In de Koningin Julianastraat zag ik in een voortuintje schuurriet staan, een plant die mij heel bekend is. Het is een sierplant met lichtgroene stelen en een doorsnee van plusminus 10 mm.
Bij een IVN-wandeling in de Scheeken, een natuurgebied in Best, werden we gewezen op het schuurriet dat langs de slootkant groeide. Het is een beschermde plant en vrij zeldzaam. De boeren verzamelden vroeger de stelen en bonden die samen tot een bosje. Na droging gebruikten ze het voor het schuren van de romkanne, de melkbussen, en bij het schuren van de klompen.
Thuis gebruikten we bij het schuren het bergzand dat we meebrachten van een bezoek aan de Bedafse Bergen. (Op school waren we teleurgesteld toen verteld werd dat het geen bergen, maar zandverstuivingen waren.) Ook voor muziekinstrumenten werden deze stelen gebruikt om de blaasopening van het rietje zuiver te houden.
De steel van het schuurriet, Equisetum hyemale of ook wel schaafstro genoemd, heeft een holle steel en een ruwe buitenkant, bezet met fijne silicium naalden die na het drogen een fijn en zacht schuurmiddel opleveren. De stengel heeft een doorsnee van zo'n 6 mm en wordt tussen de 40 en 90 cm hoog, de kleur is donkerblauw of olijfgroen. De stelen zien er hetzelfde uit als die van het heermoes, echter zonder blad. Heermoes werd door de kinderen wel het Legoplantje genoemd, want wanneer je de stelen uit elkaar trekt, zijn ze weer in elkaar te steken.
Ik vond het bijzonder het schuurriet als sierplant in Uden aan te treffen. Zoals je op de foto ziet, heeft de plant zich naar de buren uitgebreid.
De titel is op z,n Újes geschreven dat verzorgde: Lieefs Lietje, een mede cursiste van: Ut Újes leere en skrijve.
Rini de Groot.
zei op 23 februari 2014 om 20:26
Vandaag zag ik bij een IVN wandeling het, echte, genoemde Schuurriet staan op een graf van het prachtige begraafpark Moskowa in Arnhem.
Willeke M.
zei op 19 mei 2014 om 13:50
Dank voor je artikel over Schaafstro, die wij ook in Heemtuin Presikhaaf in Arnhem hebben.
Nu kan ik ook op de website kijken. Leuk.
Groetjes,
Willeke, mede namens Thomas, die trouwens ook IVN-gids is
Rini de Groot.
zei op 19 mei 2014 om 14:08
Wanneer je de steel delen weer in elkaar zet en er mee draait bij iemand zijn oor, geeft dit een geluid, dat we vroeger kende wanneer je je horloge opdraaide.
Voor kinderen een onbekend geluid en een ontdekking want, op het einde van de wortel zit een Goudklompje.
Willeke Meyer
zei op 19 mei 2014 om 14:35
Rini,
Wat heb je toch leuke natuurideetjes. Eerder al wat je vertelde over Brandneteltouw en nu een artikel over Schaafstro en m.b.t. het laatste het opdraaien van horloges van vroeger!
Hiermee kunnen we wat als natuurgidsen.
Groene groet,
Willeke Meyer, IVN Arnhem.
Rinus
zei op 18 januari 2015 om 11:14
Hoi Rien of Rini,
Hierbij een reactie van Jan van Hout uit de Lopensestraat in Oirschot.
Hij had al weer het onderste strookje beschreven voor je klaar liggen.
"Dat moet ik nog naar Rien versturen", merkte hij op.
"Maar dat kan ik ook wel via mail voor je versturen", zei ik toen.
Zijn tekst;
Over het schaafstro
Overal waar klompenfabriekjes waren werd schaafstro gebruikt en
dus groeide dat ook in de buurt.
Heerenbeek, Best, Liempde, Rooi, Schijndel en Heeswijk om de klompen te schuren.
Behalve Heerenbeek, (militaire legering), daar was het om het koperwerk mee te poetsen!
Vriendelijke groet, Jan
Ook van mij een goede groet,
Rinus Sterken
Rini de Groot.
zei op 18 januari 2015 om 11:38
Rinus, bedankt voor het mailen van de duidelijke aanvulling van Jan.
Dus er is verband tussen de Populieren groei, Klompen en het genoemde Schaafstro.
Ps. Jan, is de oudste Natuurgids uit Oirschot, heeft geen internet zijn Natuurkennis zit in zijn eigen Harde schijf (hersenen) opgeslagen
en altijd meteen bij de hand.
In Uden waar ik mijn verhalen voor schrijf heet ik Rini, zodoende.
Rini de Groot
zei op 3 juli 2016 om 19:47
Na een bezoek aan de Kersebogerd in Uden, bezocht ik een tuin
gevuld met divers kunstwerken.
Mijn oog viel op een op creatie waarin massaal het Schaafstro of Schuurriet genoemd, verwerkt was.
Bij een IVN-wandeling in de Scheeken, een natuurgebied in Best, werden we gewezen op het schuurriet dat langs de slootkant groeide. Het is een beschermde plant en vrij zeldzaam. De boeren verzamelden vroeger de stelen en bonden die samen tot een bosje. Na droging gebruikten ze het voor het schuren van de romkanne, de melkbussen, en bij het schuren van de klompen. 
