De knotwilgen (Salix)

Als bomen uit een sprookje met griezelige gezichten en een weelderige haartooi nodigde ze de kinderen uit… Het leek of deze oude knoeperds steeds gedag zeiden. Als kind kon je helemaal binnenin deze knoestige knotwilgen gaan zitten. Er werd dan ook veel verstoppertje gespeeld. Er stonden hier en daar ook hoge populieren langs de kant van die weg, geplant door boeren die het zogenaamde voorpootrecht hadden.

Vroeger sneed men de éénjarige wilgentenen van knotwilgen om er manden van te vlechten. Of gebruikte de tenen in gevlochten omheiningen. De boeren gebruikten het hout ook er om de kachel mee aan te maken. De naam wilg zou zijn afgeleid van het Angelsaksische “welig”, wat zou duiden op buigzaamheid. In het Nederlands kennen we de uitdrukking “welig tieren”, voor iets dat snel groeit.

Rond de jaren ‘70 was het met de pret gedaan. Het pakhuis werd afgebroken, het speelterrein werd bouwterrein en verboden voor kinderen. De Spankerstraat werd vanaf de Postelstraat tot de brug volgebouwd met luxe huizen. De sloot werd gedempt, de weilanden verdwenen uit het zicht. En de knotten, als oude metgezellen, verdwenen…

Maar niet allemaal! Eén van die wilgen staat er nog en wel bij de brug aan de waterkant van de Essche Stroom. Ooit is de stam van deze toch zeker wel 75 jaar oude, alleenstaande wilg gespleten. Hij groeit nu als “twee” bomen dicht naast elkaar verder, hellend boven het water. De boom is eigendom van Waterschap De Dommel en wordt regelmatig geknot. Het staat nog niet vast of deze boom bij de herinrichting van de Essche Stroom in het plan wordt opgenomen, maar er wordt wel rekening mee gehouden.

Toen de nieuwe huizen bewoond werden, was de straat nog erg kaal. In 1974 besloot de gemeenteraad het voorpootrecht van de bewoners langs dit stukje Spankerstraat af te kopen voor het symbolische bedrag van één gulden per bewoner. De populieren die hier stonden, waren al verwijderd en de gemeente verplichtte zich nieuwe wilgen te planten. Daarmee was het landelijke stukje straat gered! Voor elke woning kwamen drie of vier knotwilgen te staan.

Aan beide zijden van de weg staan nu vijfentwintig prachtig bijgehouden knotwilgen, dus vijftig in totaal. De gemiddeld stamomtrek is 1.40m. De meeste bomen zijn nu 35 jaar oud, voor een boom is dat nog jong. Ze staan weliswaar niet meer aan een waterkant, want de sloot is er niet meer, maar het is anno 2009 een van de mooiste groene straatjes in Esch.

Spankeren betekent wandelen, lopen, flaneren. En dat hopen we nog lang en gelukkig te kunnen doen tussen deze knotwilgen door.