De doorvaart van de beroepsscheepvaart op de Zuid-Willemsvaart door het centrum van ’s-Hertogenbosch was na bijna 200 jaar niet meer te handhaven. De vier ophaalbruggen in de stad en een vijfde bij Den Dungen leverden zowel het scheepvaart- als het landverkeer veel vertragingen op. Bovendien werd het kanaal te smal voor de moderne schepen en verbreding was in de stad maar beperkt mogelijk.
Het Máximakanaal in aanleg (foto: BHIC / Frans van de Pol, 2013)
Om die redenen werd in 2010 opdracht gegeven tot de aanleg van een omlegging.
Nieuw kanaal
Langs de oostkant van ‘s-Hertogenbosch werd voor 400 miljoen Euro een nieuw kanaalpand aangelegd met schutsluizen bij Hintham en bij Empel.
De Aa, de Groote Wetering, de Nieuwe Vliet en de Dungense Loop werden met sifons onder het kanaal doorgeleid. De Aa kreeg bovendien een nieuwe tak: de Rosmalense Aa, die over een lengte van 7 kilometer langs het kanaal naar de Maas stroomt. Rond deze beek legde de gemeente ’s-Hertogenbosch het Kanaalpark aan, dat zich uitstrekt van Berlicum tot aan de Maas.
Bouw van de brug over het Máximakanaal in de N279. De brug bleek later te lekken (foto: BHIC / Paul Huismans, 2013)
Acht vaste bruggen leiden het landverkeer over het nieuwe kanaal. Geen oponthoud meer dus voor schepen, fietsers en auto’s! De bruggen zijn berekend op de doorvaart van schepen met een belading van maximaal 3 containers hoog. Dit geldt ook voor het aansluitende traject op de Zuid-Willemsvaart tot aan Veghel. Schadelijke of gevaarlijke lading mag niet over het kanaal worden vervoerd.
De maximaal toegestane omvang van de schepen op het kanaal bedroeg aanvankelijk 105 x 9,5 x 3 meter (Klasse IV). Na overleg met BLN-Koninklijke Schuttevaer is de maximale breedte verruimd tot 9,6 meter. Met een speciale ontheffing van Rijkswaterstaat is een lengte tot 110 meter mogelijk.
Tegenvallers
In september 2014 bleek het talud tussen de Beusingsedijk bij Berlicum en de sluis bij Hintham te lekken: het waterpeil in dit deel van het kanaal zakte bijna 3 centimeter per dag! Om het zandtalud deels af te graven werd dit traject droog gepompt. Met een kleine 70.000 kubieke meter klei wist men daarna het lek te dichten.
Niet één, maar twee gelukjes hadden de bouwers bij dit ongeluk. Niet alleen was er voldoende klei beschikbaar bij het werk, ook het weer werkte mee! Eind oktober was het probleem dan ook alweer opgelost. En dat was veel sneller dan men had verwacht.
Verder bleek de brug van de spoorlijn van ’s-Hertogenbosch naar Nijmegen 4 centimeter te laag te zijn gebouwd. Als voorlopige oplossing werd het waterpeil in het Máximakanaal verlaagd. En tot slot bleek de brug over het kanaal in de N279 regenwater te lekken naar de Beusingsedijk. Een deel van de rijbanen werd tijdelijk gesloten.
Sluis Empel en de monding van het Máximakanaal in de Maas (foto: BHIC / Henk Buijks, 2014)
Opening
Op 19 december 2014 werd het Máximakanaal opengesteld voor de scheepvaart. Koningin Máxima en Minister van Infrastructuur en Milieu Schultz van Haegen verrichtten de officiële opening op 5 maart 2015, door over het kanaal van sluis Empel naar sluis Hintham te varen.
Stille Zuid-Willemsvaart
Het gedeelte van de Zuid-Willemsvaart tussen sluis 0 en sluis Engelen droeg Rijkswaterstaat op 5 januari 2015 over aan de gemeente ’s-Hertogenbosch. Sindsdien is de gemeente verantwoordelijk voor de bediening van de ophaalbruggen en de sluis in de binnenstad van ’s-Hertogenbosch. Sluis 0 wordt alleen ’s zomers nog bediend op zondag, woensdag en vrijdag. Vaker schutten kan niet, want dan wordt het peil van het Máximakanaal te laag. Hoewel het kanaal dus nog een functie houdt voor de pleziervaart, schepen van maximaal 20 meter, is het er maar stil tegenwoordig...
In september 2014 bleek het talud tussen de Beusingsedijk bij Berlicum en de sluis bij Hintham te lekken: het waterpeil in dit deel van het kanaal zakte bijna 3 centimeter per dag! Om het zandtalud deels af te graven werd dit traject droog gepompt. Met een kleine 70.000 kubieke meter klei wist men daarna het lek te dichten.
