skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Spoorrail als aambeeld

In de Timmerwinkel gebruikte Vader een stuk spoorrail als aambeeld, maar het ijzer had nog meer bestemmingen. Op het stuk rail stond aan beide zijden een getal en wat letters. Benieuwd naar de betekenis daarvan bracht ik een bezoek aan het Spoorwegmuseum in Utrecht, waar ik mevrouw Cisca Simons ontmoette, conservatrice van het museum.

Zij wist wat het opschrift betekende: “1892 X” is de aanmaakdatum van de rail, in dit geval dus oktober 1892. Van de letters die er verder opstonden: RUPP, was de letter K weggevallen. Dat paste wel heel goed bij de spoorlijn Boxtel-Gennep, ofwel het Duitse Lijntje, vond ik.

Maar toen ik de verdere afmetingen en het gewicht, van 14 Kg, aan haar voorlegde, had zij toch haar twijfels. De railsoort NP 34 (het getal achter de letters NP geeft het aantal kilo’s per meter aan) was van een lichter spoor afkomstig. Mogelijk kwam de rail dan van de stoomtramweg Veghel-(Uden)-Oss.

Deze lijn werd op 15 november 1939 stilgelegd, als allerlaatste van het eens zo grote net van de Brabantse Buurtspoorwegen en Autodiensten. De tramlijn was oorspronkelijk aangelegd door de CFPN, de Compagnie des Chemins de Fer Provinciaux Néerlandais uit Brussel, die de lijn opende op 19 januari 1885.

De restanten van de tramlijn die bij de Heemkundekring in Uden nog aanwezig zijn, hebben een lichtere uitvoering, dus zou de rail afkomstig kunnen zijn van het zijspoor. Het hoofdspoor van de NBDS-lijn (het Duitse Lijntje) was destijds gelegd in NP 38.

Zoals ik bij de inleiding al aangaf werd de spoorstaaf voor meer doeleinden gebruikt. Zo was de rail aan de bovenzijde voorzien van enkele gaten, die na de oorlog goed van pas kwamen. Van scherpe geweerkogels werd eerst de punt en het kruit verwijderd, waarna de huls in een van de gaten van het aambeeld werd geplaatst om met een drevel het slaghoedjes onklaar te maken.

Bij het warme eten was er ook wel eens vlees, soms had Moeke ribkes, tegenwoordig spareribs genoemd. Na het eten gingen de afgeknauwde botten naar de dieren: eentje naar de kettinghond en de rest naar de kippen. Voor mij de taak om ze stuk te slaan op het genoemde aambeeld. Ik zat dan geknield op de vloer van de kippenkooi voor het ijzer en maakte met een hamer het gebeente tot snippers. Omringd door kakelende kippen, soms met hun snavel op het ijzer, moest ik oppassen dat ik niet tegelijk een bek of een mooie kam raakte. De kippen waren gek op de splinters, soms hoorde je een kip met slikproblemen.

In de winter lag het werk in Den Hof en Den Bogerd stil en had vader voor ons een ander karwei: verzamelde, kromgetrokken spijkers rechtslaan. Ook daarvoor werd het aambeeld gebruikt. Zittend in het Werkhuis rond de toen al antieke kachel en onder zijn toezicht, richtten we de kromme spijkers en maakten van de draadnagels allerlei figuren. Dat was ons vermaak in de kerstvakantie en volgens Vader waren we zo nuttig bezig.

Reacties (1)

Rini de Groot zei op 10 januari 2019 om 21:15
Over de herkomst van dat aambeeld ben ik aan het puzzelen.
Ik sprak een zoon van Cor Kempkens deze laatste was een knecht bij m’n Vader in het werkhuis. Zijn vader J. Kempkens werkte bij het Duits lijntje, misschien is daar een verbinding te maken over hoe dat stuk rail bij m’n Vader kwam.
Terzijde, lees ik een mooie ‘anekdote’: J. Kempkens werd 10 februari 1911 wisselwachter- telegrafist op station Uden, (zijn vrouw wordt wisselwachteres op wachtpost 25) - station Uden.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.