De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Op 12 juni 1941 kreeg het Hoofd van de Luchtbeschermingsdienst in Veldhoven om half negen ’s ochtends het bericht dat er die nacht om 3.30 uur een Duits vliegtuig was neergestort. Het was brandend neergekomen in een weiland in het gehucht Schoot. Van de bemanning was er één lid omgekomen, de andere drie waren gewond geraakt. Het ging om een Junkers Ju 88A-6 van St./KG 3. De gesneuvelde was boordschutter Uffz. Peter Hansen (25). Hij ligt begraven op de Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn in Venray, graf Z-2-47.
Op 16 oktober 1941 stortte opnieuw een Junkers Ju 88A-5 (werknummer 3462) brandend neer in een weiland, zo’n 500 meter van de bebouwde kom af. Uffz. Karl Javornik (22) en zijn drie bemanningsleden van IV/KG 3 kwamen hierbij om. Het tijdstip van de crash was rond 20.00 uur. Dankzij Cees van der Leeuw kennen we nu ook de namen van de andere bemanningsleden: waarnemer Uffz. Richard Lux (22), marconist Uffz. Karl Woll (20) en boordschutter Gfr. Horst Stendel (20). Ook zij liggen op Ysselsteyn, graven AA-2-34 tot en met 37.
Op 13 september 1942 kwam bij de Postelse Weijer in Oerle een Dornier Do217-E4 (werknummer 5533) van II/KG2 neer. De noodlanding was een gevolg van motorstoring. De bemanning is vooralsnog onbekend. [Vriendelijke mededeling van Cees van der Leeuw].
Op 17 september 1942 schoot een Duitse nachtjager rond 01.15 uur een Vickers Wellington III (BJ650) neer die op weg was naar Essen. De bommenwerper van 12 OTU crashte vlakbij het zwembad. Geen van de bemanningsleden overleefde deze crash.
Piloot F/Lt. Maurice Bradbury Mallet (25); navigator/bommenrichter Sgt. James Harold Evans (22) en radiotelegrafist/boordschutter Sgt.Samuel Cliff Wedgwood (28) liggen begraven op de Algemene Begraafplaats Woensel in een gezamenlijk graf, JJ-128-130. Waarnemer F/Sgt. Jules Joseph La Bossiere (RCAF) en staartschutter Sgt. Vernon Frederick Vinnicombe (21) werden eerst begraven in Woensel en na de bevrijding herbegraven op de Canadese erebegraafplaats in Groesbeek, respectievelijk in graf XVI D 15 en XVI D 14.
Op 27 november 1942 kwam er rond 10.25 uur bij het Heike een Dornier Do 217E-4 van 5./KG 2 neer. Vliegenier was Lt. Helmut Dörries (20). Hij ligt begraven op Ysselsteyn, graf Z-3-59. Zijn boordschutter Gfr. H. Urban en Prüfmeister K. Wedemann raakten bij de crash gewond.
Op 17 augustus 1943 moest een Focke Wulf 190A-5 van II/JG 26 een noodlanding maken in Oerle na een luchtgevecht. Rond 18.00 uur maakte de piloot een buiklanding op een weiland aan de Oudekerkstraat. De piloot Lt. Friedrich F. Lange raakte daarbij licht gewond, het toestel voor 40% beschadigd.
Op 13 september 1943 moest rond 14.50 uur een Duitse bommenwerper Do 217M-1 (werknummer 40725) van 3./KG 2 tijdens een oefenvlucht een noodlanding maken in Oerle, bij het gehucht de Kleine Vliet. De linker motor viel uit toen het toestel op een hoogte van 150 meter was.
De piloot, Lt. G. Hüttinger en zijn waarnemer Uffz. Leopold Forkert raakten zwaargewond; radiotelegrafist Uffz. Rudolf Brauer en boordschutter Obgfr. Paul Burkhardt kwamen er met lichte verwondingen af. Het dennenbos waarin het vliegtuig neerkwam, raakte zwaar beschadigd. Het toestel zelf was total loss. Het Hoofd van de Luchtbeschermingsdienst schatte de aangerichte schade op ƒ 100,-.
Op 1 december 1943 crashte een Duitse jager, een Focke Wulf Fw 190A6 van II/JG 26, bij Het Goor. [Vriendelijke mededeling van Cees van der Leeuw].
Op 4 januari 1944 stortte om 15.16 uur een Duitse Dornier Do217-M1 (werknummer 56123) neer bij Muggenhol (Zeelst). Piloot was Lt R. v.d. Heyde van 1./KG 2, gestationeerd op Fliegerhorst Eindhoven. [Vriendelijke mededeling van Cees van der Leeuw]. De bemanning overleefde de crash, al raakten drie van de vier wel gewond. De bommenwerper werd neergeschoten door een vliegtuig van het 609 Squadron.
De Amerikaanse B-17G bommenwerper, serienummer 42-39771, call sign LL-H van 91BG/401BS was op 4 februari 1944 opgestegen vanaf Bassingbourn met als doel Frankfurt. Zo’n zes minuten voordat het doel bereikt zou worden, werd de bommenwerper flink geraakt door Duitse Flak, waardoor onder andere motor nr. 1 werd uitgeschakeld. De snelheid liep enorm terug en het toestel moest de formatie verlaten, waarop werd besloten terug te keren.
Laagvliegend boven het Ruhrgebied kregen ze met hevig Duits luchtafweergeschut te maken, waardoor aanzienlijke schade werd opgelopen. Toen ook motor 3 in brand vloog en motor 2 beschadigd werd, besloot de piloot tot een buiklanding (er was inmiddels ook een wiel verloren gegaan). Dat gebeurde om 12.50 uur op een akker in de buurt van Zeelst.
De voltallige bemanning kon na de landing ongedeerd het vliegtuig verlaten. Navigator 2nd Lt. J. Whitney en bommenrichter 2nd Lt. L.A. Lewis slaagden erin uit handen van de Duitsers te blijven en keerden uiteindelijk terug naar Engeland. De overige acht bemanningsleden, piloot 2nd Lt. J.P. Lutz, co-piloot 2nd Lt. I.F. Stehlik, boorwerktuigkundige Sgt. H.L. Alexander, radiotelegrafist Sgt. G. Moulton, en de boordschutters Sgt. G.C. Fitton, Sgt. C.C. Baker, Sgt. T.C. Smith en Sgt. J.W. Kudasik jr. raakten in Duitse krijgsgevangenschap.
De beoogde route van de B-17 op 4 februari 1944. Bron: NARA, Missing Air Crew Report 2234.
Op 15 maart 1944 stortte rond 00.20 uur bij de Locht opnieuw een Dornier Do 217M-1 (werknummer 326252) neer, dit keer een toestel van 3./KG 2, gevlogen door Lt. J. Ott.
Op 8 juni 1944 stortte rond 11.20 uur een Lockheed P-38-F5B Lightning (registratienummer 42-67366) brandend neer in een aardappelveld bij het Oude Kerkhof. Capt. C.G. Cassaday van 7PRG / 27 Photorecce Squadron vond hierbij de dood. Hij was op een lagevluchtmissie (de F-5 versie was een fotoverkenningsversie van de Lightning), toen hij werd afgeschoten door het luchtafweergeschut op de Philipsgebouwen (complex Strijp-S). Cassaday werd begraven in Margraten (graf P-11-5).
Cees van der Leeuw meldde ons dat er die dag twee toestellen zijn neergestort. De 'wingman' van Cassaday, Capt. Robert R. Nelson, die in een andere P-38 F5 (registratienummer 42-12981) vloog, verloor eveneens het leven toen hij crashte op de Hoogstraat in Eindhoven, ongeveer daar waar nu de Harense Smid is. Ook hij ligt op Margraten, graf O-3-2.
Mochten er nog mensen zijn in Veldhoven die meer weten van deze of andere crashes en die kennis met ons willen delen, dan zijn zij hierbij van harte uitgenodigd.
