Udens tekentalent in Oeganda

Zijn bekende tekeningen zoals Toon Pijpers dat omschrijft:

1) Dit is een papayaboom, te herkennen aan de vorm van de bladeren. Kinderen proberen met een stok een vrucht te laten vallen. Een van hen staat op een verhoging en wordt door twee anderen in zijn positie gehouden. Van vier kinderen zijn de ogen gericht op de neerkomende vrucht.

2) Het melken van de geit. De ene hand aan de uier, de andere omklemt de stenen pot terwijl een ander jongentje de moedergeit afleidt. Links zie je nog een gedeelte van een hut.

3) Verder licht Toon toe: "ik weet het niet zeker, maar het lijkt er op dat de kinderen vliegende mieren uit een termietenheuvel halen, die gefrituurd of gebakken heel lekker zijn. Daardoor kreeg ik in Oeganda veel minder respect voor Johannes den Doper.

Die at in de woestijn honing en sprinkhanen. Ik kan uit ervaring spreken als ik zeg: die zijn veel lekkerder dan de aardappel-chips in Europa!"

Joseph tekende ook hoogtepunten uit het Rijke Roomse leven, zoals Kerstmis en de Sacramentsprocessie van Kampala. Vierendertig processiegangers, van jong tot oud, meest blootsvoets zijn met Oost-Indische inkt op een vel tekenpapier van 285 bij 75 centimeter gezet.

Vijftien maal groter dan hier weergegeven, is het mogelijk een van zijn grootste pentekeningen. Iedere persoon is natuurgetrouw getekend. Rechtsonder is de tekening gesigneerd met ‘Br. Joseph 1940’. Deze tekening hangt bij de kapelingang van het Missiehuis Mill Hill, Vrijland in Oosterbeek.

Toon schrijft: ‘Broeder Joseph heb ik in 1970-1974 leren kennen in Uganda. Hij had toendertijd een opleiding voor glas-in-lood-werkers in Kampala. Ik gaf hem een rookworst en een kruik oude klare, die wij hadden meekregen bij het begin van ons werk als missiedokter. Na het eerste slokje van de pas ontkurkte kruik waren zijn gevleugelde woorden: ‘ja, ja, het leven van een missionaris is zwaar!’

Mijn collega, opvolger Guus Verzelenber vroeg: “Joseph, volgens het canoniek recht zou jij wel eens tot bisschop gewijd kunnen worden. Hoe zou de bedachte wapenspreuk luiden?” Jozef antwoordde: "Lang, veul en lekker!" en nipte aan zijn borrel!

Br. Joseph van buurtschap Hoenderbosch begon bij vader in de timmerwinkel als krullenjongen, dat was nog op de locatie bij zijn moeder op de Maasstraat. En later werkte hij als missionaris van de Missiecongregatie Mill Hill. Omdat de bouw te veel van zijn lichaam vergde, ging hij op zoek naar een lichtere werkbesteding.

Daarmee kreeg Joseph de kans om zijn hobby van tekenen als glazenier op te zetten. Het werd zijn levenstaak, met scholing voor Oegandese leerlingen. Dát vertel ik graag in een volgende verhaal. Met dank aan Toon Pijpers voor de nuttige aanvullingen.