skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Lisette Kuijper
Lisette Kuijper Bhic

Oorlogsdagboek van Jan de Quay 2.1 (24 jan. - 11 feb. 1945)

Vanaf 8 september 1944 hield politicus Jan de Quay een dagboek bij. De eerste twee delen daarvan bestrijken de laatste maanden van oorlog en bezetting in Nederland. Ze lopen tot respectievelijk eind januari en halverwege mei 1945, kort na de bevrijding.

Inleiding

Op dinsdag 23 januari 1945 was Jan de Quay aan de laatste bladzijde gekomen van het schrift waarin hij bijna een half jaar eerder een dagboek was begonnen. Wat hij de eerstvolgende dagen noteerde in een nieuw, vers schrift was ogenschijnlijk geheel in lijn met wat hem de weken en maanden daarvoor had beziggehouden: zijn werk voor het College voor Economische Aangelegenheden in het bevrijde Zuiden, zorgen om de nood in bezet gebied, argwaan om de intenties van de communisten, het dilemma met betrekking tot de Nederlandse Volksbeweging: van start gaan of toch nog maar afwachten, zijn verhouding met het episcopaat en ook de voorgenomen reis van koningin Wilhelmina door het bevrijde Zuiden. En altijd was er weer het zelfverwijt dat hij in gebed en kerkelijke plichten schromelijk te kort schoot.

Minister Burger in Londen, 1944 (foto: Anefo, coll. Nationaal Archief)
Minister Burger in Londen, 1944 (foto: Anefo, coll. Nationaal Archief)

Maar toch was er iets wezenlijks veranderd. Uitgerekend op 23 januari had in Londen het zieltogende tweede kabinet Gerbrandy, al langer verscheurd door onderlinge tegenstellingen en verwikkeld in conflicten met de koningin, tenslotte de geest gegeven en was demissionair geworden. De crisis werd nog verergerd door het gedwongen ontslag van minister Burger van Binnenlandse Zaken. In een radiorede had deze gepleit voor onderscheid tussen degenen die evident fout waren geweest en zij die fouten hadden gemaakt. Bij de illegale pers, bij het Militair Gezag en ook bij Gerbrandy en Wilhelmina was dat in het verkeerde keelgat geschoten. Burger vloog de laan uit, waarna de andere sociaal-democraten in het kabinet zich solidair verklaarden en eveneens opstapten.

Bezoek van de delegatie uit het bevrijde Zuiden van Nederland aan Koningin Wilhelmina, 4 februari 1945 in Stubbings House te Londen (bron: Beeldbank WO2 – NIOD)
Bezoek van de delegatie uit het bevrijde Zuiden van Nederland aan Koningin Wilhelmina, 4 februari 1945 in Stubbings House te Londen (bron: Beeldbank WO2 – NIOD)

Als gevolg van dit alles werd de positie van De Quay, sinds twee maanden een vertrouweling van de koningin, aanzienlijk versterkt. Zijn overtocht naar Londen, waartoe al op 22 januari was besloten en die hij uiteindelijk een week later maakte, kreeg nu een ander karakter. Terwijl zijn reis vooral bedoeld was geweest om aandacht te vragen voor de belemmeringen en beperkingen die het College ondervond bij de aanpak van de economische problemen en tekorten in bevrijd gebied, kon De Quay in Londen nu tevens invloed uitoefenen op de formatie van een nieuw kabinet. Het was voor hem een uitgelezen kans om de vernieuwingsgedachte een duw in de rug te geven en deze zelfs in de regeringsmacht te verankeren.

Nederlandse club "Oranjehaven" te Londen, sept. 1944. Links minister Van Kleffens (foto: Anefo; coll. Nationaal Archief)
Nederlandse club "Oranjehaven" te Londen, sept. 1944. Links minister Van Kleffens (foto: Anefo; coll. Nationaal Archief)

De belangrijkste vraag was allereerst wie formateur zou moeten worden. De koningin, evenzeer in de ban van ‘vernieuwing’, aarzelde om die reden om Gerbrandy, exponent immers van ‘de oude politiek’, de opdracht te geven. Ze werd daarin gesterkt door de vernieuwingsgezinde delegatie uit het Zuiden die op de laatste dag van januari in Londen was gearriveerd om de koningin te informeren over de stemming in bevrijd gebied. Ook voor hen gold Gerbrandy niet bepaald als favoriet. Mogelijk was De Quay bij Wilhelmina korte tijd als formateur in beeld. Maar zoals minister Van Kleffens van Buitenlandse Zaken haar liet weten was Gerbrandy ten enenmale onmisbaar voor het internationale aanzien van Nederland en vooral voor de relatie met de geallieerden. Alsof een kabinetscrisis, nota bene in een tijd waarin het Zuiden van het land nog maar net bevrijd was en het Noorden steeds dieper wegzakte in de ellende van terreur, honger en kou, op zichzelf al niet beschamend genoeg was. Ook de Quay was al snel tot de conclusie gekomen dat om die reden niet alle bewindslieden vervangen konden worden. Nog even deed hij een poging om dan maar Van Kleffens te bewegen het formateurschap te aanvaarden, maar toen deze weigerde, koos hij eieren voor zijn geld en zette zijn kaarten alsnog op Gerbrandy. Die kreeg inderdaad de formatieopdracht, al werden daar door de koningin uitdrukkelijke voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste was dat hij, ook al ging het ogenschijnlijk om een reconstructie, ‘een in wezen nieuw kabinet’ zou vormen. Daartoe moest hij in zijn ploeg ‘frisse figuren uit het Zuiden van Nederland’ opnemen. De Quay kon tevreden zijn. Op 8 februari, de dag nadat Gerbrandy als formateur aan het werk was gegaan, vloog hij terug naar Brussel en ging vandaar weer naar huis.

Een dag eerder had hij in Londen nog een gesprek gehad met een ‘Hr. de Jong van Radio Oranje’. ‘Onbelangrijk’ tekende hij daarbij aan. Een nogal pikante observatie, zeker in het licht van latere verhoudingen, toen Lou de Jong als geschiedschrijver van Nederland in de Tweede Wereldoorlog een kritisch en negatief oordeel velde over de Nederlandse Unie en de rol daarin van het Driemanschap. Een oordeel dat De Quay nog geruime tijd zou achtervolgen.

Dagboek

24 Januari ’45. Woensdag

Terug naar Tilburg. Chauffeur reed op vrachtwagen; radiator lek; 2 uur wachten in Leuven: v. Blankenstein onhandig (Jood); eindelijk papier v. Town Major; toen naar Aarschot; overgestapt in militaire truck; in een nieuwe tot Tilburg. - Er was een koerier geweest voor me met een bericht van Prins Bernhard. - ’s Avonds naar Breda. Kreeg bericht van de Koningin over haar reis, welke inmiddels is uitgesteld.

Bij van Slobbe geweest, die niet thuis was; hij had me ’s middags tevergeefs bezocht. - Even bij Henri Houben - Russische offensief besproken, dat geweldig snel verloopt. Zou er een einde in het zicht zijn. - Hoe zal het in Nederland gaan; zal er revolutie komen? - Het ziet er naar uit, want de toestand is slecht, en in het Noorden heel slecht. - Van Amstel gaf me een telegram (door de linies) van Schermerhorn: alleen sociaal paedagog. program starten. - geen politiek bedrijven - vertegenwoordiger namens 9 mannen komt spoedig. - veel verandert in N. Nederland. - Bij Rutger geweest; hij zag er goed uit. Bij Kaag nog laat aangeklopt; hij was er blij mee naar Londen te kunnen gaan. -

25 Januari. Donderdag

Mgr. Hendrikx bezocht en hem over alles ingelicht. Mgr. Mutsaerts zal me gaarne nog eens alleen spreken, zonder Sassen. – Terug naar Beers. Huis vol menschen. Maria bedroefd over mijn bezoek aan London; zoo lang weg! – Ze kan er moeilijk tegen op. – Roos vaak bitter o.a. omdat ze vindt, dat men alles maar opruimt, de Koningin overdrijft; gezagscrisis; bang dat Eduard er uit wordt gezet. Het is een nieuwe zorg. Mijn God ik wil dit alles voor U offeren. Men beschuldigt mij, omdat ik rechtstreeks met de Koningin in verbinding sta, terwijl dit over de Commissarissen zou moeten loopen. Allerlei misverstand. De Moeders zijn lastig. Zoo gaat alles zwaar. Arme vrouw van mij … het wordt haar te machtig. - Gehoord dat het kabinet demissionair zou zijn. - Brengt dat complicaties. - Zal ik Minister moeten worden. Ik hoop van niet. - Kinderen goed. - Zal Ruud weer naar Canisius gaan. Heel moeilijke beslissing. O.L.H. geef ons raad.

Vrijdag 26 Januari

Terug naar Tilburg. Auto bevroren. Juf, Nol v.d. Lande en Albert terug. Zelf met mil. transport verder gegaan. Eén uur bij Mevr. v. Dooren; gegeten, naar College. Daar vergadering. Veel critiek, wéér, o.a. op Brussel en Londen. - Bericht dat Minister de Booy zou komen om 5.30. Hij kwam om 6 uur. Deelde mede, dat v.d. Broek weer minister was van Nijverheid en Handel. Zoodoende kwam hij alleen spreken over scheepvaart zaken. Mr. Koning zou Maandag komen over Prijsnota. - Zou het Kabinet niet meer demissionair zijn. - We zullen nu waarschijnlijk een dag later naar Londen gaan. Maandag vliegen. Morgen 10 uur komt de Booy terug. ’s Avonds radio, dat Minister Burger is afgetreden wegens conflict met Gerbrandy omdat zijn speech t.a.v. zuivering te gematigd zou zijn. –

27 Januari 45.

Van 10-1 bezoek van Minister de Booy aan het College. Zeer nuttig onderhoud. Hij sprak alleen als Minister van Scheepvaart o.a. over de verbinding met Bergen op Zoom met behulp van kleine vaartuigen. Tevens B.II. plan. Gesprek met Overste Quarles v. Ufford, plaatsvervanger van Maj. de Lange. - Hij wilde Edixhoven ontslaan. Er zijn wel veel bezwaren. Ik zal er op terug komen te Brussel. - Moeilijk om te onderscheiden waarom Q. hem uit het Rijkskolenbureau wilde ontslaan. Angst voor de volksopinie? - Edixhoven wordt nl. niet van een onNederlandsche houding beticht; hij zou niet sociaal zijn geweest. - Als dat waar is, is het ook geen gezag. –

’s Avonds naar Anneville, alwaar bezoek bij Prins Bernhard. Ik hoorde dat Einthoven is ondergedoken en het goed maakt. Hij wil overkomen, maar ook weer terug. Dit brengt te veel risico mee. - Tevens is een man der Vertrouwenslieden door gekomen. - Kapt. Smulders is thans zijn schuilnaam. - Hij zou van de R.V.V. zijn. - Dus Communist? - De prins is met mij van meening dat het Russ. Communisme heel anders is geworden, reactionnair. - De offerzin en eensgezindheid in het Noorden zou zeer sterk zijn gegroeid. - Laten we het hopen - Het lijden moet er zeer groot zijn. - Straf voor de zonde! Op Anneville geslapen.

28 Januari Zondag

Per auto ’s morgens terug naar Tilburg. Bezoek bij Thomassen om zijn gegevens op te vragen voor event. reis naar Londen met het gezelschap Wyffels, Beel, de Casembroot. - Er moet nl. nog een Sociaal-democraat bij als het kan, vooral nu de S.D.A.P. Ministers met Burger “solidair” zijn uitgetreden. Thomassen vertelde nog, dat H.M. een passage “à la suite” in de benoeming van Prins B. tot opperbevelhebber zou hebben doorgestreept. Dus een niet constitutioneele regeeringsvorm. - Uit de S.D.A.P. kring komt altijd deze critiek; men wil onrust zaaien en de keuze van een nieuwe richting verdacht maken. - Overal die critiek. - Evenzoo volgens Wyffels in Limburg. - De Communisten zouden zich rustig gedragen, maar zich voorbereiden op een putch. - Er zou (yolgens Beel) al een Comm. Regeering in het Noorden zijn met toestemming van Stalin! Is dat zoo. Wie kan het bedrog en de leugen onderscheiden? - ’s Middags afreis naar Brussel met Boerma, Kaag en v. Blankenstein. - Autopech!! Zeven uur Brussel Palace Hotel. - Gegeten en Wouter Visser gezien (in uniform) die zijn vrouw verloor overreden door een tank. – Vreeselijk zoo’n eenzaamheid, … alles gekregen; geld, positie enz… alles kwijt en alléén. - Bespreking met Posth. Meyes, veel officieren in Mess van M.G. - Eenige biertjes in eenige kroegjes en naar bed.

29 Januari. Maandag.

Om 11 uur op het vliegveld. Weer donker en sneeuw; uur gewacht 12.30 vertrokken. We kwamen op ±3000 M boven de wolken; prachtig gezicht, deze melkwitte wolken onder je; de zon boven je. Je voelt je dan wel wat los van de wereld, en je bent je bewust hoe weinig je los bent van de aarde in je leven en denken. Jezus trek me meer tot U, en meer af van de wereld. - Toen doken we door de wolken omlaag, trachten te landen in Hendon, maar dit zat dicht; vlogen door naar Bovingdon. Daar herkende ik de officier, die me onderzocht bij mijn aankomst in Northhol bij mijn “special order for Queen Wilh.” hetgeen hem zóó imponeerde, dat we koffie kregen en vlot doorkwamen. - In London ±6 uur. Eerste man die we ontmoeten was Gerbrandy, die ons uitnoodigde te komen eten op Woensdag. - Toen bleken we ook nog te logeeren in zijn Hotel! - Tevens logeert hier Speyart v. Woerden! op studiereis naar Amerika. –

30 Januari Dinsdag

Naar Econ. Zaken ter verkenning met ons vieren. Even gedachten gewisseld met Minister v.d. Broek, die hersteld is (?) verder Lamping, Koning, Eygenraam. - We willen eerst de principieele kant behandelen van verhouding M.G. - Regeering - College. Het blijkt dat Sectie VI ons dwars zit. - Zal een gevecht worden. - Geluncht met Bertha, Chris en Gerrit. Ze zagen er allen best uit. Ik vond B. zeer hulpvaardig voor aankoop v. allerlei. – Ga er Zondag heen. - Toen gesprek met Kruls en Boerma. Over verhouding in de driehoek. - De strijd zal niet meevallen. - Strijd tusschen staf en ons wordt moeilijk vanwege Secties - en de Boer en Julius -. Telefoon van van ’t Sant dat de Koningin mij morgen verwacht. Zwanenberg gesproken. - Toen bij v. Rooyen (Buitenl. Zaken). Ik hel meer over naar reconstructie Gerbrandij. - Enkele menschen uit bevrijd gebied moeten zich dan opofferen, want het geeft niets. - Maar wat kan nieuwe groep bereiken onder deze omstandigheden!?! - Hij wees op slechte verhouding Rusland - Anglo Saksen. Weinig hoop in veranderd Rusland. - Het is dictatoriaal. - Daar is staking ondenkbaar (België). Vooral groot wantrouwen in Anglo Saks. bij Stalin. - Buitenl. vertegenwoordigers van Rusland durven de Engelsch.. of Amerikanen in Moskou niet voorspreken - dan liggen zij er uit.

 - Terug naar Hotel waar Paters Dito en Bleys. - Laatste moest bij Gerbrandy zijn. - Diner met Boerma, Kaag en beide paters. Dito maakte op mij een afgrijselijke indruk; ik zag er meer de stokende en verwaande onverantwoordelijke agitator in. Bleys staat 100x hooger. Dito is niet onbaatzuchtig. Ik mag hem niet. Hij is een echt gevaar voor Kerk en Staat. Ik zal Bissch. waarschuwen! Wel bleek uit de verhalen hoe ellendig de toestand is. Overal ruzie, overal intriges, nergens een geheim, onderlinge spionage. - Nu de Ministerraad is verstomd, in een groep alles bekend. - We spraken nog ná met Koning (van Econ. Zaken). Het beeld werd niet duidelijker.

31 Januari Woensdag

Zes uur op. Zeven uur vertrokken met auto naar Mortimer. Zeer hartelijk ontvangen door H.M. - Lang (2 uur) gesproken over polit. situatie. Van alle kanten belicht. Oordeel zeer duidelijk. Beslissing ongeloofelijk moeilijk. - Tegenstelling binnenl. belang en verhouding met geallieerden. Eerste eischt voor herstel van vertrouwen geheel nieuw team; tweede eischt wellicht handhaving van Gerbrandy. - Ik zie als formateur: Kleffens, Gerbrandy, Steenberghe of iemand uit bevrijd gebied. - Wie is deze laatste? Ik ben er zelf niet toe in staat. Toch geloof en vrees ik, dat H.M. aan mij denkt. Ik hoop dat O.L.H. deze kelk laat voorbijgaan. - Ik wacht af. Ik weet niet zeker wat het beste is. Morgen komen de 20 menschen om inlichtingen te geven. Daar zal veel van afhangen. - Gerbrandy veranderde lunch in voorstel diner. - Bespreking met Kruls, hem gewezen op noodzaak van door ons voorgestelde constructie. - Zal mede afhankelijk zijn van de aard en de personen van nieuw Kabinet. Wat door Londen gestapt; de stad is stil en het zakenleven zeer beperkt. Thee met Han Kaag, borrel met v. Blankenstein, Spekenbrink, Eygenraam, Koning en ons drieen. Daarna maaltijd en avond met ons drieën bij Gerbrandy. Eerst over koetjes en kalfjes. Daarna over bezettingstijd, waarbij onzerzijds uiteengezet hoe moeilijk het was alles van buiten te beoordeelen. Daarna mededeeling van G. over zijn strijd bij Churchill en Eisenhower, die alleen de oorlog zien en kei-hard zijn. Daarna onze visie op structuur Mil. Gezag waarvoor hij ooren scheen te hebben. - Het was een nuttige avond. Ik kon het onbetrouwbare niet vaststellen, al zijn er voldoende aanwijzingen, dat hij het in object. zin wel is.

1 Februari. Donderdag

Bezoek aan kerk in Farmerstr. – Oase in alle ellende. Ik heb mijn hart uitgestort en hulp gevraagd, ook voor mijn gezin. Die zitten nu in Beers. Wat lijkt dat vér. En toch ligt daar mijn leven. Jezus help hen. In Stratton House las ik een heel vuil artikel tegen mij in ”Nickerbocker” een Nederl.-Amer. tijdschrift. Gek, dat het mij weinig deerde. - Het was anders echt gemeen. - Diederik van Buuren kwam binnenloopen. Weinig veranderd, en ofschoon ik veel slechts over hem hoorde, deed het me toch goed hem te zien! Met Paul Driebeek geluncht. - Hij vertelde mij over zijn plan om H.M. naar Roosevelt te laten gaan. De Prins is ingeschakeld. Mijn hulp werd verzocht, gezien de vreeselijke toestand in Noord Nederland. Er sterven dagelijks vele menschen. God, help hen toch! Hel volk sterft uit. Hoe zou het met Luce zijn in Bilthoven. - ’s Middags prijzennota behandeld en tot overeenstemming gekomen. - Bezoek bij Beelaerts v. Blokland gebracht. Hij moest mij dringend spreken, maar hij zei me niets. Tenslotte ging het er (geloof ik) om, mij aan van Kleffens te laten zeggen, dat hij eventueel het premierschap moet aanvaarden. - Daarna gezellig gegeten met Kaag en daarna naar huis en vroeg naar bed. - Om 11.30 opgebeld om ’s morgens bij Driebeek te komen voor gesprek per telefoon met de Prins over reis van H.M. naar Roosevelt.

2 Februari Vrijdag

De telefoon met Z.K.H. was geheel onverstaanbaar. Daarna bespreking met ons drieen en Posthumus Meyes. Principieele overeenstemming. Lunch met W. en B. Brenninkmeyer en Han Kaag. - Politiek. Zij zien het zuiver zakelijk en materiele hulp primair. #Max-cultus is groot. Toch doen zij geen practische oplossing aan de hand. - De geheele sfeer stond me toch niet erg aan. - Vernam dat de 15 zijn aangekomen en thans bij H.M. - Ben erg benieuwd. - Voortzetting bespreking Posth. Meyes. Nu met v. Drimmelen en Blankenstein. Iets meer in concreto. - Het gaat wel in de goede richting. - Alleen Bl. is er telkens naast en raakt er tusschen. - Wederom naar Driebeek, nu met Fock en van Rooyen. - Plan H.M. - Roosev. besproken. - Telefoon met Prins. Zeer onduidelijk. Toestemming zelfstandig te handelen. - Wyffels voor onderhoud híer gebeld en van ’t Sant om onderhoud met H.M. gevraagd. - Wachten af wat komt. - Alleen rustig in Hotel gegeten. - Maria Lichtmis haast vergeten. Vergeef mij Lieve Vrouw. Ik hoop morgen op Eerste Zaterdag het goed te maken. -

3 Februari Zaterdag.

Eerste zaterdag gehouden. In Hotel ontmoeting met Wyffels, Beel en de Casembrot. Hen op het hart gedrukt het belang der buitenlandsche betrekkingen te erkennen en zoo noodig Gerbrandy (ondanks de vele bezwaren) te aanvaarden. Het was wel noodig. Op den Berg ontmoet die me de reclame campagne voor de spaarregeling liet zien. - heel goed! Lunch met Han en Diederik. Blij hem weer te zien. Het mag een gekke kerel zijn, maar ik houd van hem. Scherp tegen van ’t Sant. Hij haalde veel uit verleden op, en was geroerd. - Met trein naar Maidenhaid; af gehaald door van ’t Sant en met H.M. gesproken op Stubbinghouse. - Ze was erg vermoeid. Het geval van bezoek Roosevelt keurde ze af, ze kon niet vliegen boven 2.000 M., ze begreep niet, dat de Prins dit steunde, ze verwees mij naar v. Kleffens, ze gaf mij veel vertrouwelijke mededeelingen, waarover ik moest zwijgen. Ik zal dit doen en schrijf ze dus niet neer. - Ze had veel zorgen over het Kabinet. Men verwacht veel van haar. Ze had gehoopt, dat ik met een oplossing kwam, en ik stelde haar teleur. - Ze was vermoeid. Ik zeide haar dat mijn advies was, ondanks alles, Gerbrandy. - De auto bracht me naar Ascot waar ik Gerrit en Bertha en 4 van haar kinderen trof. Erg aardig haar terug te zien. -

4 Februari Zondag

8 uur naar de H. Mis. Toen naar v. Kleffens in Victoria Water, alwaar besproken de event. reis naar Roosevelt. Hij stond niet geheel afwijzend en zou het opnemen met H.M. Hem gezegd, dat hij m.i. de aangewezen formateur was. - Hij zou het zeker niet doen. - Zelfs als Gerbrandy werd uitgeschakeld zou hij niet meedoen. Dat beteekent dus, dat wil men het buitenlandsch contact niet verbreken, het noodzakelijk is G. te behouden. - ’s Middags heerlijke wandeling in zachte temperatuur met Gerrit. - Hij kan met zijn vrouw slecht overweg. - Stakkerd. Toch goede kerel. – Nog veel gepraat over familie en alles.

5 Februari. Maandag

Vroeg bij Driebeek en Fock. – Het bleek volgens ingekomen telegram van den Prins, dat ik niet met H.M. over reis Roosevelt had moeten spreken. Toch misschien beter, dat het zoo geloopen is. - 10 uur bij Spekenbrink. 1 Uur lunch aangeboden door Minister v.d. Broek met verscheidene ambtenaren. Ik zat tusschen Minister en Heer Lamping. - Veel besproken zoowel zakelijk als algemeen. - ’s Middags bespreking met Minister. Ofschoon hij op aftreden staat, kwam toch principieele overeenstemming tot stand. – ’s Avonds diner aangeboden door Kol. Posth. Meyes in Ritz. - O.a. met Huysmans (die met groep van 15 bij H.M. waren geweest. - Ik vernam van Huysmans dat zij (15) o.a. dachten aan mij als formateur met Gerbrandy en v. Kleffens er bij. - Dat deed mij erg schrikken en ik bid dat O.L.H. deze kelk aan mij laat voorbijgaan. -

Dinsdag 6. Februari

Bezoek van Fruin in Hotel. - Met Kaag en Boerma een kwartier bij Gerbrandy inzake de vraag of men in N. Nederland de trein moet bemannen met Ned. personeel voor de voorziening der groote steden. Zij(?) hadden contact met Kerken en waren vóór. Wij adviseerden, dit aan eigen inzicht in Nederland over te laten. - 10 uur bij Beelaerts v. Bl. en hem geraden toch maar G. te nemen, in alle geval niet mij. Hij betreurde ook, dat van K. het niet zou doen. - Uitvoerig gesprek met A.R.R. Zij beschouwde onze komst als uitkomst. Waren principieel wel eens. - Na lunch met Han bespreking op Finantien. Overeenstemming (in beginsel) met van Asch van Wijck. Alles zit vast op toestemming van (nieuwen) Minister. - Toch veel waard dat we het in beginsel met ambtenaren eens zijn. –

De Booy bezocht over visscherij zaken. - Gegeten met vader van Blankenstein, Hren en Mevren v. Blankenstein en Spekenbrink en ons drieen. De eerste veel interessante petites histoires van buitenl. politiek. Wat weet de Nederlander daar weinig vanaf. -

Woensdag 7 Februari.

Bezoek van Hr. de Jong van Radio Oranje - onbelangrijk - Bespreking met Hr. Koning. De grootste moeilijkheden van goede regeling liggen op het departement. Het is een ontwikkelingszaak. - Om 12 uur bij H.M. - Ze was nu rustiger als vorige keer en zeer beminnelijk, ik mag zeggen vriendelijk en verstandig. - Ze zal Gerbr. wel nemen. Ik zat te voren echt in angst, dat ze mij zou vragen maar mijn smeekbede ’s morgens en mijn kaars voor O.L. Vrouw werden verhoord en ze vroeg mij niets in verband met Kabinet formatie. Ze nam me wel in vertrouwen. We spraken over de reis en ze zal me laten weten hoe ze komt. Waarschijnlijk nà 17 Februari. - Geluncht met Han en Diederik. Veel waarschuwingen tegen Gerbr. - Toch echt gezellig en origineel. - ’s Middags bespreking met v. Kleffens en Koning. - Gegeten bij Gerbrandy. Het bleek me dat G. formateur was geworden. Hij vroeg Kaag om Minister van Finantien te worden; hij weigerde omdat hij zichzelf ongeschikt achtte. Mij vroeg hij niet; later bleek in het gesprek, dat hij het onmogelijk achtte mij te krijgen, … én dat hij en H.M. het beter achtten mij thans niet te verbruiken. Kaag dikte dit nog eens aan. - Ik was erg blij, dat ik er ditmaal zoo afkwam. We bespraken nog veel gevallen en veel personen. - ’t Zal moeilijk blijven.

Donderd. 8 Februari.

 - Terug uit Londen naar Brussel met een aardige 2 motorige 2.-dekker, juist voor 5 personen inclusief piloot en radioman. – Laag over vanwege de mist. Mooi gezicht op Ostende, en Gent. In 2 uur te Brussel. - Met Paul Driebeek naar Tilburg. Daar bleek Mariengaarde door V I getroffen. 29 dooden, waaronder Mgr. Sweens, misdienaar, enkele zusters, dochtertje Frohen. -Treurig. - Wat een verschrikking. - Ik trof Rutger. Hij zag er goed uit. Had blijkbaar toch wat heimwee. Sliep bij Weitjens, alwaar steeds erg gastvrij. -

9 Februari Vrijdag

College vergadering. Gispen was m.i. bij gedraaid. - Verschillende personen bezocht. Thans gaat ook kolenpositie iets vooruit. - Rie Kaag kwam informeeren naar Han. Bij haar gegeten. Gepraat over van alles. -

10 Febr. Zaterdag.

 - Met Rutger, gedienstige van Mevr. v. Dooren en Mej. v. Kekem naar Beers. - Daar alles vol. Bureau van Britsche leger. Voor een week - toen ik in Londen zat - had men hen er allen uit willen zetten voor de oorlogsvoering. Maria was flink opgetreden en zoo was het nog voorkomen. Er was veel vreugde over het stel kleeren, dat ik meebracht. Kinderen waren allen goed.

11 Februari Zondag

Groote drukte in huis. Alles in een kamer. Allerlei bezoekers. - Ik kan alleen maar zeggen: wat zal ik blij zijn als we het gezin weer normaal bijeen hebben!!

Maak je keuze

Verder naar hoofdstuk 2.2

Terug naar hoofdstuk 1.15

Terug naar kalender 1945

Lees je liever de volledige tekst (zonder illustraties) klik dan hier

 

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.
Doe mee en vertel jouw verhaal!