere mogelijkheid is de vraag te stellen bij de congregatie zelf: http://www.franciscanessenvanoirschot.nl/pagina/20-contact
