skip naar content skip naar hoofdnavigatie spring naar service navigatie
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg
Menu
sluit
Hualp nodig?

Chat is online op maandag t/m vrijdag van 10.00 - 16.00 uur en van 19.00 - 22.00 uur.

Op dit moment zijn we offline. Je kunt je vraag stellen via e-mail of WhatsApp: 06-12887717 (alleen berichtjes)

Meer informatie over de chat-service? Klik hier

Online op dit moment

Stel je vraag

Ans Holman
Ans Holman RA Tilburg

Noodlanding van twee zweefvliegtuigen in Erp

Op zaterdagnamiddag 23 september 1944 moesten twee Waco CG-4A zweefvliegtuigen van de Amerikaanse luchtmacht een noodlanding maken, respectievelijk in Boerdonk en Erp. Beide vliegtuigen maakten deel uit van de laatste, rechtstreekse bevoorradingsvluchten ten behoeve van de para’s van de 82nd US Airborne Division, die in het kader van de Operatie Market Garden op 17 september in de omgeving van Groesbeek geland waren.

De droppings- en landingszones van deze divisie lagen bij Groesbeek en Overasselt, maar deze zaterdagmiddag de 23e werd alleen nog gebruik gemaakt van de DZ/LZ-O bij Overasselt. Het was een indrukwekkende macht aan toestellen: maar liefst 408 C47-Skytrain transporttoestellen sleepten  evenzoveel Waco CG-4A zweefvliegtuigen naar het gebied boven Grave.

Vanaf vijf vliegvelden in Groot-Brittannië werden zo in totaal 3.385 manschappen, 104 jeeps, 59 volgeladen jeeptrailers en 25 stukken geschut overgevlogen. Deze luchtvloot werd beschermd door een machtige schare van zo’n 850 jagers om de Duitse Luftwaffe op afstand te houden.

Als aanvliegroute boven Brabant hielden de toestellen de zogenaamde ‘corridor’ naar Nijmegen aan: de kilometers brede strook vanaf Leopoldsburg (B) naar Eindhoven, en verder via Son, Sint-Oedenrode, Veghel, Uden en Grave, die op de grond in handen van de geallieerden was. De gedachte was dat deze route de meeste veiligheid zou bieden, wegens het ontbreken van Duitse luchtafweer.

Maar die veronderstelling ging niet helemaal op: de Duitsers bleken heel goed in staat om vanaf de zijkanten van deze doorgangsroute passerende vliegtuigen te bestoken, zowel met luchtafweergeschut als met lichte handvuurwapens (!). Dat gebeurde vanuit de omgeving Schijndel (aan de westkant) en vanuit de omgeving Veghel (aan de oostkant) en leidde tot crashes van zowel C-47 Skytrains als gedwongen landingen van de Waco-zweefvliegtuigen.

Boerdonk

Twee van die Waco’s kwamen in Erp terecht. De eerste was een glider met serienummer 43-39695 van 440TCG/98TCS die boven Schijndel getroffen werd door Duitse luchtafweer. De gliderpiloot, F/O Herbert J. Wasson, koppelde zijn zwever los van de trekker en  maakte een noodlanding in Boerdonk, halverwege tussen de Zuid-Willemsvaart/kanaaldijk en de Boerdonksedijk in een weiland van H. Bekkers. De tweede glider (chalk nummer 13, we kennen het serienummer niet) maakte een noodlanding bij Het Hurkske in Erp. Hier werd de trekker in de rechter motor getroffen door luchtafweer, waarop de Waco werd ontkoppeld. Beide gliders hadden manschappen van het 325 Glider Infantry Regiment aan boord, respectievelijk zeven en twaalf man.

In Boerdonk werden de glider-piloot Wasson en vier manschappen door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt. Dat waren Private First Class David C. Bailey, Corporal Henning E. Lindgren, Corporal George W. Simon en Sergeant Delman Whitt.

Private Walter J. Linehan werd later dood gevonden in het toestel met een kogel door keel en hoofd. Waarschijnlijk was hij al tijdens de vlucht door afweervuur geraakt. Op de maandag daarop hebben leden van het Erpse verzet hem begraven op het r.-k. kerkhof. In juli 1945 is hij samen met een aantal andere Amerikaanse militairen overgebracht naar de tijdelijke Amerikaanse begraafplaats te Wolfswinkel, Son en vandaar overgebracht naar de Amerikaanse begraafplaats te Margraten. In september 1948 is hij herbegraven op het Holy Sepulchre Cemetery te Philadelphia, U.S.A.

De twee laatste infanteristen, Staff Sergeant Lois W. Melvin en Captain Shelby L. White waren ernstig gewond geraakt. De terugtrekkende Duitse troepen hebben de twee ’s nachts achtergelaten in de boerderij van A. van de Berg aan de kanaaldijk (Antoniushoeve) te Boerdonk; deze familie was gevlucht.  De twee werden daar op zondagmorgen aangetroffen door de buurvrouw Brans. Haar man Frans waarschuwde via omwegen een commandopost van de Amerikaanse parachutisten in Veghel en  vandaaruit werden de twee met ambulances opgehaald en naar een verbandpost/hospitaal overgebracht; zij waren al na korte tijd terug in Amerika.

Erp

De tweede Waco zweefde na de loskoppeling van zijn trekker vanuit de richting Keldonk over het bosje aan het begin van de Meerbosweg en landde voorbij het Rauwven, zo’n 150 meter van de straatweg Erp-Gemert (Gemertsedijk), vlakbij de bosrand, niet ver van de plek waar een Duitse artillerieopstelling in het bos stond, en pal naast een droge sloot. Onmiddellijk na de landing vloog de glider in brand, zeer waarschijnlijk zelf aangestoken.

De piloot was Alvin Jones. Van de twaalf ‘passagiers’ kennen we slechts vier namen: Walter Barc, .. Baumgartner, T/Sgt. William (Bill) Condon en Pvt. Louis Delosh. Vanuit de glider konden de mannen zo de sloot induiken en dekking zoeken tegen het van alle kanten komende Duitse vuur. Ze  kropen door de sloot richting Erp, de boerderij van Hanneske van den Crommenacker. Er ontstond een enkele uren durend vuurgevecht dat tegen de avond eindigde met de overgave van de Amerikanen wegens gebrek aan munitie. Zij waren allemaal gewond en nadat ze hun verwondingen hadden verzorgd, werden ze afgemarcheerd naar Gemert. Daar hebben de Amerikanen vrijwel zeker de nacht doorgebracht in het Klooster Nazareth aan het Binderseind om vervolgens op transport gesteld te worden naar Duitse krijgsgevangenenkampen.

Overigens ging lang het verhaal dat er één Amerikaan ontsnapt is aan gevangenneming: hij zou haast zeker de nacht door in een bietenveld achter de boerderij van Van den Crommenacker; sporen in het veld en op de grond wezen hierop. Hij zou zich op zondagmorgen, toen Erp door Britse landmachttroepen bevrijd werd, weer bij de geallieerden voegen. Maar Marcel Hermes meldt ons dat dat niet klopt: alle veertien militairen werden gevangengenomen.

Reacties (6)

Rini de Groot. zei op 1 september 2018 om 00:24
Naar mijn mening zijn er op die zaterdag ook enkele op buurtschap Hoenderbosch in Uden geland, dat wordt mij steeds tegen gesproken.
Er werd alleen op zondag gevlogen krijg ik als antwoord!
Mariët Bruggeman
Mariët Bruggeman bhic zei op 1 september 2018 om 12:23
Bedankt Antoon, voor je verhaal over het lot van deze twee zweefvliegtuigen en hun bemanningsleden.
Henk zei op 20 december 2020 om 12:56
Rini de Groot heeft gelijk, er streken op zaterdag 23-9-1944 ook meer dan tien Waco's neer in Uden bij Hoenderbos.
Marcel Hermes zei op 24 maart 2023 om 00:10
Van de Glider die bij het Hurkske neerkwam is ondertussen wat meer bekend. Door contact met Thomas Koehl uit de VS en Heinrich Schönemann uit Duitsland, zijn er ontzettend veel details naar boven gekomen. Koehl heeft de plek samen met zijn oom Bill Condon in de jaren 90 bezocht.
Condon was één van de veertien inzittende van de glider. Door de jaren heen heeft Thomas Koehl zijn oom intensief geïnterviewd over het gebeuren. Hij heeft hier vorig jaar zelfs een boek over uitgebracht, waarin oa de rampvlucht met de glider tot in detail staat beschreven (titel; Sojourn in Hell). Overigens was niet Tom Stebbins de piloot maar Alvin Jones. Dat er een Amerikaan ontsnapt is blijkt bij nader onderzoek niet waar. Alle veertien militairen werden gevangengenomen.
Heinrich Schönemann verloor zijn vader bij het gevecht met de Amerikanen. Hij heeft de onderste steen boven proberen te krijgen om te weten te komen wat er met zijn vader was gebeurd. Zo heeft hij in de loop der jaren diverse Duitse veteranen geïnterviewd die bij het gevecht betrokken waren en bezocht het Hurkske zelfs met twee van hen.
Koehl en Schönemann hebben elkaar op 23 september van afgelopen jaar in het Hurkske ontmoet.
Mike Driessen zei op 12 december 2023 om 12:04
In het stukje over erp word verteld dat de waco glijder niet ver van een Duitse artillerie opstelling landde. Waar lag deze artillerie opstelling precies?

Groetjes Mike
Marcel Hermes zei op 12 december 2023 om 14:27
Hoi Mike,

Volgens Antoon Verbakel stonden de ze verspreid door het Hurkske, opgesteld in de paden.

Reageer op dit verhaal

Heb je al een account? Log in met je gegevens.

Heb je nog geen account? Plaats zonder inloggen, of Registreer een account

Help spam voorkomen en los de volgende som op:
Geef mij een andere som.

Lees ook deze verhalen