Middelwaard: Limburgs of Brabants?

Dan rijst al snel de vraag: van wie is dit eiland eigenlijk? En dan blijkt het best handig als je een mondje Frans spreekt. Op het moment dat de Oeffeltse burgemeester Hendrik Haerkens in 1821 hoort dat de gemeente Gennep het hout wil kappen en verkopen, trekt hij aan de bel.

Waarom zou Gennep die opbrengst zo maar mogen hebben? Oeffelt ligt immers net zo ver van het eiland als Gennep?
Raadslid Peter van Beckum wordt op pad gestuurd om te protesteren, maar komt terug  met de teleurstellende mededeling dat het eiland van Gennep is. Daar heeft Oeffelt zelf voor getekend, nog maar een paar jaar daarvoor. De Oeffeltse handtekening staat onder een overeenkomst met Gennep over de gemeentegrenzen. Daarin is bepaald dat Middelwaard onder Gennep valt.

De Oeffeltse raad reageert verbaasd. Men kan zich die overeenkomst nog wel herinneren, maar die zou gaan over het feit dat de Maas de gemeentegrens vormt tussen de provincies Noord-Brabant en Limburg. Zóu gaan, want niemand heeft de tekst echt gelezen. De stukken zijn namelijk in het Frans opgesteld en dat beheersen de raadsleden niet!

De districtscommissaris wordt nog in de arm genomen om te zeggen dat Oeffelt te goeder trouw heeft getekend en daardoor nu is gedupeerd, maar dat maakt weinig indruk op Gennep. Het hout wordt gekapt en de opbrengst verdwijnt in de Gennepse kas.

Vier jaar later probeert Oeffelt het opnieuw. Nu worden oude dorpelingen als getuigen opgeroepen om te verklaren dat het gewoonterecht is geweest om de houtopbrengst van Middelwaard te verdelen.

Tijdens een raadsvergadering in 1825 verklaren elf mensen onder ede dat het gras en het hout door de (Oeffeltse) eigenaren van het veer werd gemaaid en gerooid. Leuk geprobeerd, maar Gennep houdt vast aan de Franse overeenkomst, waaronder toch echt Oeffeltse handtekeningen staan. Het gesteggel over het eigendom houdt pas op in 1867. Dan stelt Gennep voor het eiland op te ruimen. Het wordt voor schepen in de Maas steeds lastiger om Middelwaard te passeren.

Oeffelt is niet tegen het verwijderen, maar stelt twee voorwaarden. Er moet een kom worden aangelegd, zodat het veer geen last heeft van de waterstand. En er moet in Oeffelt een nieuwe losplaats voor schepen komen. Maar Gennep legt deze voorwaarden terzijde en begint in april 1870 met de ruiming van het eiland.

Burgemeester Geurts schrijft verontwaardigd aan de Commissaris van de Koning dat Gennep wordt bevoordeeld door Provinciale Waterstaat, omdat veel ambtenaren van deze dienst in Limburg wonen. Hij vraagt de Commissaris om de Minister op deze wantoestand te wijzen. Dat gebeurt echter niet, waardoor de meeste schepen hun lading aan de Gennepse zijde lossen en Oeffelt letterlijk links laten liggen. “Merde”, schijnt er nog wel eens in Oeffelt te worden gefluisterd.