Ongeveer een kilometer ten zuidoosten van de sluizen bij Dintelsas aan het Volkerak ligt de Prinslandse brug over de Dintel in de Postbaan, de weg van Steenbergen over Dinteloord en Heijningen naar Willemstad. De benaming Postbaan geeft al aan dat dit ooit een belangrijke weg moet zijn geweest.
Reconstructietekening van de eerste, dubbele ophaalbrug. Klik voor een groter beeld
De Prinslandse polder dateert van 1605, waarna het Prinslandse veer bij Dinteloord ontstond. Dit pontveer werd in 1859 vervangen door de eerste Prinslandse brug. Dat was een dubbele, ijzeren ophaalbrug waarbij de landhoofden werden aangesloten op de bestaande veerdammen. Op de noordoever kwam een brugwachterswoning. Tot 1908 moest men tol betalen voor deze brug.
De komst van de suikerfabrieken in de Westhoek leidde tot een sterk toenemende bedrijvigheid op het water van stoom(sleep)boten. Maar de geringe doorvaartwijdte en de scheve ligging van de brug was hinderlijk voor de scheepvaart. De brug werd berucht om het grote aantal aanvaringen.
De draaibrug van boven: goed te zien is hoe scheef de doorvaart is. Klik voor een reconstructietekening
Tussen juli 1913 en november 1914 werd er een nieuwe brug gebouwd, die op 21 november opengesteld werd. De nieuwe brug was een ijzeren draaibrug, met een dubbele vakwerkbrug voor het vaste gedeelte op een stenen onderbouw. Middenin de rivier stond de draaipijler met spilhouder, en op elk landhoofd kwam een gietijzeren lantaarn. De brug had twee doorvaartopeningen en op de zuidoever verrees een nieuwe brugwachterswoning. Tijdens de bouw verliep de overtocht met een handkabelpont.
Op 13 mei 1940 maakten Franse en Nederlandse militairen de draaibruggen bij Dinteloord (1914), Stampersgat (1903) en Standaardbuiten (1887) onklaar. De Prinslandse brug was in 1941 weer berijdbaar, maar niet voor lang. Op 29 oktober 1944 werden alle rivierbruggen van de Mark-Dintellinie opgeblazen en vernield. In de jaren 1946-1947 werd de Prinslandse brug hersteld.
Noordelijk landhoofd
De nieuwe Prinslandse (ophaal)brug. Foto: Kees Wittenbols, 2010.
Ook de draaibrug werd regelmatig beschadigd door aanvaringen met passerende schepen. Nadat in 1973 de rijksbrug overgegaan was in handen van de provincie, doken voortdurend plannen op tot het bouwen van een nieuwe brug. De meeste van die plannen gingen uit van een vaste, hoge brug, maar uiteindelijk kwam er in 1995 toch een nieuwe ophaalbrug.
De Prinslandsebrug, ontworpen door ingenieursbureau Van Driel Mechatronica uit Waddinxveen, is een scheve ophaalbrug met op het portaal één priem, die gevorkt naar de hangstangen loopt. De nieuwe ophaalbrug wordt hydraulisch aangedreven en vanuit de centrale post bij Roode Vaart op afstand bediend en bewaakt.
Ben de zoon en kleinzoon van de brugwachters die al die jaren werkzaam zijn geweest bij de prinslandsebrug...ben daarom ook trots op m,n vader en opa die alles meegemaakt hebben en ikzelf ook 14 jaar lang bij de prinslandsebrug heb mogen wonen.....ben ook best trots op het monument wat bij de draaibrug sta....de slinger die mijn vader en opa in dr handen hebben gehad....
Annemarie van Geloven namens BHIC
bhiczei op 27 juni 2011 om 12:40
Ook u hebt een unieke jeugd gehad, daar in de brugwachterswoning. Wij zijn benieuwd naar uw verhalen!
dion van tilburg
zei op 7 december 2011 om 20:48
u zegt dat de prinslandsebrug over de mark gaat. maar dat is natuurlijk wel de dintel. erge fout.
Rien Wols, namens BHIC
bhiczei op 5 januari 2012 om 12:11
@Dion van Tilburg,
U hebt natuurlijk gelijk. Zelfde water, andere naam. We hebben het meteen veranderd. Met dank voor uw opmerking.
Free korten
zei op 29 april 2020 om 22:09
Freekorten,heeft heel vaak de brug open en dicht gedraaid,Kees gelens was toen de brugwachter.samen met mijn tweeling zus corrie vaak in het brugwachters kot gezeten bij de warme kachel.kees heeft ook nog mijn zus gered uit het water.heeft toen de krant gehaald.
Marilou Nillesen
bhiczei op 1 mei 2020 om 14:01
Jee, wat een bijzondere herinneringen! Weet je nog wanneer dat is geweest, dat je zus uit het water is gered? En hoe kwam het dat ze te water was geraakt?
Piet Pietjouw
zei op 13 augustus 2021 om 23:27
Ik heb altijd geleerd dat het de de Mark of Dintel was
Mariët Bruggeman
bhiczei op 16 augustus 2021 om 11:04
Bedankt voor je reactie Piet, bedoel je dat de brug over de Dintel niet klopt?
Piet Pietjouw
zei op 16 augustus 2021 om 11:09
Het is dus niet niet Mark en/of Dintel maar Mark of Dintel en dat gaat over in o.a Roosendaalse vliet. Vroeger stond er een bordje met Mark of Dintel. Zal eens kijken of ik dat nog terug kan vinden op oude foto's.
Lisette Kuijper
bhiczei op 18 augustus 2021 om 10:20
Helemaal duidelijk, Piet! Bedankt voor de toelichting. Mocht je een oude foto met deze aanduiding vinden, dan houden we ons natuurlijk aanbevolen.
Ko Mangelaars
zei op 21 augustus 2021 om 19:24
Mijn oom Willem van Ham was werkzaam bij de provincie. Daarvoor was hij boer geweest, maar door de sanering is hij daar mee gestopt. Zijn tractor en wagen bezat hij nog en die verhuurde hij aan de provincie en werd gebruikt voor het opknappen van de wegen. Na enkele jaren werd hem gevraagd of hij geen brugwachter wilde worden op de Prinslandsebrug. Dat leek hem wel wat en heeft dat tot aan zijn pensioen gedaan.
Mariët Bruggeman
bhiczei op 23 augustus 2021 om 20:48
Wat een mooie carriëre-switchen Ko, en brugwachter zijn lijkt me een hele mooie afsluiting van je werkend leven. Ik neem aan dat hij het met veel plezier gedaan heeft ?
Jan Bos
zei op 9 november 2021 om 12:04
Op internet vond ik de volgende informatie:
De Mark ontspringt bij Merkxplas in Belgie en loopt naar het noordwesten langs Hoogstraten, Galder en Ulvenhout naar Breda. Hier voegt zich de Aa of Weerijs bij de rivier. Van Breda gaat het langs Teteringen, Prinsenhage, Terheijden, Zevenbergen, Hoeven, Standdaarbuiten en Oudenbosch in de richting Oud Gastel. Hier voegt zich de Dintel bij de rivier. De gecombineerde stroom, gewoonlijk "de Mark en Dintel" genoemd, loopt langs Fijnaart, Stampersgat en Dinteloord en mondt tenslotte bij Dintelsas uit in het Volkerak.
Marilou Nillesen
bhiczei op 10 november 2021 om 09:06
Ah kijk aan, dat is ook een waardevolle aanvulling, Jan. Veel dank daarvoor!
Harald Jansen
zei op 30 juli 2023 om 20:16
Zelf heb een aantal jaar er als brugwachter mogen zitten via mijn toenmalige werkgever Van Dijck-Petit uit Bergen op zoom.
Het waren mooie tijden en heerlijk om daar te zijn.
Of het nu een vroege of late dienst was,zomer of winter. Het was er iedere dag weer anders.
Vele mensen kwamen er langs om een praatje te maken en een bakje koffie te drinken.
S’morgens kwam er iemand die in ruil voor een kop koffie de Telegraaf kwam brengen.
Ook het contact met de (vaste) schippers heb ik altijd als heel fijn ervaren.
Ik heb er mogen zitten tot de nieuwe brug klaar was en van afstand bediend ging worden.
Ik kom er af en toe nog wel eens om er een hengeltje uit te gooien met mijn zoon.
Die kent inmiddels ook al bijna al de verhalen van de dingen die ik er heb mogen meemaken.
Kortom:Mooie tijd en vele herinneringen.
Ko Mangelaars
zei op 31 juli 2023 om 03:18
Mark of Dintel
Ik zag wat reacties voorbij komen over het water waar de Prinslandsebrug over ligt.
Dat is natuurlijk de Dintel, maar op het bordje bij de landhoofden voor deze brug stond: "Mark en Dintel".
De Dintel is een zijarm van het Volkerak en loopt tot Standdaarbuiten en gaat daar over in de Mark. Mensen in Heijningen, Dinteloord, Stampersgat en Standdaarbuiten noemden dit water niet de Dintel, maar in de volksmond " De Merk" ( De Mark).
