De gemeente ’s-Hertogenbosch stelt in 1992 dat het kamp De Moerputten moet worden opgeheven. De bewoners zouden moeten verhuizen naar subkampjes, dichtbij bebouwde kommen, waardoor ze ‘gewone’ burgers zouden kunnen worden. Na hevig protest van de woonwagenbewoners herziet de gemeenteraad haar visie en wordt besloten de 65 woonwagens aan de Vlijmenseweg te laten staan. Het kamp groeit naar 80 woningen.
Eén stap voorwaarts, twee terug
Rondtrekkende kermisreizigers, marskramers, stoelenmatters, scharenslijpers en seizoensarbeiders: eeuwenlang trekken ze in een wagen van stad naar stad, om soms voor langere tijd zich ergens te vestigen. Dat wordt lastig na de inwerkingtreding van de Woningwet in 1901 want woonwagens vallen daar niet onder. Er komt een aanpassing in de wet die ertoe moet leiden dat dergelijke kampjes langzaam aan verdwijnen. Dat blijkt een lastig proces, van vaak één stap voorwaarts en twee terug.
Na de oorlog nemen pastorale en welzijnswerkers de zorg voor de woonwagenbewoners over. Soms om deze mensen proberen te integreren in de burgermaatschappij, een andere keer juist uit bezorgdheid om de eigen woonwagencultuur. In de jaren zestig ligt het accent op concentratie van woonwagenbewoners in vijftig regionale centra, een koers die met de Woonwagenwet van 1970 wordt bekrachtigd. Doel is heropvoeding met behoud van eigen cultuur. De vraag naar de traditionele woonwagenbewonersberoepen verdwijnt en daarmee ook de cultuur van dergelijke kampen.
Minister Marga Klompé op bezoek
Het woonwagenkamp heeft op vele plekken in Den Bosch gestaan, maar is in 1946 neergestreken aan de Vlijmenseweg. Pas vanaf 1957 werden daar de eerste voorzieningen gebouwd, zoals de school bijvoorbeeld. Tot die tijd stonden er noodvoorzieningen. Het stadsarchief Den Bosch heeft prachtige foto’s van het oude kamp, waaronder die van de eerste steenlegging, in 1958. Op 14 september 1959 opent minister Marga Klompé het nieuwe kamp, zien we op de foto hierboven [foto afkomstig van Stadsarchief Den Bosch]. Op het terrein staat ook een schoolgebouw.
Tot 1974 is het schooltje gevestigd op het woonwagenterrein zelf. Medio 1974 werd de school verplaatst naar de binnenstad van Den Bosch. Vanaf dat moment werd, met name op initiatief van het schoolhoofd, een begin gemaakt met de systematische aanpak van het schoolverzuim, zo lezen we in een “inventariserend onderzoek” naar de aanpak van het schoolverzuim op de school van het woonwagencentrum in Den Bosch. Daarin lezen we dat het schoolverzuim tot 1973 – toen het schoolgebouw nog op het woonwagencentrum stond – chronisch is te noemen. Bij de laagste klassen viel het mee maar vanaf de derde klas nam dat steeds verder toe. “Vanaf 11 jaar was ongeveer 90 procent regelmatig verzuimend. Vooral bij goed weer was het verzuim erg hoog.”
Negatieve houding
Het rapport verhaalt verder over de moeizame gang om het verzuim verder terug te dringen en zegt in de “konklusies”: “Schoolverzuim is geen op zich staand incident in het leven van de woonwagenbewoner, het vindt zijn basis in de maatschappelijk achtergestelde situatie, waarin de woonwagenbewoner verkeert en de daarmee samenhangende vrij negatieve houding ten opzichte van maatschappij en onderwijs.”
Verder lezen:
