Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er boven Nederland zo’n 6.000 militaire vliegtuigen neergestort. Ruim 1.000 daarvan zijn er in Noord-Brabant terecht gekomen. Dan gaat het zowel om geallieerde (Britse, Amerikaanse en Canadese vliegtuigen met bemanningen die uit nog veel meer nationaliteiten bestonden) als Duitse vliegtuigen.
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd).
Wij gaan proberen de verhalen achter al deze crashes te achterhalen met behulp van iedereen die ofwel zélf nog herinneringen heeft of de verhalen gehoord heeft van eerdere generaties. Soms is er al veel bekend, soms wat minder.
Op 26 mei 1943 werd Vught vlak voor twee uur ’s nachts opgeschrikt door een enorme klap. Bij de IJzeren Man explodeerde een Avro Lancaster III ED660 van het 101 Squadron. Jeroen van den Eijnde schrijft daarover uitgebreid in het boek Vught in de Tweede Wereldoorlog (Vught, 1994) op p. 122-124. Het vliegtuig was samen met 758 andere bommenwerpers op weg naar Düsseldorf. Het aantal verliezen bedroeg die nacht 27 toestellen, waarvan één in Vught werd neergeschoten, vermoedelijk door Flak. Het toestel had dus nog zijn volle bommenlading toen het neerkwam.
De bemanning bestond uit Sgt. Vernon John Sheldrake Tindale, piloot (20); Sgt. Alexander Thomas Mitchel Wright (31), navigator; Sgt. Brian Cyrus Ainsworth (22), radiotelegrafist en boordschutter; Sgt. Ernest Shackleton (21), boordwerktuigkundige; Sgt. Cyril Walter Bates (20), boordschutter); Sgt. Arthur Sylvanus Thomson (20), boordschutter (RCAF) en Sgt. Derrick Lewis Berresford (21), bommenrichter. Ze kwamen allemaal om.
De lijken van zes van hen werden onmiddellijk door de Duitsers geborgen. Op 28 mei werden ze begraven op het kerkhof van de O.L. Vrouweparochie. Pas twee maanden later, op 27 juli, werd het stoffelijk overschot van piloot Tindale gevonden in een korenveld. Op 30 augustus 1943 werden ze alle zeven herbegraven op het oorlogskerkhof in Uden. Berresford en Tindale liggen daar in de graven 5 C 1-2; de anderen in de graven 5 D 9-13.
In het concentratiekamp Vught ontstond even paniek onder de slapende gevangenen die dachten dat de barak waarin ze lagen in brand stond, zoals een van hen achteraf beschreef: “de barak werd door een helsche vlam daghelder verlicht en ruiten sprongen bij tientallen tegelijk. Slaapdronken doken een paar honderd man tegelijk uit hun bedden, velen, die 2 of 3 hoog sliepen, lieten zich pardoes op den grond vallen; jammerkreten van hen die zich bezeerd hadden, klonken overal…”.
Mochten er nog mensen zijn in Vught die meer weten van deze of andere crashes en die kennis met ons willen delen, dan zijn zij hierbij van harte uitgenodigd.
Peter van Kaathoven
zei op 20 november 2012 om 16:41
Deze Lancaster III, met serial ED660/SR-U bar was vertrokken van de vliegbasis Holme-on-Spalding Moor. De verwijzing bar heeft te maken met het feit dat het radio callsign SR-U verschillende keren is uitgegeven. Een squadron verloor tijdens de oorlog vaak verschillende vliegtuigen, maar had maar een beperkt aantal callsign’s. Wanneer er nieuwe toestellen aan een squadron werden toegevoegd kon het dus voorkomen dat een “oud” callsign opnieuw werd uitgegeven.
<img src="http://www.bhic.nl/data/upload/crashkaart/bommenwerpers,%20avro%20lancaster%20pk.jpg" alt="Lancaster SR-U" width="400" height="92" border="0" />
Ik heb ooit gehoord, dat het bouwen van een kleine brandweerkazerne op het kazerneterrein van het concentratiekamp Vught heeft te maken met deze crash….
Peter van Kaathoven
zei op 20 november 2012 om 17:06
Op 18 september 1944 lande er een Amerikaanse Waco CG-4A Hadrian zweefvliegtuig op het landgoed Bergenshuizen. Dit was de tweede dag van de Operatie Market-Garden.
Dit vliegtuig werd gevlogen door Piloot F/O Chester Ritter. Het had 13 militairen en een kleine mortier aan boord. Alle militairen overleefde de noodlanding en hielden zich schuil op het landgoed. Verzetsman Marinus Verhagen, uit Esch vond hen en bracht alle militairen naar de Kampina.
Van het toestel 42-56174 werden de wielen en het geraamte een lange tijd bewaard. De wielen hebben deel uitgemaakt van de platte wagen van boer Joseph Hooijman die op het landgoed woonde. De platte kar kreeg een tweede leven als hooikar bij boer Albert Peijnenburg in Esch.
Het geraamte van de zwever is door Esschenaar Jos van Esch geheel betimmerd met planken als hok voor jonge kalveren. Sinds enkele jaren zijn deze stukken onderdeel van de collectie van het museum Bevrijdende Vleugels in Best.
Naast de wielen en het geraamte zijn er in Best ook nog ander originele onderdelen te vinden. Een stuur, een stuk linnen doek met daarop een Amerikaanse ster en het serial van de kist. <a href="http://www.oisterwijk-marketgarden.com/airbornes_op_de_kampina.html" target="_blank">Zie deze website</a>.
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 21 november 2012 om 10:22
Hier is weer een echte kenner aan het woord. Hartelijk dank voor je waardevolle aanvullingen. Mooi ook hoe je beschrijft hoe deze vliegtuigonderdelen in tijden van schaarste een praktische bestemming kregen... Als ik eens in het museum in Best ben, zal ik er op letten!
Peter van Kaathoven
zei op 21 november 2012 om 21:17
Ik ben met nog meer gegevens bezig betreffende de Lancaster III ED660/SR-U bar. Meer binnenkort.
Ad van Zantvoort
zei op 27 augustus 2013 om 11:19
Hoi Peter,
Wellicht dat we al eens contact hadden, misschien ook nog niet. Ik ben al vele jaren bezig met het onderzoek naar de lotgevallen van de ED660 die bij Vught(mijn Geboorteplaats) neerkwam. Ik heb contact met de families van Shackleton,Tindall. Ben nu op zoek naar archiefstukken die door de Gem.Pol. destijds zijn opgemaakt.
Peter van Kaathoven
zei op 27 augustus 2013 om 14:27
Hallo Ad
Voor zover ik weet hebben we geen contact gehad.
Natuurlijk kunnen we met elkaar in contact treden.
Ik ben altijd bereid om iemand te helpen.
Hoe gaan we dit regelen?
Groet Peter
Hanneke van der Eerden, namens BHIC
bhiczei op 28 augustus 2013 om 21:04
Beste Peter en Ad,
het BHIC zal jullie de e-mailadressen geven, zodat je contact kunt zoeken.
Ad
zei op 31 augustus 2013 om 08:40
Prima zou geweldig zijn!!!
Gr
Ad
peter van Kaathoven
zei op 31 augustus 2013 om 19:02
Ad,
Wist jij dat deze kist eigenlijk aan een andere crew was toegekend?
Echter werd die crew nog niet current genoeg gevonden om deze missie te vliegen. Dus die crew had geluk, echter een paar weken later crashde zij alsnog met een andere kist van hetzelfde squadron.
Ad
zei op 2 september 2013 om 08:59
Hoi Peter,
Nope dat wist ik nog niet!! Helemaal nieuw voor mij. Ik heb de ORB's van de fatale nacht wel maar niet de gehele ORB betreffende de Tindall crew maar is onderweg. Ik heb ook de ORB's opgevraagd voor de ED660. Verder heb ik nog heea op een ouderwetse "floppy" disk staan betreffende deze crash en ben op zoek naar iemand die deze voor mij kan overzetten op CD. Heb even geen idee meer wat daar precies op staat.
Gr
Ad
Peter van Kaathoven
zei op 2 september 2013 om 21:57
Hallo Ad
Dat gaat goed komen, kan ook eventueel op een USB stick.
Ik heb contact met een neef van een van de personen van de "orginele" bemaning.
Die kist is ook in Nederland neergekome n. Ik weet zo snel niet het serial.
groet Peter
Ad
zei op 3 september 2013 om 11:49
Hallo Peter,
Weet jij exact waar de ED660 gecrasht is??? Wil graag wat grondonderzoek gaan doen.
a.zantvoortATonsneteindhoven.nl
Peter van Kaathoven
zei op 3 september 2013 om 12:00
Nee, niet precies.
Kan dat wel aan iemand vragen, as weekend.
Peter
Ad
zei op 3 september 2013 om 14:52
Ben wel waarschijnlijk in de nabije omgeving geweest doch niets aangetroffen. Mail mij anders maar Peter dat is gemakkelijker.
Ad
Peter van Kaathoven
zei op 8 september 2013 om 11:20
Hallo Ad
Ik heb je verschillende keren gemaild, maar krijg steeds een bouncing e-mail.
Op de een of andere manier werkt het niet. Kun jij eens proberen naar mij te mailen?
groet Peter
Ad
zei op 8 september 2013 om 11:40
Hoi Peter, Zou ik wel willen proberen maar heb jouw email adres niet.
Gr Ad
Mariët Bruggeman, namens BHIC
bhiczei op 10 september 2013 om 09:45
Beste Peter en Ad,
helaas heeft Ad zijn e-mailadres niet ingevuld, dus ik kan jullie nu niet met elkaar in contact brengen. Maar als Ad nog even zijn e-mailadres naar ons wil sturen (info@bhic.nl) dan kan ik dat altijd (met goedvinden van Peter) naar Peter doorsturen.
Met vriendelijke groeten,
Peter van Kaathoven
zei op 10 september 2013 om 09:50
Hallo Mariet
Contacten zijn reeds gelegd.
Dat voor de ondersteuning.
Groet Peter
Bob Matchett
zei op 14 mei 2016 om 07:28
Hello, I came across this story while searching for information on my great uncle Arthur S. Thomson from Canada who died while on this bombing run to Dusseldorf on May 26, 1943. I am from Canada and am only able to speak English so my apologies. I discovered that they were shot down by a German night fighter and were carrying a 4000 pound bomb and other smaller bombs.
Bob Matchett
zei op 17 mei 2016 om 06:34
Hi Peter (and any others)
I realize you wrote this story several years ago, however would you happen to have an update or any additional information on the crash of the Lancaster from Squadron 101 on May 26, 1943? As I understand, you were looking for anyone with more information on the downing of this Lancaster from 101 Squadron to come forward. My apologies for having to write this in English. Kindest regards, Bob Matchett, (Great Nephew of Sgt. Arthur S. Thomson) New Brunswick, Canada.
Peter van Kaathoven
zei op 17 mei 2016 om 11:16
Hello Bob
I have to search in my archive.
I'm will be in touch with you.
Greetings Peter
Bob Matchett
zei op 17 mei 2016 om 17:19
Thanks Peter.
To have found this story 73 years after the downing of this flight with my Great Uncle on board as a gunner has been unbelievable to say the least. I look forward to hearing about anything you might have in your archive. I do have a picture of Arthur in his flight uniform (which I can forward along) before he left for England which was taken at his parents home if you feel this is of any value to the archive collection.
Ad van Zantvoort
zei op 18 mei 2016 om 19:05
Hello Bob,
I have the crash into my archives. Please contact me through ad@vzantvoort.nl Looking forward to hear from you soon.
Adrian
Peter van Kaathoven
zei op 3 november 2016 om 23:29
Afgelopen week heb ik van iemand te horen gekregen dat er een tweede vliegtuig in de regio Vught zou zijn neergestort? Ook in de buurt van de IJzerenman aan de zijde van het Cromvoirtsepad. In het verliesregister van de Studiegroep Luchtoorlog 1939-1945 komt deze niet voor. Wie weet meer?
Peter
Annemarie van Geloven
bhiczei op 4 november 2016 om 12:33
Beste Peter, die crash is misschien in de dagrapporten van de gemeentepolitie van Vught te vinden. Zoals je weet kun je hier een ontheffing bij BHIC aanvragen via info@bhic.nl M.i.v. 2017 wordt het jaar 1941 openbaar.
Peter van Kaathoven
zei op 4 november 2016 om 12:38
Dank je Annermarie
Feliz
zei op 3 januari 2017 om 17:54
Jullie zullen dit wellicht wel weten,maar eea staat ook opgetekend incl plattegrondjes in t boek "dokter in oorlogstijd" van dokter van spaandonk. Hij was huisarts in vught toen. Ik heb dat boekje laatst op de rommelmarkt gevonden en vond t superinteressant.ook die crash in bergenshuizen staat er in.
Peter van Kaathoven
zei op 3 januari 2017 om 18:51
Hallo
Op 3 november vertelde dat er een 2de vliegtuig zou zijn neergestoort in Vught. Bij nader onderzoek, tot de conclussie gekomen dat alleen de ED660 SR-U bar is neergestort in Vught.
M.b.t. de plattegrondjes in 't boek "dokter in oorlogstijd" was voor mij nieuw. Dank Feliz.
Ad
zei op 24 maart 2018 om 12:40
hoi Feliz, is al weer een tijd geleden maar hoe kom ik aan die plattegrondjes?? Is er een mogelijkheid om deze in te scannen en naar mij of via het forum BHIC te sturen??
Peter van Kaathoven
zei op 3 april 2018 om 16:20
Hallo Ad,
Ik heb dat plattegrondje ook. Stuur je het wel toe. Dit is het.
Ad
zei op 3 april 2018 om 16:54
Hoi Peter,
Gaaf, heel fijn kan ik weer wat verder. azantvoort@outlook.com
Gr
Ad
Patrick Slenders
zei op 29 oktober 2020 om 20:18
Hi ik heb ook gehoord van een zweefvliegtuig dat zou zijn neergekomen bij ongeveer de grote Gent. In een dode tak van de Dommel die daar toen lag. Tweede helft 1944 vermoed ik. In ieder geval de piloot zou daarbij zijn omgekomen. Weet iemand hoe ik dat uit kan zoeken? Pslenders@gmail.com
Peter van Kaathoven
zei op 29 oktober 2020 om 20:33
Hallo Patrick
Van wie heb je dit verhaal ooit gehoord?
Groet Peter
Patrick Slenders
zei op 24 januari 2022 om 18:39
Peter,
Alweer even geleden. Was dit uit het oog verloren.
Ik heb dat van mijn vader gehoord.
Patrick
Peter van Kaathoven
zei op 24 januari 2022 om 18:43
Ik heb hier nog nooit van gehoord. Ik zal eens navraag doen. Jij hebt natuurlijk niet meer info?
De geallieerde vliegtuigen waren heel vaak bommenwerpers die bij bombardementsmissies op doelen in Duitsland geraakt werden door Duits afweergeschut (de zogenaamde Flak) of onderschept werden door Duitse jachtvliegtuigen (vooral ’s nachts, tijdens de zogenaamde Nachtjagd). 
De bemanning bestond uit Sgt. Vernon John Sheldrake Tindale, piloot (20); Sgt. Alexander Thomas Mitchel Wright (31), navigator; Sgt. Brian Cyrus Ainsworth (22), radiotelegrafist en boordschutter; Sgt. Ernest Shackleton (21), boordwerktuigkundige; Sgt. Cyril Walter Bates (20), boordschutter); Sgt. Arthur Sylvanus Thomson (20), boordschutter (RCAF) en Sgt. Derrick Lewis Berresford (21), bommenrichter. Ze kwamen allemaal om.
Hallo Ad,
Ik heb dat plattegrondje ook. Stuur je het wel toe. Dit is het.
